Ніна Мацяш - Душою з небам гаварыць [Выбраная лірыка]

Глядзеў у вузкае акно паўдзён,
Як стражнік,
пэўны і немітуслівы.
І клаўся цень ад рамы крыжам шэрым
На стол з.лістотай скрэсленай паперы.

МІНСК, 30 СТУДЗЕНЯ 1980

Нахалолы вечар на двары
Моўчкі пералічвае сняжынкі.
Усміхайцеся, мае сябры,
Гаварыце шумна, без упынку!

Дыскутуйце ў лад і неўпапад!
Сёння сэрца
тонка сэрца чуе:
Развярэдлівы трывогапад
На планеце днюе і начуе...

Радасці непрыядальны смак —
Бо дарогі гора не пытае.
Гэта й нашай лучнасцю няўзнак
На зямлі пагода высвітае.

Поплеч, бліжай, блізкія мае!
Чалавека шмат што згубай страшыць.
Хай жыцця парукай устае
Поўнік дабраты й любові нашай!

Вечар за сняжынкамі цікуе.

Чуеце?..
Зноў
аўтамат
такуе!..

ГАТЭЛЬ «МІНСК», 374

Тры дні і ночы праляцелі, як тры пчолкі,
Як рупныя тры пчолкі,
Што з венчыка да венчыка,
З травінкі да сярожынкі,
Ад коціка ракітнага
Да сонцасходнага падбелу,
Ад звішнявелай, прахалоднае кісліцы
(Салодкай, як кляновік)
Да полымя ліловага пралескі —
Тры пчолкі шчыравалі —
Тры дні і ночы —
І неслі ў цёмны вулей майго сэрца
Пылок —
Сухі, гаркавы, залачавы —
Нектар
Маіх нябёсаў і зямлі:
Прыхільнасць і любоў сябрыны.
Мёду
слязіначка
свеціцца:
Тры дні і ночы праляцелі, як тры пчолкі...

1977

У ЛЮСІНЕ

А возера, як вока, поўнае
Глядзіць у сцішанасць маю.
Усё, што я люблю, што помню я,
Глыбока ў сэрцы прытаю.

Перагуло, перамалолася.
За ўсё заплачана спаўна.
Маўчаць дубы Якуба Коласа.
Якая далеч ім відна
За гэтым возсрам, за лёсамі?..

Падснежнікавая пара,
Не дай астацца безгалосаю
Каля яднальнага кастра!..

1982

I ТЫ — РАДЗІМА

Башкірыя! Зноў раннія снягі
Імкнуць з нябёсаў на твае разлогі,
А ты зычліва сцелеш мне пад ногі
Кілім гасціннасці найдарагі.

Башкірыя! Не бачыла яшчэ
Ні гор-лясоў тваіх, ні Агідэлі[ 3 3 Рака Белая. ],
Ды ўжо мяне так шчодра абагрэлі
Агні твае ў імзе маіх начэй.

Башкірыя! Калі яшчэ вясна
З яе магутнай, жыватворнай ласкай?!.
Але цвіце дзівоснейшая краска
Душы тваёй, і мне цвіце яна!

Услухваюся ў песню: о, як шмат
У ёй журбы!.. Нібы ў бярозы ніцай...
Башкірыя! Мы ўжо не чужаніцы.
I ты — Радзіма. Дзякую. Рахмат.

1985

НА АДВІТАННЕ 3 БАШКІРЫЯЙ

Скажу яшчэ раз «дзякуй» краю гэтаму
За радасць лучнасці з харошымі людзьмі,
За песню цёплую курая [ 4 4 Башкірскі народны музычны інструмент, нагадвае беларускую дудку, жалейку. ] , мне напетую
У самых весніцах пяклівае зімы.

Шмат што адпрэчу, шмат забуду я, ды знаю:
Ужо мне помніць, каб жыла хоць сто гадоў,
Як чуйная душа трысціны той — таго курая —
Трысцінку мыслячую прагла ўкрыць ад халадоў.

Вялізная Зямля мая, мая маленькая!..
Пад кронай сонца —
пад трывог адвечнай кронай!
Усюды марыш ты і верыш так жалейкава,
Усюды дзецям тваім трэба ласка, абарона...

1986

ДАРОЖНАЕ. ПА СВЯЦЕ ПАЭЗІІ Ў КРОШЫНЕ

Паварот адзін, другі, шчэ трошкі —
I схаваўся між палёў-лугоў
Задуменна вераснёвы Крошын
З самавітай люднасцю яго.

Крошын той, што тут завуць Крашынам,
Шчэ куточак роднае зямлі,
Дзе ліхота лёс людскі крышыла,
Дзе ліхоту людзі амаглі.

Дзе суровай праўдаю нямрушчай
Павявае нават ад кладоў,
Што народнай памяці не струшыць
Коламі няцямства і гадоў.

Дзе, каб душы памаразь не ўкрыла,
Злётвае даверліва да рук
З жырандолі Паўлюка Багрыма
Чорны ад зажытага жаўрук.

...Цёмная дарога ў даль збягае,
Над дарогай — зорнае шыццё,
Побач — ты, каб знала я, — о, знаю! —
Што такое шчасце і жыццё.

1985

СКРЫПАЧ

Уцёк у мушлю музыкі,
а так глыбока,
так глыбока,
што да яго балкона на другім паверсе
не дапясці
ўжо ніякім воклікам
вячэрняга Парыжу.