Валянцін Грыцкевіч - Гісторыя і міфы

Уяўная ўсемагутнасць езуітаў не перашкодзіла папу рымскаму Кліменту XIV распусціць яшчэ да гэтае рэвалюцыі ў 1773 годзе іхны ордэн, а ўяўная ўсемагутнасць масонаў і супольнікаў іншых сакрэтных таварыстваў не перашкодзіла прыходу ў Францыі да ўлады спачатку дырэкторыі, а потым Напалеона I. Сувораў і Кутузаў, якія належалі да масонства, грамілі войскі французаў, якія нібыта ажыццяўлялі планы сусветнага масонства.

З сярэдзіны ХIХ стагоддзя ў эўрапейскіх краінах абвастрылася канкурэнтная барацьба між фінансістамі і капіталістамі, у ліку якіх былі асобы карэннага і габрайскага паходжання. У рэвалюцыйным руху супраць адных і другіх пачалі браць удзел прадстаўнікі бяднейшай мяншыні жыхарства эўрапейскіх краінаў. Гэта выклікала з'яўленне новай версіі змоўніцкай тэорыі гісторыі: абвінавачванне габраяў у сусветнай змове з мэтаю захапіць уладу ў свеце.

Не пазней за 1899 год у Парыжы група супрацоўнікаў царскай ахранкі на чале з П. Рачкоўскім склала «Пратаколы сіёнскіх мудрацоў». У гэтым творы роля змоўшчыкаў супраць свету прыпісвалася габраям. Пачынаючы з 1920-х гадоў «Пратаколы» вывучаліся ангельскім журналістам Ф. Грэйвзам, расейскімі гісторыкамі Ю. Дэлеўскім, П.Мілюковым, багасловам А. Карташовым, журналістам В. Бурцавым, а ў 1980-х гадах дырэктарам Інстытута гісторыі Польскай Акадэміі навук Я. Тазбірам [67]. Гэты твор уяўляе сабою не толькі фальсіфікат, але і плагіят. Да гэткай жа высновы прыйшоў суд над фашыстамі-распаўсюджвальнікамі і выдаўцамі «Пратаколаў» у Бэрне ў 1935 годзе. 26 лістапада 1993 года Чаромушкінскі суд Масквы прыйшоў да выніку, што публікацыя «Пратаколаў сіёнскіх мудрацоў» ёсць праява антысемітызму [68].

«Пратаколы» складзеныя на аснове памфлета французскага журналіста М. Жалі «Дыялог у пекле між Мак'явэлі і Мантэск'ё» (1864 г.). Памфлет быў накіраваны супроць французскага імператара Напалеона III, выведзенага ў «Дыялогу ў пекле» ў вобразе італьянскага палітолага Мак'явэлі, што ў памфлеце вызнаваў беспрынцыповыя падставы дзеля захопу ўлады над светам.

Аўтары «Пратаколаў» перапісалі з 2560 радкоў «Дыялога ў пекле» 1040 радкоў. Яны слепа паўтарылі нават памылкі друку памфлета.

Задумы «Мак'явэлі» — Напалеона III прывесці свет да распаду, прапагандаваць марксізм, дарвінізм ды іншыя «разбуральныя» тэорыі, распаўсюджваць парнаграфію, ператвараць друк у сродак разбурэння фальсіфікатары прыпісвалі ў «Пратаколах» габраям, якіх Жалі нават не ўзгадваў у «Дыялогу ў пекле».

У «Пратаколах» выкарысталі, акрамя таго, вядомы царскай ахранцы «Катэхізіс рэвалюцыянера» С. Нячаева — арганізатара таемнага расейскага таварыства, які карыстаўся метадамі правакацыі і тэрору і паслужыў прататыпам аднаго з герояў «Д'яблаў» Дастаеўскага, тое-сёе ўзялі з антысеміцкіх кніг французскіх публіцыстаў Шабаці і Друмона, а таксама з рамана (г. зн. з белетрыстыкі!) пісьменніка Гёдшэ.

Былы прафесар Пецярбургскай духоўнай акадэміі і міністр веравызнанняў Часовага ўрада А. Карташоў характарызаваў «Пратаколы» так: «Перад намі факт злаўлення на гарачым учынку буйных палітычных і культурных махляроў, якія лічылі і лічаць магчымым хлуснёю, паклёпам і чужою крывёю «ратаваць Расею». Барані нас, Божа, наперад ад такіх ратавальнікаў!» [69]

Я. Тазбір мяркуе, што «ўсіх тых, хто лічыць «Пратаколы» сапраўдным творам, аб'ядноўвае ў вачах гісторыка не толькі ліхая воля, але і страшэнная прафесійная нядобрасумленнасць, якая бачна ў тым спосабе, пры дапамозе якога былі сфабрыкаваныя «Пратаколы». Аўтары гэтай фальшыўкі проста шэраговыя махляры, на якіх творцы «Прыватных радаў» з таго свету павінны глядзець з пагардай. Гіерархія царквы яшчэ паўстагоддзя таму ахарактарызавала іх як фальшыўку. Сёння ніхто з сур'ёзных людзей не выступае ў абарону сапраўднасці ўяўных «сіёнскх мудрацоў». Гэтага проста нельга рабіць, не ставячы пад сумнеў сваю навуковую рэпутацыю [70].

Нягледзячы на падазрэнні з самага пачатку ў іх неаўтэнтычнасці, «Пратаколы» друкаваліся на пачатку рэвалюцыі 1905 года ў Расеі, потым ва ўсім свеце, а зараз зноў у месцы першадруку. Пад час рэвалюцый і грамадзянскай вайны іх выкарыстоўвалі для дыскрэдытацыі грамадскіх сілаў, што выступалі супраць самаўладдзя, і для арганізацыі шматлікіх габрайскіх пагромаў. Нацысты ў Нямеччыне з падачы той іх часткі, якая паходзіла з Расеі, адразу выкарысталі «Пратаколы» для абгрунтавання сваіх прэтэнзій на ўладу. Пасажы з «Пратаколаў» фігуравалі ў «Міфе ХХ стагоддзя» выхадца з Расеі Розэнбэрга і ў «Маёй барацьбе» Гітлера. Нацысцкая прапаганда распаўсюджвала «Пратаколы» вялікімі накладамі, каб абвінаваціць габраяў ва ўсіх бедах грамадства і знайсці прэтэкст для іх фізічнага вынішчэння.