Ці я ў гаворцы схібіў выпадкова?!
Каханне мае розум свой і мову.
I ці не праўда, што кахання сіла
Дзве розныя душы ў адну злучыла
I змацавала гэткаю пячаткай,
Што з іх не знікне шчырасць даканчатку?!
Каб і хацеў, схлусіць бы я не змог.
Навошта нам дзяліць надвое мох?
ГЕРМІЯ
О несумненна, шчыра кажаш ты!
Згарэла б я, відаць, з сараматы,
Калі б цябе ў няшчырасці ўпікнула.
Але, мяне кахаючы, будзь чулы
І ляж, каб падзяляла нас прастора,
Як юнаку і як дзяўчыне ўпору.
Вунь там, вось гэтак. Добрай ночы, мілы!
Кахай мяне аддана да магілы!
Абое засынаюць.
Уваходзіць ПУК .
ПУК
Я абшастаў лес наўсцяж —
Дзе ж падзеўся хлопец наш,
Каб яму ўцадзіць глыбока
Сок чароўны проста ў вока?!
Цемра, ціша... Ша! Хто тут?
Хто зашыўся ў гэты кут?
Гэта ж ён, ва ўсёй акрасе,
У афінскай апранасе,
Фанабэрысты дзівак,
Што ў дзяўчыне страціў смак!..
А яна, як сірата,
Прыкарнула ля куста.
Не пасмела легчы зблізу
Каля гэтага бамбізы.
Дык праз меру яму, шэльму,
Нацаджу я соку ў бельмы
( Выціскае сок з кветкі на вочы Лізандру ),
Каб ад моцы шчырых чараў
Палымнеў, нібы ў пажары,
Без аддухі й абароны...
Я ж імчу да Абярона.
( Знікае .)
Убягае ДЗЯМЕТРЫЙ, услед — АЛЕНА .
АЛЕНА
Забі мяне, але спыніся ўрэшце!
ДЗЯМЕТРЫЙ
Дарэмна ты спадзеўкі ў сэрцы песціш!
АЛЕНА
Няўжо мяне ты кінеш тут, у змроку?
ДЗЯМЕТРЫЙ
Не падыходзь! Стой, дзе стаіш! Ні кроку!..
( Выходзіць .)
АЛЕНА
Я знемагаю. Ледзь плятуцца ногі.
Тым меншы плён, чым большыя вымогі.
Дзе Гермія? Шчаслівай, што ёй морак,
Калі ў паглядзе льсніцца ззянне зорак.
Хіба ад слёз святло яе вачэй?!.
Мае ў слязах купаюцца часцей.
Я брыдкая — о так!..— нібы мядзведзь:
Звяры баяцца на мяне глядзець.
Не дзіва, што й Дзяметрый, ледзь зірне,
Бы ад пачвары, мкнецца ад мяне.
Што за люстэрка падало мне знак,
Каб з Герміяй спаборнічаць?!. Аднак
Тут хтось ляжыць. Лізандр? Няўжо забіты?
Але крыві няма. Ён спіць нібыта...
Лізандр, прачніся! Што з табою, дружа?!
ЛІЗАНДР
( прачынаецца )
Я за табой пайду ў агонь і сцюжу!
Празрыстая Алена! Нібы ў цудзе,
Твая душа высвечвае праз грудзі.
А дзе ж Дзяметрый?! Дзе гэты свінтух?!
Мой меч умэнт з яго дастане дух!
АЛЕНА
Чакай, Лізандр, і словы супакой:
Хай сохне ён па Герміі тваёй —
Яна цябе кахае. Будзь жа рады!
ЛІЗАНДР
Быць радым?! Дзякуй! Анішто парада.
I так я змарнаваў шмат дзён без ладу.
Цябе — кахаю! Па табе — спрагнёны!
Хіба з галубкай параўнаць варону?
Кіруе розум воляю нязменна,
За ўсіх, ён кажа, прыгажэй Алена.
Усё на свеце паспявае ўпору,
Мой розум быў яшчэ няспелы ўчора.
Але паспеў — і ўзяў свае правы:
Маім жаданням розум — стырнавы.
Загадвае ён мне ў вачах тваіх
Чытаць няўтольна кнігу з усіх кніг.
АЛЕНА
Што выклікала гэткія знявагі?
Чым заслужыла кпіны я, чым — звягі?
Няўжо табе, штукар зласлівы, мала,
Што я ў жыцці ніколі не зазнала
Дзяметравай спагады і пяшчоты?
Паздзекавацца йшчэ табе ахвота?
О грэх табе смяяцца, быццам блазну,
З пачуццяў запаветных безадказна!
Ну, што ж, бывай! Не ведала дасюль,
Што рыцарства ў табе напарстак, нуль.
Калі адным адрынута жанчына,
Няўжо для здзеку гэта ўжо прычына?!
( Выходзіць .)
ЛІЗАНДР
Яна не бачыць Герміі. Спі з богам!
Перадаёмся розным мы дарогам.
Так захапленне ласаю ядой
Нязменна адрыгаецца нудой.
І ерась уяўляецца найгнюснай
Таму, хто смакаваў яе на вусны.
Ты — мой ласунак, ты — нуда мая:
Агіднай будзь усім, а мне ўдвая.
Я моц, адвагу, ўсю душу сваю
Па-рыцарску Алене аддаю.
( Выходзіць .)
ГЕРМІЯ
( прачынаецца )
Ратуй мяне, Лізандр, аблегчы муку,
Хутчэй здымі з грудзей маіх гадзюку!
Жахлівы сон! I мітульга ўваччу!
Ну, што ж ты не ідзеш? Я ўся трымчу
Мне снілася: жрэ сэрца мне гадзюка,
А ты глядзіш з усмешкай — і ні гуку.
Лізандр!.. Дзе ён падзеўся?!. Божа!..
Няма. Прапаў? Пусты ягоны ложак.
Лізандр! О дзе ты? Адгукніся мне!
Малю цябе! Мяне ты чуеш? Не?..
О, я дарма маруджу і чакаю:
Яго альбо пагібель напаткаю!
( Выходзіць .)
З’ЯВА I
Лес.
Читать дальше