ВІЁЛА
I ён памёр ў дзень, калі Віёле
Трынаццаць год спаўнялася — вось дата!
СЕБАСЦЬЯН
О, я ўсё гэта помню, як жывое.
Так, ён закончыў справы ўсе зямныя,
Калі сястры спаўняўся чортаў тузін.
ВІЁЛА
Хоць іншых перашкод я больш не бачу,
Чым гэты мой касцюм, але стрымайся.
Не абдымай мяне, пакуль не зверым
Усіх абставін — месца, час, прычыны,—
I калі сыдзецца, то я — Віёла.
Каб гэта ўсё праверыць, мы павінны
Прайсці з табой у дом непадалёку
Да аднаго марскога капітана —
Я там пакінула сваё адзенне.
Ён дапамог мне паступіць на службу
Да графа. З той пары мая фартуна
Мне вызначыла месца між дваімі —
Гаспадаром Арсіна і графіняй.
СЕБАСЦЬЯН
( да Алівіі )
Мілэдзі, выйшла прыкрая памылка.
Аднак прырода вас беспамылкова
Вяла: збіраліся вы заручыцца
З дзяўчынаю і — я жыццём клянуся! —
Не памыліліся: двайнік дзяўчыны,
Магу прызнацца, чэсны, як дзяўчына.
ГЕРЦАГ
Вы здзіўлены? Жаніх ваш знатны родам,
I сумнявацца ў вас няма падставы.
Я спадзяюся, гэтае крушэнне
Таксама і мяне адорыць шчасцем.—
( Да Віёлы .)
Ты тысячу разоў сцвярджаў, мой хлопчык,
Што я мілей табе любой жанчыны.
ВІЁЛА
I я магу хоць зараз пад прысягай
Ахвотна паўтарыць свае прызнанні
І зберагчы іх у душы навечна,
Як гэта сонца беражэ святло,
Што аддзяляе ясны дзень ад ночы.
ГЕРЦАГ
Падай руку і дай магчымасць бачыць
Цябе, нарэшце, у жаночым плацці.
ВІЁЛА
Яно не тут, а недзе ў чалавека,
Што ўратаваў мяне насля крушэння.
На жаль, той капітан арыштаваны
I кінуты ў цямніцу па даносу
Мальвбльё, што дварэцкім у графіні.
АЛІВІЯ
Ён будзе вызвалены неадкладна.—
Паклічце мне Мальвольё! Ах, нягоднік,
Хаця, мой бог, я чула: мой дварэцкі
Нібыта, бедны, з розуму скрануўся.
Вяртаюцца БЛАЗЕН з пісьмом і ФАБІЯН .
Я і сама ў такім расстройстве думак
I пачуцця, што пра яго вар’яцтва
Зусім забыла. Як ён там, нябога?
БЛАЗЕН
Па праўдзе сказаць, мілэдзі, ён там адбіваецца ад сатаны, вядома, наколькі можа чалавек адбрыквацца ў яго становішчы. Напісаў вам сюды пісьмо; мне трэба было аддаць яго вам сёння раніцай, але ж пасланне звар’яцелага не евангелле, так што можа і пачакаць.
АЛІВІЯ
Разгарні і чытай.
БЛАЗЕН
Ну, вастрыце вушы і матайце на вусы, калі дурань вяшчае ад імя вар’ята. ( Чытае .) «Бачыць бог, дарагая...»
АЛІВІЯ
Што такое ты чытаеш? Ты звар’яцеў, ці што?
БЛАЗЕН
Не, мілэдзі, я толькі чытаю пісьмо звар’яцелага, і калі вашай міласці будзе пажадана, каб яно было прачытана так, як напісана, то не пазбаўляйце мяне права голасу.
АЛІВІЯ
Прашу, чытай як належыць.
БЛАЗЕН
Я так і раблю, мілэдзі; каб яго чытаць як належыць, трэба чытаць так, як я чытаю. А пагэтаму — нахіліцеся сваім вушкам, прынцэса
АЛІВІЯ
( да Фабіяна )
Паслухай, чытай лепш ты.
ФАБІЯН
( чытае )
«Бачыць бог дарагая мілэдзі, Вы мяне крыўдзіце, і свет пра гэта даведаецца. Хоць Вы і ўштурхнулі мяне ў цемру і дазволілі Вашаму п’янаму дзядзечку камандаваць мною, я ўсё ж валодаю сваімі пачуццямі не горш, чым Ваша міласць. Пры мне тут Ваша ўласнаручнае пісьмо, і менавіта яно падштурхнула мяне апранацца і паводзіць сябе так, як я і паводзіў сябе перад Вамі. I я не сумняваюся, што яно пацвердзіць маю поўную правату, а Вашу — поўную ганьбу. Можаце думаць усё, што хочаце. Не запэўняю Вас у сваёй пачцівасці, бо гавару як прыгнечаны і зняважаны
Бязмерна пакрыўджаны
Мальвольё».
АЛІВІЯ
I гэта пісаў ён?
БЛАЗЕН
Ён, ваша міласць.
ГЕРЦАГ
А ненармальнага ў пісьме не многа.
АЛІВІЯ
Паклапаціся, Фабіян, каб зараз
Яго сюды даставілі.
ФАБІЯН выходзіць .
Мой герцаг,
Улічваючы ўсе папраўкі часу,
Цяпер, магчыма, будзе ваша воля
Лічыць мяне сястрой, а не нявестай.
Калі на гэта будзе ваша згода,—
То ў гэты шчасны дзень мы б змацавалі
Шчаслівых два саюзы ў гэтым доме,
У мяне ў гасцях.
ГЕРЦАГ
Мой бог! Я ў захапленні
Ад вашай прапановы.
( Да Віёлы .)
Читать дальше