Але ж людзі так моцна кахаць не маглі,
Хоць старэйшыя значна былі
I мудрэйшыя значна былі, —
Ні анёлы з бяскрайнасці райскіх далін,
Ані дэманы з нетраў зямлі
Не маглі разлучыць мяне з Анабэль Лі,
З незабыўнаю Анабэль Лі.
I так ззяе ўгары месяц мне з той пары,
Каб я сніў маю Анабэль Лі;
I так зорка мігціць, каб не мог я забыць
Вочы любай мне Анабэль Лі;
I таму я ўначы тут ляжу на плячы
Самай юнай, каханай і пекнай з жанчын
Ў каралеўстве прыморскай зямлі —
Тут, у склепе прыморскай зямлі.
напісана ў траўні 1849
Пераклаў Алег Мінкін
О неба! Знікаюць
Хваробы сляды,
І боль, і пакуты
Сышлі назаўжды —
Жыцця ліхаманку
Здалеў назаўжды.
Скрухі няма.
Рук не чую і ног;
Што навечна я скуты,
Што падняцца не змог, —
Не нагода для суму,
Бо нягоды я змог!
Спачыў бестурботна,
Каб выспацца ўсмак,
Спытаецца кожны:
«Ляжыць тут мярцвяк?»,
I зоры адкажуць:
«Напэўна мярцвяк».
I стогны, і жальбы,
I ўздыхі, і плач
Заціхлі, а з імі —
Гадзіннік няўдач,
Жахлівы стук сэрца,
Жахлівых няўдач.
Агіда, і немач,
I болю страла
Забыты, і знікла
Бяда, што пякла,
Жыцця ліхаманка,
Што сэрца пякла.
Жахліваю мукай
Быў змучаны тут,
Бо зведаў я смагу
У пекле пакут:
Праклятае жарсці
Агонь — мой прысуд,
Ды ў водах гаючых
Пазбыўся пакут.
У водах падземных,
Што ціха цяклі,
Крыніцы, што бегла
Ля самай зямлі,
Крыніцы ў пячоры
Амаль на зямлі.
Хай дурань не кажа,
Што змрок тут густы,
Што дом мой панылы,
Пакой мой пусты,
Што нельга, каб ложак
Заўчасна астыў, —
Ды класціся мусім
У ложак пусты.
Знявечаны дух мой
Прывабіла глуш,
Забыў я навечна
Пах зманлівых руж,
Забыў пра трывогі,
Пах міртаў і руж.
Цяпер у самоце
Мне песціць узгадкі
Пра боскі нектар
I пахкія браткі.
Я сню размарыны,
I руту, і браткі,
I пешчу я ў цемры
Цнатлівыя згадкі.
У шчасным спакоі
Узношу маленні
Да высокае праўды,
I прыўкраснае Эні,
I спакой абяцаюць
Рукі мілае Эні.
Яна мне пяшчоту
Сваю аддае,
Засну я ў ласкавых
Абдоймах яе,
I шчасце прысніцца
У абдоймах яе.
У змроку застылым
Схавала мяне,
Маліла анёлаў:
«Хай гора міне!»
Прасіла Уладарку:
«Хай зло праміне!»
Ляжу бестурботна,
Каб выспацца ўсмак
(З любоўю яе),
Нібыта мярцвяк,
Спачыў бесклапотна,
Каб выспацца ўсмак
(З каханай сваёй),
Нібыта мярцвяк.
Любы падарожны
Ускрыкне: «Мярцвяк!»
Ды шчасце палае
У сэрцы не меней,
Чым зоры ў нябёсах,
Бо побач ёсць Эні,
Мяне асвятляе
Каханая Эні,
I ў думках палае
Святло мае Эні.
напісана 23 сакавіка 1849
Пераклала Ганна Янкута
Вуснамі твой лоб крану...
I, пакінуўшы адну,
Разумець цяпер пачну
Ўсё, што ты казала мне:
Дні свае пражыў я ў сне.
Бо як згас надзей агмень,
Збег у ноч ці збег у дзень,
Знік у марах, небыцці —
Дзе прасцей яго знайсці?
Што было і што міне —
Гэта толькі сон у сне.
Я стаю, ля ног прыбой
З сушай пачынае бой,
I ў руках ляжыць маіх
Скарб пясчынак залатых,
Ён сцякае да вады,
Тоне ў моры назаўжды,
А на твары — слёз сляды...
Божа, дай жа мне спыніць
Гэту залатую ніць!
Божа, хоць адну вярні
Мне пясчынку з глыбіні!
Што было і што міне —
Гэта толькі сон у сне?
напісана 31 сакавіка 1849
Пераклала Ганна Янкута
У лісце, які цяпер ляжыць перада мной, Чарлз Дыкенс, згадваючы пра маё даследаванне механізму «Барнэбі Раджа»*, напісаў: «Ці заўважылі Вы, між іншым, што Годвін* ствараў свайго «Калеба Уільямса» пачынаючы з канца? Спачатку ён уцягнуў героя ў цэлы шэраг складаных сітуацый — так атрымаўся другі том, — а пасля ў першым томе паспрабаваў патлумачыць тое, што адбылося».
Я не ўпэўнены, што Годвін рабіў усё менавіта так, — бо насамрэч тое, што ён гаворыць сам пра сябе, не зусім супадае са сцверджаннем містэра Дыкенса, аднак аўтар «Калеба Ўільямса» занадта добры творца, каб не зразумець перавагаў, якія дае выкарыстанне такога прыёму. Цалкам відавочна, што любы сюжэт, варты называцца сюжэтам, павінен быць прадуманы да самай развязкі перад тым, як будзе напісанае першае слова. Толькі пастаянна трымаючы ў галаве развязку, можна пабудаваць неабходныя прычынна-выніковыя сувязі, а пасля дэтальна распрацаваць эпізоды і асабліва стварыць атмасферу, раскрываючы сваю задуму.
Читать дальше