Леанід Дранько-Майсюк - Пра тое, як я... [13 несур'ёзных апавяданняў]

Дзядка ж ніхто не паслухаў.

Нейкая цётка з зубам залатым параіла лейтэнантам напалоханым недасушаны сцяг чужы трымаць на руках, як ручнік з хлеб-соллю. Цётка прастадушна выставіла рукі перад сабою — паказала, як гэта зрабіць.

Камандзір ачаплення ганаровага, усё яшчэ бегаючы, зыркнуў на яе, як на дыверсантку нявыяўленую. Цётка пакрыўдзілася, але з вачэй камандзіравых не сышла. Відаць было, што яна шчыра шкадавала і Камандзіра забеганага, і лейтэнантаў няшчасных, і ўсю астатнюю маўклівую гвардыю міліцэйскую.

Ад гаспадыні шынка кааператыўнага «Грошы наперад» галантнай мадам Ах я й даведаўся пра візіт Маршала Кім Ір Сена.

Сэрца маё не магло спакойна глядзець на невымерныя пакуты камандзірскія.

— Не псуйце зброю,— сказаў я, убачыўшы, што ён зноў спрабаваў, як пасту з цюбіка, выціснуць з кабуры пісталет.— Здыміце абодва сцягі і госця высокага сустрэньце па-народнаму.

— Як гэта па-народнаму? — сцепануўся Камандзір, не забываючы загад Памочнікаў.

— Народнымі песнямі, скокамі, можна і гульнямі. Кіраўнікі рэспублік народных заўсёды фальклор любяць.

Ну, ці ж не дзіва — мая парада залатая? Дзіва!

Камандзір ачаплення ганаровага паглядзеў на мяне, як на збавіцеля. Плечы ў яго імгненна папаўнелі, зрабіліся шырокія і засланілі цвёрды голас Памочнікаў. Пагоны заблішчэлі, як вітрыны. Голасам, якім можна аглушыць каня, ён загадаў лейтэнантам ачысціць флакстэнгу і павярнуўся да аркестрантаў: «Што-небудзь народнае!»

Пад самыя воблакі беспартыйныя шуснулі мажорныя, горача любімыя народам «Тры танкісты»!

... Далажылі: картэж набліжаецца, ужо зусім блізка матацыклы ганарыстыя барабаняць усімі цыліндрамі.

Свежапаголеная грамадскасць нашага мястэчка сталічнага засцярожліва прамовіла: «О-о-о-о-!» — і ўзняла над сабою кветкі чырвоныя.

— Танцаваць! — выгукнуў Камандзір ачаплення ганаровага і, прысеўшы, каб не вытыркацца, абхапіў за клубы цётку-«дыверсантку».

Цётчын зуб залаты гулліва бліснуў.

Да гаспадыні шынка кааператыўнага «Грошы наперад» галантнай мадам Ах намёртва прыляпіўся круглы Распранальшчык тэатральны.

I мора міліцэйскае разбеглася на пары.

I лейтэнанты, сцягі схаваўшы, выціраючы адзін аб аднаго сіне-чырвоныя пальцы, таксама ўтварылі тандэм грацыёзны.

Свежапаголеная грамадскасць нашага мястэчка сталічнага танцавала, як і стаяла,— не пакідаючы калонаў.

А я не пусціўся ў скакача, хаця б мог запрасіць дзядка планканоснага, аддзелакадраўскага. Але што мне дзядок з танцамі гэтымі. Іншае рупіла: хацелася ўбачыць зблізку Маршала славутага.

Аркестранты не змяншалі мажору. Іхнія «Тры танкісты» грукаталі ўсімі гусеніцамі. Праўда, рытму гусенічнага не зусім вытрымваў Камандзір ачаплення ганаровага. Пасля ўсяго перажытага і перадуманага яго маглі б задаволіць толькі паважна-элегічныя «Сопкі Маньчжурыі».

Міліцыянты ж маладыя, учапіўшыся адзін аднаму ў партупеі хрупасткія, трымаліся стылю масава-касавага,— яны шчыра вытанцоўвалі бескампрамісны рок.

А далей?

А далей усё было, як на вяселлі добрым.

Маршал Кім Ір Сен, толькі ўгледзеўшы скокі бурныя, вядома ж, не ўтрымаўся,— скінуў свой кіцель строгі і запрасіў у круг самага паважанага з паважаных местачкомаўцаў нашых.

Для Камандзіра ачаплення ганаровага гэта было найвышэйшай узнагародаю.

— Ты, хлопец,— во! — шапнуў ён мне пасля скокаў выратавальных.— Заўтра ў нашу лазню сходзім. I ў наш буфет.

18 верасня — 11снежня 1989

У апошні год застойны за мяжу мяне паклікалі. Блізка зусім, на ровары можна даехаць, але ўсё ж — за мяжу, на той бок невядомы.

Чаму б не паехаць, калі й час выпаў добры, і грошы на дарогу неяк самохаць набеглі, і ў грудзях настрой гітарны варухнуўся, і з таго боку несавецкага, паперынай запрашальнаю ветліва махнуўшы, гукнулі праз драты калючыя: пры-я-яздж-жа-ай!

Паабяцаў я, што прыеду, і пабег у АВІР.

У АВІРы не валаводзілі, імгненна ўсё зрабілі. Ды што там імгненна,— проста рэактыўна квіткі ўсе падкнопілі, матузкі ўсе падшнуравалі, пячаткай сіняю анкету маю выязную надзейна прыдушылі і да ўсяго — у пакой светлы зайсці папрасілі. Нешта ўдакладніць захацелі, чаго ж яшчэ.

У пакоі светлым дзядзька аднавокі сядзеў. Немалады, у гадах ужо дзядзька. Над ім карціна шырокая вісела, а на карціне — Кастусь Усцінавіч газету «Правда» чытаў.

Утульна мне ў пакоі светлым здалося, неяк па-сямейнаму цёпла паказалася. Зусім не так, як на вакзале.