Albert Baantjer - De Cock en de broeders van de zachte dood

Vledder kwam naast hem staan. Zijn gezicht stond ernstig. Hij gebaarde naar de lijken. ‘Deze mensen,’ sprak hij bedroefd, ‘heb ik nog wel van moord beschuldigd.’ In zijn stem sloop berouw.

De Cock keek hem van terzijde aan en legde vertrouwelijk een hand op zijn schouder. ‘Trek het je niet aan,’ sprak hij opbeurend. ‘Niemand van ons kan in de toekomst kijken. Ook ik had de dood van deze twee niet verwacht.’

Vledder zuchtte diep, staarde naar beneden. ‘Ook verdronken?’

De Cock wreef zich achter in de nek.

‘Daar ziet het naar uit. Het is een duidelijke voortzetting van de reeks. Alleen is de ontdekking wat vervroegd.’

‘Hoe bedoel je?’

De Cock gebaarde naar de bakken. ‘Als de baggermolen ze niet boven water had gebracht, waren ze vermoedelijk pas aan het eind van de week boven water komen drijven.’

‘We zitten er dus dichter op.’

‘Inderdaad.’

Bram van Wielingen wipte van de dekschuit op de baggermolen en bracht zijn Hasselblad voor het oog.

‘Dezelfde plaatjes?’

De Cock keek naar hem op. ‘Heb je suggesties?’

De oude politiefotograaf grinnikte. ‘Van mij hoor je niks.’ Hij wees naar de twee lijken op het dek. ‘Dat is jouw sores. Jij zegt maar welke plaatjes jij wilt hebben… en ik knip.’

De Cock wreef langs zijn neus. ‘Oké Bram,’ sprak hij gelaten, ‘jij knipt.’

Dokter Den Koninghe vouwde de pijpen van zijn streepjespantalon wat omhoog en trad omzichtig naderbij. Toen Van Wielingen klaar was, knielde hij bij de slachtoffers neer. De Cock keek gespannen toe. Toen de lijkschouwer op de dode borst van broeder Rigobertus wilde drukken, hield hij de hand van dokter Den Koninghe tegen. ‘Ik weet nu al,’ sprak hij somber, ‘dat uw eindconclusie verdrinking zal zijn.’ Hij zweeg even. ‘Ik heb daar vrede mee. Maar dit keer wil ik het water uit hun longen wel in een laboratorium laten onderzoeken.’

De lijkschouwer keek naar de rechercheur op. ‘Neemt u ze in beslag?’

De Cock knikte fel. ‘En er volgt een gerechtelijke sectie.’ Hij kneep zijn lippen samen. ‘Daar weerhoudt niemand mij van. Al zal ik het verdomme zelf moeten doen.’

Dokter Den Koninghe reageerde niet. Langzaam kwam hij uit zijn gebukte houding omhoog. De oude botten kraakten. Hij wuifde naar de lichamen voor hem.

‘Ze zijn dood,’ sprak hij simpel. Het klonk bijzonder laconiek.

Hij stapte van de baggermolen voorzichtig terug op de dekschuit.

Een paar behulpzame broeders van de Geneeskundige Dienst hesen hem langs de stenen beschoeiing omhoog.

De Cock keek de excentrieke lijkschouwer na tot hij in zijn wagen stapte. De pijpen van zijn streepjesbroek waren nog omgeslagen.

De jonge Vledder trok een stoel bij en ging zitten. ‘Ik heb de lijken van broeder Rigobertus en Monique van Bovenkerken naar het sectielokaal aan de Overtoom laten brengen. Gelukkig waren de beide koelruimten vrij.’ Hij keek naar zijn oude leermeester op. ‘Er komt toch een sectie?’

De Cock glimlachte. Rond zijn mond lag een olijke trek.

‘Ik heb onze commissaris nog nooit zo lief en gedwee gezien. Voor het eerst sinds jaren zijn we ook vredig uit elkaar gegaan.’

Vledder grinnikte. ‘Dat mag wel in de krant.’

De Cock grijnsde.

‘Ook de officier van justitie was als natte klei in een kinderhand. Hij was uit eigener beweging naar de Kit gekomen om de zaak te bespreken.’

‘En?’

De Cock tilde zijn benen op het bureau en streek langs zijn gevoelige kuiten. ‘Plotseling was alles mogelijk. Er komt een sectie en een uitgebreid toxicologisch onderzoek. Bovendien kon ik zoveel assistentie krijgen als ik wilde.’ Hij schudde peinzend het hoofd. ‘Ik heb voorlopig geen assistentie nodig. Pas als ik weet welk vergif er werd gebruikt, heb ik een reële kans om verder te komen. In ieder geval heb ik dan iets om mee te beginnen.’

De jonge rechercheur keek hem scherp onderzoekend aan.

‘Jij bent er nog steeds van overtuigd dat de slachtoffers zijn vergiftigd?’

De Cock knikte heftig. ‘Daar houd ik onvoorwaardelijk aan vast. Ze zijn allen eerst weerloos gemaakt en toen verdronken. Dat praat geen mens mij uit het hoofd. Om hen weerloos te maken, werd een stof toegediend.’ Hij gebaarde wat wild voor zich uit. ‘Misschien wel een sterk werkend slaapmiddel, opgelost in een drankje.’

Vledder trok een denkrimpel in zijn voorhoofd. ‘En dan? Ik bedoel, hoe krijgt men de bewusteloze lichamen daarna in de Keizersgracht? Dat kan toch nooit het werk van één man zijn?’

De Cock keek geschokt naar hem op. ‘Of van één vrouw.’ Plotseling tilde hij zijn vermoeide voeten van het bureau en liep in zijn zo typische slenterpas naar de kapstok. ‘Rosita Stuyvenburg,’ riep hij achterom. ‘Weet je nog wat ze tijdens de herkenning van Richard van Bovenkerken tegen Monique zei?’

Vledder liep hem na en knikte. ‘Jij hebt hem vermoord! Daar zul je eens voor boeten.’

De Cock keek hem goedkeurend aan. ‘Rosita Stuyvenburg heeft een hart vol haat en twee volwassen zoons… van wie er een toegang heeft tot de tempel.’

‘Broeder Constantijn van het Carillon.’

‘Juist.’

Vledder blikte gespannen omhoog. ‘Ze zouden…’

De Cock knikte. Zijn gezicht stond strak. ‘…ideale verdachten zijn.’

Ze reden langs de vele bochten van de oude Amstel. Het water van de rivier was weer wat gezakt. Er was een zoet, laagstaand, wat prikkelend zonnetje en het gras aan de zomen had weer kleur. De natuur leek veel vriendelijker, toegankelijker dan toen ze ruim een week geleden naar de Ronde Hoep in Ouderkerk trokken.

De Cock beschouwde het als een goed teken. Hij zat rechtop en keek geïnteresseerd om zich heen. Als geboren Urker, zoon uit een generatie van vissers, was hij wat bijgelovig, hechtte hij vaak waarde aan ongrijpbare dingen.

De villa met de houten gevel en overstekend zadeldak doemde voor hen op. Ze doorbraken de gordel van coniferen en remden op het grind. De Cock stapte uit. Het ging moeizaam. Een Volkswagen was nu eenmaal niet voor zijn postuur ontworpen.

Vledder klapte de portieren achter zich dicht. Samen liepen ze op de villa toe.

Nog voor De Cock zijn hand naar de klepel had gestrekt, werd de deur al geopend.

Rosita Stuyvenburg leek niet verrast. Met de deur in de hand, de kin omhoog, blikte ze wat hautain op de rechercheurs neer. Achter haar, een hoofd groter, stond broeder Constantijn. In zijn ogen lag een blik van gespannen waakzaamheid.

De Cock nam zijn hoed in de hand en maakte een lichte buiging. Daarna keek hij wat steels omhoog.

‘Wij zijn welkom… hoop ik?’

Rosita Stuyvenburg aarzelde even, maar deed toen de deur wat verder open. Haar gezicht bleef strak, onverzettelijk.

‘U bent welkom,’ sprak ze simpel. Ze deed een stap terug, liet beide mannen aan haar voorbijgaan en deed de deur achter hen dicht. Daarna ging ze hen voor naar het ruime hoge vertrek met de fraaie gobelins aan de wanden. Ze wuifde uitnodigend naar de eiken fauteuils.

De beide rechercheurs gingen zitten. Rosita Stuyvenburg en haar zoon namen tegenover hen plaats. Hun houding, hun gedrag was wat onzeker, krampachtig, alsof ze zich beiden niet op hun gemak voelden. Rosita Stuyvenburg zat rechtop, haar ovaal gezicht zag bleek en broeder Constantijn scheen zijn zekerheden te hebben verloren.

De Cock zocht naar een opening en kuchte.

‘Wij brengen u de hartelijke groeten van broeder Rigobertus,’ sprak hij somber.

Rosita Stuyvenburg reageerde fel. Haar donkere ogen flikkerden. ‘Dat eh… dat is onsmakelijk, rechercheur,’ sprak ze hakkelend. ‘Broeder Rigobertus is dood. En dat weet u best.’ Ze blikte opzij. ‘Alfred zag u beiden gisteren op de baggermolen.’

De Cock keek op. In zijn ogen lag een blik van verbazing.

‘Alfred… broeder Constantijn heeft de bewonderenswaardige gave om blijkbaar steeds op tijd aanwezig te zijn.’ Zijn stem droop van sarcasme. ‘Als ik mij goed herinner, was hij ook getuige van het feit dat uw man en dat eh… vrouwtje uit het troebele water van de Keizersgracht werden gehaald.’