Ніна Мацяш - Душою з небам гаварыць [Выбраная лірыка]

Каля балкона кажаны ляталі,
Сам у сябе ўзіраўся карагач,
Адказвала сабачым брэхам далеч
На знерваваны чайчын покліч-плач.

А над усім —
Над сцішанасцю золкай,
Над кажанамі, што гусцілі змрок,
Усходзіла гарачай чыстай зоркай
Матчына мова, —
І відушчаў зрок.

Хай бед людскіх не развясці рукамі —
Успыхне слова выйсцем пра запас.
...Цвілі так блізка вочы васількамі,
І жыта,
Жыта абступала нас...

НЕ Ў РЫМ ВЯДУЦЬ ДАРОГІ

Так хораша
не можа доўга быць —
Недаўгавечна шчасце чалавечае.
Адказваць на каханне часта нечым,
Хоць ненатольна прагнецца любіць.

Так хораша не можа доўга быць.

Пакуль
адчужанасць не знае нас,
Пакуль
адно ў адно мы пераліты,
Пакуль
між трох мільярдаў на Зямлі ты
Адзіны мне,
і я ў цябе — адна.

Адчужанасць яшчэ не знае нас.

Не ў Рым дарогі ўсіх людзей вядуць,
А да вякамі снёнай узаемнасці.
Не бачыла, як ты масты свае масціў,
Ды помніла, што я цябе знайду.

Не ў Рым дарогі ўсіх людзей вядуць.

1976

ЗА СОСНАМІ—МОРА

І
Упарта, пругка
сэрца мора б’ецца.
У памяць — хвалю шызую — ступі:
Разгубленасці ўзрост мінуў, здаецца —
Трывогам месца саступіў.

У цяглых сосен праз гушчэўе веек
Глядзіць сцярожка неба сінізна.
О, боязь за другога чалавека!..
Адна ты робіш чалавека з нас.

Адна ты нешта ў гэтым свеце значыш.
На поўдні зноў хмурына усплыла...
На золку чайкі, як жанчыны, плачуць,
Страсаюць цішу з белага крыла.

II
Дзень натхнёна вяслуе пунсовым вяслом,
Выплываючы з мора.
Колькі вас, для каго сёння не прынясло
(Як і ўчора)
Ані ўзнёслых мінут, ні жывучай тугі,
Ні хвіліны жадання
Нескарона рассунуць
(хоць на крок)
берагі
Свайго існавання...
След на ўбітым пяску ўвачавідкі зацёк
Каляроваю пенай.
Акунаюцца целы ў хвалі
(лёсы ў быццё)
Раўнадушна і лена.

З сытай зморай гайдаюцца на ружовай вадзе.
І спрасонак
Ледзьве-ледзь адзначаюць: плыве міма дзень
На вёслах пунсовых.

III
«Табе лягчэй: ты ўжо змірылася».
...Ківаю галавою згодна,
Сачу, як цвёрда і лагодна
Выводзіць мора штось кірыліцай.

Такое мернае, пакорнае
Сваім дыханнем галубіным.
...Трагічным знакам бур глыбінных —
Палоска
на ўзбярэжжы
чорная.

IV
Хваля доўга вагалася ў незнаёмых глыбінях,
Прымервалася, выбірала,
Нарэшце —
Спружыніста ўскочыла,
Рассмяялася белазуба,
Падалася ўсім целам —
І вось
Пасяродку ўтравелага лета,
Як суніцы,
Зоры збіраю, —
Так ускінула хваля крутая мяне.
Упіваюся сілай сваёй нечаканай,
Халадзею ад думкі,
Што гэта ўсяго на імгненне.
Я падоўжу ўладу над часам! —
Я замкну чароўную хвалю,
Абгараджу, прыпыню!

...Ні прасторы галавакружнай,
Ні зор.
Смяецца над загародкамі
Стыхія.

V
На ўзморы туман беспрасветна-густы,
Аж сонцу на неба не ўзбіцца.
Замкнёны рашуча на ключ залаты
Чаканні, каторым не збыцца.
І кінуты ключ залаты у ваду,
У горкую продань марскую.
І зманьвай не зманьвай цяпер —
не прыйду,
Гукай не гукай —
не пачую...

VI
Не да мора прыбеглі сосны —
З мора выбеглі свет паглядзець.
У трывозе за лёс людзей
Зелянеюць яны
і сохнуць.

VII
Хвалюецца салёная разлога,
Дзень, як бурштын, хаваючы на дне.
Усё ўспамінам стане,
і дарогу
Перамяце, засыпле ранні снег.

А ўдома загудзе на ветры голле,
У волкай цемры цяжка зашуміць —
І уваскрэсне,
І падкоціцца да горла:
Стрывожанае мора,
Дзюны.
Мы...

11-18.07.1975
Дубулты

ПУШКІН У МІХАЙЛАЎСКІМ.

Па атрыманні ліста ад Дэльвіга

«Ах, мілы Дэльвіг!..
У каторы раз
Прыехаць абяцаешся, а час —
Сняжынка да сняжынкі —
У сумёты
Нагортваецца на маім двары...
Калі б вы толькі ведалі, сябры,
Якая тут сумота і самота!..
Як холадна і голадна без вас!..
Жывіцца, нібы вязню, успамінам!..
Не адпускаюць дупіу боль і віны,
А радасць не залучыш пра запас...
Яе да скону чалавек жадзён.
Да д'ябла цяжка гэта — быць шчаслівым,
Калі і ў хмелю канавана бачыць,
Што ўласны лёс бяссільны сам зыначыць...»