Генрых Далідовіч - Міланькі

Пеця неяк здзіўлена і запытальна зірнуў на адзін міг на яе, але нічога не сказаў, сарамліва адвёў вочы. А яна трывожна, як халадзеючы ў душы, падумала, што ён цяпер яшчэ раз уважліва агледзеў яе, убачыў яе зморшчакі ў куточках вачэй, убачыў, што яна не толькі немаладая, але і зусім непрыгожая, ды яшчэ ў акулярах... Яна б і рада спадабацца яму — але як гэта зрабіць? Хоць бы выйшла з-за перагародкі Мая Сцяпанаўна і памагла завесці добрую гутарку...

— Класіка ёсць класіка! — сказала яна, адчуваючы, што не ведае, пра што далей гаварыць. Вось і бяда, што яна за свой век амаль ніколі не была адна з хлопцам...

Амаль у гэтую ж хвіліну Мая Сцяпанаўна тупнула нагою. І гэта не збянтэжыла, а адразу падварушыла — і выйшла далей само па сабе, што яна, амаль не думаючы, запытала:

— У арміі, відаць, нялёгка служыць?

Мая Сцяпанаўна ў спальні ціха ляснула ў ладкі.

— Як вам сказаць...— здаецца, абрадавана, што можа нарэшце і ён уступіць у гаворку, сказаў Пеця і неяк смялей ды прыхільней зірнуў па яе.— Як каму... Хоць служба, канечне,— не маліна...

«Чаму не маліна?» — падумала яна, мала зразумеўшы, дзеля чаго тут гэтае слова, але ўхапілася за пачатую добра гутарку:

— Але, мусіць, толькі тады можна назваць чалавека мужчынам, калі ён паслужыць?

— Так,— згадзіўся Пеця.— Хутка сталееш, на ўсё іншымі вачыма глядзіш. І да парадку прывучаешся...

— Яно так,— сказала яна.— У армію ідуць дзецьмі, а вяртаюцца мужчынамі...

Мая Сцяпанаўна зноў ціха пляснула ў ладкі. І гэта ўсцешыла Лілію Іосіфаўну, і яна падумала, што дарэмна лічыла дасюль сябе нецікавай, сумнай. Яна звычайная дзяўчына, і вось каб асмелілася ды пачала гаварыць тое, што ведае, то, можа, магла б быць і цікавай, яшчэ цікавейшай, як іншыя, бойкія... Ды прыгожыя...

Ад веры ў сябе яна, здаецца, падабрэла, пачала нават падабацца сама сабе.

— Вы будзеце тут працаваць ці ў горад паедзеце? — запытала яна.

— Маці хоча, каб быў пры доме. Пайду на трактар ці на машыну — сказаў ён, як саромеючыся за сваю такую прафесію.

— Цяпер механізатары ў павазе вялікай і зарабляюць добра,— прамовіла яна, каб падтрымаць яго дух, яго прафесію.

— Ды і дырэктар саўгаса просіць хоць заўтра прыходзіць на работу, садзіцца на трактар ці на машыну. Кажа, надта патрэбны механізатары...— сказаў Пеця смялей і ахватней пра свой хуткі занятак.— Ды я і прывык жыць у вёсцы...

— Няма чаго, канечне, баяцца яе, гэтай вёскі...— усміхнулася Лілія Іосіфаўна.— Мы вось жа працуем. Многа працы, сумуем тут не раз, але ж і радасць вялікую бачым... Радасць ад работы, ад вёскі — ад яе лесу, рэчкі, свежага ветру...

— Так,— кіўнуў Пеця галавою, відаць, усё болей прывыкаючы да яе, паволі пераадольваючы сваё збянтэжанне, што яна настаўніца. Пераадольваў, можа, таму, што ўбачыў: яна простая, вельмі шчырая і таварыская, разумная дзяўчына. Ва ўсякім разе, ёй вельмі хацелася, каб ён так думаў...

— Вось не раз гавораць, што калі жывеш ў вёсцы, то адстаеш ад цывілізацыі сучаснай...— сказала Лілія Іосіфаўна,— маўляў, у тэатр не сходзіш, выстаўкі не паглядзіш, новага кіно не ўбачыш. У нашай сталіцы жыве мая сямейная сястра, гэтаксама з вышэйшай адукацыяй, эканаміст. Але яна так занята працаю ды сям'ёю, што я, жывучы тут, болей у яе ж горадзе пабыла ў тэатрах, на выстаўках, кіно, як яна... Ёй і часу надта няма, ды і ахвоты, мусіць, вялікай гэтаксама няма. Глядзіць тэлевізар — і ўсё. А я, як толькі выпадзе вольная хвілінка, дык і імчуся ў горад што-небудзь паглядзець... А тут, калі ёсць час, чытаю. Забяры ад мяне кнігу — я і не ведаю, як тады і жыць...

Мая Сцяпанаўна тупнула нагою — і яна тут жа асеклася, зноў ліхаманкава пачала думаць, пра што іншае загаварыць. І — ёй на шчасце — не галава прыдумала, а сам язык затаварыў пра гэтае іншае.

— Вы далёка служылі? — спытала яна.

— На Поўначы,— адказаў ахвотна Пеця, які нядаўна быў прыціх, слухаючы яе,— Далёка... Ва ўвальненне ў горад на ўсюдыходзе ездзілі.

— Як добра! — усклікнула Лілія,— Рамантыка!

— Не зусім...— усміхнуўся Пеця, з добраю ўсмешкаю зірнуў на яе.— У вялікія маразы і мяцеліцы не надта вялікая рамантыка.

Яна вельмі ўзрадавалася, што ён так шчыра і прыязна зірнуў на яе. Падумала, што сёння ж напіша сваёй лепшай сяброўцы ліст, раскажа той пра Пецю. Раскажа, які ён прыгожы, добры, нават крышку сарамлівы, але вельмі далікатны. Можна нават будзе напісаць, што яны ўдваіх пахадзілі вечарам па вёсцы, а заўтра напіша, што яны ўжо адзін раз пацалаваліся...

— А я люблю ўсё незвычайнае,— лёгка, з трывожным пачуццём блізкага шчасця сказала Лілія Іосіфаўна.— Люблю вялікія маразы, зацяжныя дажджы, люблю тоўстыя раманы і філасофскія кнігі. Некаторыя не надта любяць гэта, ім тады сумна і нецікава, а я...