Генрых Далідовіч - Міланькі

— Ідуць! — з хваляваннем прашаптала Мая Сцяпанаўна, адскочылася ад люстэрка, села паблізу за стол, узяла ў рукі новы часопіс.

Госці павіталіся на кухні з гаспадыняю, пастукаліся і зайшлі сюды. Васіль і вішнёвец Іван.

Абодва высокія, адных гадоў — пад дваццаць чатыры. Але і розныя. Васіль быў у адпрасаваным касцюме, у белай кашулі і пры гальштуку, у расхінутым белым плашчы. Іван — сімпатычны, з велікаватымі чорнымі вачыма, з кірпатым носам — быў у некалі чорных, а цяпер бліскучых, пакамечаных штанах, у шэрым зношаным пінжаку, на зялёнай кашулі не было некалькіх гузікаў.

— Ну, як жысць маладая, вучыцелькі? — як і заўсёды, смела запытаў Іван, падышоў і сам падаў ім, дзяўчатам, руку для прывітання.

Лілія Іосіфаўна хуценька забрала сваю, адышлася, села ў куток.

— Добрая, Ваня,— адказала і за яе, і за сябе Мая.

— Прашу частавацца,— сказаў Іван, спачатку Маі, а потым ёй падаў некалькі цукерак-дзюшэсак.

— Дзякую, Ваня,— усміхнулася Мая Сцяпанаўна, але неўпрыкметку для Івана паклала цукеркі за стосікі сшыткаў на стале.

— Дзякую,— прамовіла і Лілія Іосіфаўна.— Толькі я не ем цукерак. Зуб баліць.

— Чаго ж ён табе баліць, золатца? — падсеў да яе Іван.

Мая Сцяпанаўна падсунулася бліжэй да Васіля, падміргнула яму, а пасля, закрываючы рот рукою, і засмяялася, бачачы, як саромеецца яна, Лілія Іосіфаўна, што Іван падсядае бліжэй, так смела пазірае ёй у вочы, мяркуе пусціць у ход свае рукі.

— Баліць зубок, дык золатца такое злоснае сёння? — пацвельваўся ён.

Лілія Іосіфаўна нічога яму не адказвала, толькі сярдзіта зірнула на сяброўку — тая не магла стрымацца ад смеху.

Мая Сцяпанаўна раптоўна перастала ўсміхацца, перазірнулася з Васілём і, канечне, ужо добра ведаючы гэтыя позіркі адно аднаго, падалася з хаты. Яны часта так удваіх сыходзяць, і адзін бог ведае, дзе яны гуляюць.

— Дык які зубік баліць? — не адставаў, дапытваўся Іван.

— Не мяшайце мне, калі ласка, бо трэба на заўтрашняе праверыць дыктоўкі...— спакойна адказала яму Лілія Іосіфаўна.

— Дыктоўкі, дыктоўкі! — перакрывіў яе Іван, сеў зусім блізка.— Так і ўся жысць пройдзе ля гэтых дзіктовак... А вы ж маладыя, золатца...— і ён шчыпнуў яе за бок,— Адсуньце падалей гэтыя дыктоўкі, давайце лепш пра любоў пагаворым.

— Ой! — віснула Лілія Іосіфаўна, са страхам ускочыла з крэсла і адбеглася да акна.— Перастаньце, калі ласка! Вы п'яны...

— Я, золатца, п'яны? — як здзівіўся Іван, паволі падняўся і ступіў да яе.— Ды я па адной маснічыне прайду...

Яшчэ ступіў крок-другі, хіснуўся і абапёрся аб шафу.

— Я ж цябе люблю, золатца. Ніхто не любіць, а я люблю. Хочаш, я вазьму цябе замуж? Хочаш?

— Нашто вам рабіць такую ахвяру? — з іроніяй адказала Лілія Іосіфаўна, стараючыся вытрымаць яго бессаромны позірк.

— Мы не будзем жыць тут, у глушы, а паедзем у горад,— гаварыў ён.— Ты не бойся, што ў мяне толькі сем класаў, што я шафёр, ротам, маўляў, гляджу... Не бойся, золатца. Я маю ў тыдзень гэтулькі, колькі вы са сваёй сяброўкай удваіх і ў месяц не маеце... Я цябе адзепу і абую, як каралеву, золатам з ног да галавы абчаплю, будзем у рэстаранах толькі папіваць ды паядаць...

Лілія Іосіфаўна слухала-слухала ды ўсміхнулася, паківала галавою.

— Ты не верыш мне, думаеш, што хвалюся? — узгарачыўся Іван. — А ну, дай мне паперы і які аловак. Дай-дай! — і, не дачакаўшыся, сам узяў на стале з кіпы сшытак, вырваў з яго сярэдзіны — што яна толькі зяхнула ад абурэння — два лісты, схапіў чырвоны яе аловак, нагнуўся над сталом і пачаў нешта пісаць.

А пасля разагнуўся, падаў ліст ёй.

«Лілія яй богу не буду піць. Будзь маёй жаной»,— прачытала яна і зноў усміхнулася.

— Чаго смяешся? — абурыўся ён,— Я ж не настаўнік, можа, і з памылкамі напісаў... Я вось бяру цябе замуж, не зважаю, што ты застарая для мяне ды такая доўгая...

— Гэта не адно і тое ж...— яна пакрыўдзілася, але прамовіла вельмі спакойна.— Хоць мяне, старую такую, ніхто, як вы кажаце, не бярэ замуж, але я сама за вас, такога прыгожага, багатага, ніколі не пайду.

— Чаго ты капызішся? — ён злосна прыплюшчыў вочы,— Бяру, дык ідзі... А то адумаюся, не такую сабе знайду.

— Адумайцеся,— сказала яна.— І чым найскарэй.

— Ну ладна, я пажартаваў,— усміхнуўся ён,— Не злуйся. Мір. Давай лепш палюбімся...— і, усміхаючыся, хутка ступіў, абхапіў яе пад пахі.

— Толькі без рук! — крыкнула яна і, абараняючыся, так піхнула яго ў грудзі, што ён паваліўся на стол, пасунуў яго перад сабою ўздоўж сцяны.

— Цёця, цёця! — каб прыстрашыць, яна паклікала гаспадыню.