Уільям Шэкспір - Тры камедыі

А вам, я бачу, хацелася б і героем праславіцца, і ад смерці пазбавіцца. Хітра!

СЭР ТОБІ

( чытае далей )

«Бывай, і памілуй бог адну з нашых душ! Магчыма, што ён памілуе маю, бо я спадзяюся на лепшае, а табе скажу: сцеражыся!

Твой друг, калі ты мяне не пакрыўдзіш, і твой люты вораг

Эндру Эг’ючык ».

Калі гэта пісьмо яго не расшавеліць, дык ён наогул не здольны шавяліцца. Я яго ўручу яму.

МАРЫЯ

У вас будзе для гэтага зручны выпадак: ён якраз размаўляе цяпер з мілэдзі і павінен скора вяртацца назад.

СЭР ТОБІ

Ідзі, сэр Эндру, і, як шпік, чакай яго ў канцы саду. Як убачыш, так і пачынай яго лаяць, як толькі ўмееш, бо часам адборная лаянка, калі яе упэўнена выкрыкваеш, дае лепшае ўяўленне аб мужнасці, чым учынкі сапраўды адважнага чалавека. Валюхай, старына!

СЭР ЭНДРУ

Ну, лаянцы мяне не вучыць. Я ўжо яму ўсыплю, ой, усыплю!

( Выходзіць .)

СЭР ТОБІ

Яго «сачыненне» я запхнуў у кішэню, там яно і сатрэцца. Мяркуючы па знешнім выглядзе і манерах, той малады чалавек не абы-хто — ён з галавой і выхаваны няблага. Яго пасрэдніцтва паміж ягоным гаспадаром і маёй пляменніцай таксама сведчаць, што гэта джэнтльмен! Так што крывое пісіва — гм, прабачайце, містрыс,— крывая пісаніна нашага сэра Чыкчырыка, гэтае пісі...— пісаніна пацвярджае тое самае і не нагоніць на юнака ніякага страху. Разумны чалавек адразу скеміць, што выклік напісаў дурань. Не, мой дарагі Чыкчырык, я перадам твой выклік на словах; надзялю цябе нечуванай славай храбрасці і падстрашу юнага сіньёра, а ён, па маладосці сваёй, лёгка мне паверыць. Адным словам, пушчуся ва ўсё грэшнае,— што яго супернік і шалёны, і гарачы, і лоўкі, як чорт. Гэта версія так напалохае іх абодвух, што пры сустрэчы яны заб’юць адзін аднаго позіркамі, як чарадзейныя васіліскі.

Паказваецца АЛІВІЯ з ВІЁЛАЙ .

ФАБІЯН

Вунь ён ідзе з вашай пляменніцай. Схіліцеся ўбок, пакуль ён развітаецца, і адразу ж — за ім назіркам!

СЭР ТОБІ

А я тым часам паварушу мазгамі, каб прыдумаць якія-небудзь жахлівыя выразы для ягонага выкліку.

Выходзяць сэр ТОБІ, ФАБІЯН і МАРЫЯ .

АЛІВІЯ

ВІЁЛА

АЛІВІЯ

ВІЁЛА

Прашу не многа: пакахайце графа.

АЛІВІЯ

ВІЁЛА

АЛІВІЯ

( Выходзіць .)

Вяртаюцца сэр ТОБІ і ФАБІЯН .

СЭР ТОБІ

Міласцівы джэнтльмен, блаславі цябе бог.

ВІЁЛА

I вас, сэр.

СЭР ТОБІ

Якія б ні былі пры табе сродкі абароны, пускай іх у ход. Калі і якую знявагу ты яму ўчыніў, я не ведаю, толькі твой праціўнік сочыць за табой і аж кіпіць ад нянавісці. Як лоўчы ў прадчуванні здабычы, ён прытаіўся ў канцы саду і чакае цябе, прагнучы крыві. Распражы сваю шпагу, не марудзь у ізгатоўцы, бо твой супернік спрытны і паваротлівы, а ўдар яго смертаносны.

ВІЁЛА

Сэр, вы памыляецеся. Я ўпэўнены, што няма чалавека, з якім бы я калі-небудзь пасварыўся. У маёй памяці і следу няма нават падабенства на крыўду, якую б я мог каму небудзь прычыніць.

СЭР ТОБІ

Ты пабачыш, што гэта не так, запэўняю цябе. А таму, калі ты хоць трохі даражыш сваім жыццём,— рыхтуйся да абароны, бо, паўтараю, праціўнік твой валодае ўсім, чым маладосць, сіла, спрыт і гнеў могуць адарыць чалавека.

ВІЁЛА

Даруйце, сэр, хто ж ён такі?

СЭР ТОБІ

Рыцар, і хоць яго ў гэта званне пасвяцілі незазубранай шпагай не на полі бітвы, а на дывановых дарожках палаца,— на дуэлі ён д’ябал д’яблам. Душ, адлучаных ад цела, на яго рахунку, як толькі мне вядома,— тры. Кажу табе, што яго заядласць на дуэлі такая шалёная, што задаволіць яе могуць толькі перадсмяротная агонія і грабніца. Яго дэвіз — забі або памры.