Ніна Мацяш - Душою з небам гаварыць [Выбраная лірыка]

Такая ў нас доля.

1984

НЕ РУЙНАВАННЕМ

Нявечнай у плоці
Чалавечай істоце
Звеку прагнецца
Утрываліць сябе —
Як не дзеткаю,
Дык хоць іншаю помнай
Кветкаю.
Ах, красуйце,
Любоў да неба і глебы!
Красуйце,
Адоранасць ды азоранасць!
Шчыравернасць! Падзячлівасць!
Пашанаванне!
Спагадліва-мудрае
Правінаў чужых
Дараванне!
Хай парасткам крыўдаў
Не знойдзецца месца на градзе
Ў тым садзе:
Надта ж порстка
Развінаюцца з іх ядавітыя дрэвы
З квеценню гневу
I пладамі адпомсты.
Аніколі яшчэ аніхто
Не меў супакою
Пад кронай такою.
Аніколі яшчэ аніхто
Не патрапіў стацца шчаслівым
Там,
Дзе непапраўна марнеюць,
Задыхаюцца
Ў раздражнёна-папомслівым чадзе
Пышнатраўе
Годных людскіх дачыненняў,
Спеўнае птаства
Найлепшых намераў, здзяйсненняў.
Навечнай у плоці
Чалавечай істоце
Самаруйнотаю
Не абвянчацца
З жывадзейнай святлотаю

1993

ПРА ПЕРАМОГУ

Боль гэта - боль. І покуль ім акуты,
Як ні бадзёрся, зазнаеш пакуты.

І толькі калі час яго мінае,
Тады пакутаў іста высвітае.

Але не кожны, ой не кожны бачыць
Боль як нябёсны знак сябе іначыць.

Шырэюць ды глыбеюць скаргі, жалі,
Збіваюць з ног брыды ўсялякай хвалі.

Мы падаем і стогнем у знямозе, -
Але мы ёсць. І мы яшчэ ў дарозе.

Дасужы цемры князь, дасужы й дужы, -
Але палаюць ранаў нашых ружы,

Усё шчыльней сціскаецца аблога,
І паратунак - толькі перамога!

УГНЯЗДУЙ МЯНЕ Ў СЭРЦЫ

Пілігрыму ад поўдня да поўдня
Цераз плыўныя нетры часу
Зоўна выбліснуў промень з Усходу:

— Я апірка твая: не будзеш
Выпускаць мяне з рук у дарозе -
Не зняможашся па куп'іску,
Па каменні не падаб'ешся.
Я - апірка твая. І кладаа:
Не сцураешся, не разбурыш -
Правяду цябе лёгка, лётка
Цераз твань і цераз правалле.
Кладка я твая.
І апірка.
І цяпельца на гострых проймах:
І сагрэю я, і разважу,
І ў жарынку сэрца зыначу,
Калі ў сэрца мяне ўбярэш ты
Як святло, як святло Любові

Калі ў сэрца мяне ўбярэш ты,
Калі мне аднаму слугавацьмеш -
Успануеш сам над сабою,
Над памрокам і над бядою,
Над ступою між зор, пілігрыме.

Угняздуй мяне ў сэрцы.

НА ЗМЯРКАННІ

Сярнічкай успалымнёнаю
успалымнёная свечка
гарыць-згарае,
сябе ў новую форму пераплаўляе.

Што як можа,
так дзеі гэтай і спрыяе:
жар, і кнот, і свечка самая,
і паветра халоднае, што яе атуляе.

Была калонаю,
сталася гронкаю вінаграднай,
што прыляпілася на камлі
маёй вечаровай задумнасці
саду.

Па адной
асыпаюцца вінаградзіны,
рвуць думак цьмянае, ухілістае,
далікатнае прадзіва.

Задзьму пялёстак агню,
хай ацалее агарачак -
на тую часіну, дзе жывуць,
ужо ні пра што не марачы.

СКРЫПКА

Скрозь -
богава дрэва ды скрыпень.
Надхмар'я ідолу бяседа.
Адкуль,
кім забытая скрыпка
Тут, дзе ні сцяжыны, ні следу?

Зусім учарнелая дэка.
А струны іржою не ўзяты...
Ці гэта
душа чалавека,
Што фібрамі ўсімі напята,

Каб суадпаведна азвацца
І на матылька, і на жабу,
Не ўмеючы гукам схавацца, -
Сама
ці брыда,
ці паваба...

СВЯЦІСЯ!

...Не іду па вадзе,
А лячу над лядзянай балотнай вадою...

...Не сцяжынка вядзе —
Над густой збажыною крыляю...

... Абвівае
Грудзі й шыю змяя мне, А я страху не маю...

...Дзікі барс падыходзіць
I кладзе галаву сваю мне на калені,
I я лашчу яго,
I ў даверы ўзаемным у гэтым — Ні ценю...

Што ж ты такое,
У цяперашнім часе —
Маё існаванне зямное?
Воблік страты ўжо некалі дасяганай
Дасканаласці ўласнай?
А ці сны тыя —
Гэта выява прыступкі наступнай,
прыўкраснай?

Ах, то кліч мяне,
То свяціся — няўгасна!