Ніна Мацяш: Душою з небам гаварыць [Выбраная лірыка]

1982

ДЫЯЛОГ

Душа мая, дай адпачынак мне:
Даволі песень з болем і тугою!
Так хочацца ў жытнёвай старане
Сябе прыўзняць мелодыяй другою!..

I чую вінаватае ў адказ:
Нас абмінае радасць палахліва.
Усе ж плачы сыходзяцца да нас:
Відаць, зашмат на свеце нешчаслівых...

1981

* * *

Кагосьці вёрсты разлучаюць,
Кагосьці звязваюць навек.
Сляды на ранішняй траве,
Сляды, і ўсе — у незвычайнасць.

Ах, цудзе! Папараці кветка...
Як прагнем мы цябе знайсці.
Ды толькі мала хто спасціг,
У чым
шукаць такую рэдкасць.

I падаюць пад ногі версты.
Ідзём праз лёс, нібы праз лес,
Наперарэз,
наперарэз
Вялікай, палахлівай радасці!

1969

* * *

Зноўку ноч цыганкай каля ганка,
Зноў прыйшла прарочыць-варажыць
Самыя шчаслівыя світанкі,
Самыя гаючыя дажджы.

Пазбіраю ў жменю смутку зёрны,
I ў цыганкі добрай на вачах
Аднясу, шпурну на дно азёрнае
Свой былы і будучы адчай.

Расчыню прад варажбіткай дзверы,
Усміхнуся лёсу, як табе,
I паверу, як дзіця, паверу
Самай несусветнай варажбе!

1969

УСЁ ПАЎТАРАЕЦЦА

Усё паўтараецца — з кожным і ў кожным?
Дзяўчынка, мой след абміні,
Прайдзі муравой, а не колкаю пожняй, —
Не хмарцеся, юныя дні!

Ды ўсё паўтараецца... Не прамінае.
I таўры на лёсах гараць:
Даецца жыццё нам, каб радасць з адчаем
Вучыліся мы прыміраць.

Каму ж удаецца ў адпушчаным часе
Наблізіцца хоць на паўкроку да ясі?

1989

РАСЧАРАВАННЕ

Расчараванне — як абвал.
Хіба ўгадаеш гэта ліха?
Уцёк каменьчык з-пад нагі,
За ім знянацку і другі,
Чацвёрты, восьмы... Шчэ імгненне —
І вось пад кручу ужо, уніз,
Лавіна груку і камення!
Галёкне рэха ў катлавіне,
Заб'ецца спуду ў стромах сініх,
І раптам стане ціха-ціха...
Расчараванне — як абвал.

1969

ПРЫ ПЕСНІ

І нядзеля
запанядзелена.
Чым каштоўным я тут надзелена?

Ёсць жытнёвы кут з тою хатаю,
Што на ласку мне так багатая.

У гародчыку спее мачына,
За сталом звініць песня матчына.

— Ой, жураўку, жураўку,
Чаго крычыш на ранку?
— Ой, як жа ж мне не крычаць? —
Трэба высака лятаць...

Падхаплю жалю мову шчырую:
Не вяртаецца жораў з выраю.

Хай не журыцца, хай не плачацца:
Далягляд з жальбы не зыначыцца.

Шкода толькі дня, той нядзелі мне,
Што святочнасцю так абдзелена.

1981

МЕЛОДЫЙКА

Памру — забудуць хутка. Не змагла
Тут вартага зрабіць я анічога,
Хоць і выпальвала душу датла
Пакутай за сябе і за другога.
А што пакіну? Толькі жменьку слоў,
Мелодыйку любові і змагання
За ўсё, што выбаўляе з кайданоў
Абездухоўленага працвітання.

Ляці, мая мелодыйка, ляці!
Будзі сінічкаю дрымучасць неба,
Калі мне не хлусілі пры жыцці,
Што нехта меў тут і ў табе патрэбу...

1984

НАДЗЕІ, ЯКУЮ ПРЫВЯЛІ ЗА РУКАЎ

Ты ўсё перамінаешся ў парозе?
Шкада, не ўласнай воляю прыйшла...
Ну што ж! Праходзь.
З тваіх сясцёр цвіла
Тут не адна, ды час іх
памарозіў...

Ах, тыя, хто прывёў цябе сюды, —
На свеце найдарожшыя мне людзі.
Хай кожны крок іх крокам шчасця будзе
Праз доўгія, пагодныя гады!

Прысядзь на хвілю. Я не затрымаю.
Даруй, затрымваць —
проста не хачу.
За ўсё на свеце тут жыццём плачу.
(Нібыта ў тым бальзакаўскім рамане,
Шматок шчыгрыну менее ўваччу...)

Ты мне — чужая,
хоць цябе сюды
Паслалі найдарожшыя мне людзі —
Хай кожны крок іх крокам шчасця будзе
Праз доўгія, пагодныя гады!

Твая вясёлкавасць не ўскалыхне.
Таму, хто яваю не ашуканы,
Навошта мыліцы самападману?
Пакінь мяне.

1975

* * *

О, калі б толькі мог мой жорсткі смутак
Палёту ластаўкі быць карацей...
Ды ведаю, надоўга ён раскуты,
Да моцы зноў акрыленых надзей.