Александр Осипенко - Святыя грэшнікі

— Пра што ты думаеш? — спытала Цюка.

Яна сядзела абапёршыся спінаю аб сасну, выцягнуўшы доўгія ногі.

— Пра нас з табой у сусвеце. Пад гэтым небам з яркімі зоркамі любіў, а можа, ненавідзеў сляпы Гамер, Пушкін ехаў на апошнюю дуэль са светам, Блок вар’яцеў ад суму загарадных дач. Мы насельнікі аднаго пакоя...

— Хадзі, сядзь ля мяне, — сказала Цюка, працягваючы да яго рукі. — Я баюся нечага. Можа, вечнасці, пра якую ты сказаў. — А калі ён прысеў, дадала: — Лазар, я дужа зямная і грэшная. Не трэба гаварыць пра сусвет...

— Ты — святая грэшніца, — сказаў ён, прысеўшы на куртку. — Я кахаю цябе...

Лазар Богша абняў Цюку. Яна падставіла гарачыя пухлаватыя вусны. Яны цалаваліся да самага ўсходу сонца, нічога не заўважаючы, нічога не разумеючы.

Вакхічная ноч, як сказаў бы Пушкін.

— Чаму ты не ўзяў мяне? — спытала Цюка, як бы ачнуўшыся ад салодкага сну і зразумеўшы, што то быў не сон, а ява.

— Я вельмі кахаю цябе. Я не разумею, як мог існаваць без цябе. А цяпер мне трэба ехаць. Наш стары прачынаецца рана. Сёння будзе здымацца вельмі складаны эпізод. Увечары я прыеду да цябе.

— Увечары мяне не будзе. Наша група закончыла здымкі. Вернешся ў Маскву — сустрэнемся. А ўсё ж дарэмна ты не ўзяў мяне...

Яна прапаноўвала сябе з такой непасрэднасцю, нібы хацела напаіць вадой. Лазару было няёмка, хоць ён не лічыў сябе цнатлівым хлапчуком.

— У нас наперадзе ўсё жыццё, — сказаў ён, — каб належаць адно аднаму, не надакучаючы.

— Пойдзем пакупаемся, — прапанавала Цюка. — Тут пад кручай ладная затока...

Не чакаючы яго, яна пачала спускацца пад кручу.

Лазар Богша пайшоў за ёю. Сцежка гублялася ў сыпучым пяску. Рака тут год за годам падмывала бераг і з часам утварыла даволі вялікую затоку.

Цюка зняла свой хітон ці балахон, потым квяцісты бюстгальтар і сінія трусікі. Яна раздзявалася з такім натуральным спакоем, што Богша западозрыў, а ці не іграе яна якую-небудзь ролю. На захадзе ў кіно ўжо раздзявалі жанчын — толькі пакуль раздзявалі...

Раздзеўшыся, Цюка па пяску падышла да затокі, скалыхнула застылую ваду нагой; тры дрогкія кругі пабеглі па вадзе да таго берага. Цюка паплыла ўслед за імі, падганяючы вострымі ключыцамі яшчэ адну хвалю пругкай вады.

"Яна і праўда святая грэшніца", — падумаў Лазар Богша. Таропка скінуўшы з сябе адзежу, ён з разгону нырнуў у ружаватую ад нізкага сонца ваду. Яна аказа­лася халаднейшай, чым ён уяўляў. Аж зайшлося ды­ханне. Затое адразу прапаў сон.

Недзе ў бары Ілья Мурамец і Дабрыня Мікіціч гу­калі яго: ого-го-го-го-о-о-о! Богша насціг Цюку. Абняўшыся, яны пацалаваліся яшчэ раз, наглыталіся халодяай вады.

— Мяне клічуць, — сказаў Богша.

— Я чую. Буду нецярпліва чакаць цябе ў Маскве.

— Я знайду цябе...

Яны паплылі да берага, у адзін такт робячы махі рукамі. Калі яны вылезлі на бераг, Цюка папрасіла:

— Адвярніся. Мне чамусьці сорамна. Я адзенуся...

"Яна нечаканая, — падумаў Лазар Богша. — Як до­бра, што я паехаў сюды. Тут чакаў мяне мой лёс".

***

Інтэрнат быў пусты, як торба, з якой усё вытраслі. Студэнты, выкладчыкі, адміністрацыя — усе паехалі ў падшэфны калгас. Богша падумаў і махнуў да іх, да Цюкі.

У Фірсанаўцы ён злез. Калгас, дзе працавалі гітысаўцы, быў недзе за лесам. Ужо стаяла падмаскоўная восень — вельмі празрыстая, вельмі сухая, аж шчымліва ныла сэрца. У празрыстым паветры выразна бачылася кожнае дрэўца з пажоўклай лістотай.

Лазар ніяк не мог даўмецца, чаму Цюка паехала ў калгас: магла б не ехаць. Але яму было прыемна, што яна паехала.

За лесам на пагорку тужыла вёска. Богша прайшоўся па вуліцы з канца ў канец — нікога. Схадзіў у пасёлак за ручаём. I там нікога не сустрэў. Нават сабак не было. Трэба вяртацца ў Маскву. ён сеў на лаўку пад рабінаю, каб адпачнуць на дарогу. Высока ў небе ляцелі ў вырай жураўлі. Ён доўга сачыў за імі, пакуль жураўліны ключ не ператварыўся ў ледзь прыкметны пункцір на яркім блакіце неба. Тады пачуў, што з поля вяртаюцца калгаснікі.

Дзве грузавыя машыны спыніліся ля адзінага на ўсю вёску калодзежа. Людзі весела саскоквалі на зямлю, атрасалі дарожны пыл. Богша ва ўсе вочы выглядаў Цюку.

— Лазар, Лазар! — закрычала Цюка, паяўляючыся з-за другой машыны. — Ой, Лазар, адкуль ты?

Яна павісла ў яго на шыі, так шчыра заплакала, што ён разгубіўся. Іх абступіў цікаўны натоўп.

— Гэта мой жаніх, — крыкнула Цюка, нібы баялася, што Лазара могуць адабраць. — Няма чаго смяяцца...

Між тым ніхто не смяяўся.

Гадзіны праз дзве Лазар Богша з Цюкай — Кацярынай Ляўдак па пашпарту — ужо сядзелі ў сельсавеце пры старым, паедзеным шашалем стале, рэгістравалі свой шлюб пад акампанемент сварлівай сельсавецкай прыбіральшчыцы.