«Шшшшшшшшш», ― вось што пасуе сённяшняму надвор’ю. Яшчэ раз, яшчэ раз ― без свісту, калі ласка!
Цяпер пажаваць язык. Ён яшчэ зусім сонны. Весялей. Абудзіць вусны. «Кпці-кптэ-кпта-кпто-кпты…» Дождж паліў мацней ― таксама натрэніраваўся. «Кпці-кптэ-кыпыты…». «Кпці-кптэ-кпта-кпто-кпты…». «Шпак шапоча пра шыпулькі, шалік шоўкавы ў шыпульках…» Дыханне пайшло глыбокае, энергічнае…
У маршрутцы па звычцы заканчвала гімнастыку: кожны выдых павольны, быццам задзімаю свечку. Падлятала на выбоінах.
Абяцанае свяцілася новым лістом у маёй пошце. Я раздрукавала далучаны файл і яшчэ раз прачытала ― усё супадала. Кабінет быў ужо пусты, я схапіла цёплыя аркушы ― і ў рэдактарскую.
― Усе расхапалі твае талеркі, ― пачаў планёрку Улад. ― Час іх палюбіць. Але Купалаўскі, Аля, давядзецца пакуль адкласці ― сёння…
― У мяне ёсць тэма, як вы і прасілі, ― перапыніла я і працягнула свае пяць аркушаў.
Тэмы з жыцця ― галоўныя. Яны самыя цікавыя, свежыя, яшчэ нікім не кранутыя, і гэта значыць, што нас усе прачытаюць, перадрукуюць і расставяць спасылкі. Людзі любяць такія тэмы. Але тут… На плошчы, у краіне, якая адчувае Чарнобыльскія падзеі як учорашнія, дзе мае сябры з Краснаполля атрымліваюць вялізную сацыяльную стыпендыю і сапраўды трацяць яе ўсю на лекі, дзе ў дзяцей павялічаная шчытападобная залоза…
― На плошчы Незалежнасці… паўгода ўжо… радыеактыўная плітка.
Я сама не паверыла ў тое, што сказала. У галаву лезлі думачкі: «Раптам зараз з паперы ўсё знікне?» «Гэта быў падман зроку?» «Ці надрукавана шпіёнскім чарнілам, якое знікае?» «Але ж не можа быць ― прэзідэнцкая праграма! Можа, са мной нешта не тое?» Па твары рэдактара нельга было зразумець, ці знікла чарніла.
― Няўжо ў цябе экспертыза?
Я кіўнула.
― Такі радыеактыўны фон, ― рэдактар пачаў чытаць уголас, ― недапушчальны пры будаўніцтве. Выпраменьванне ад пліткі на новай плошчы… у два разы перавышае норму.
― І дагэтуль там! Паўгода! ― абурыўся наш праграміст.
― І людзям нядаўна на ёй лавачкі паставілі, марозіва, фантан. Адпачывайце, касацікі!
― А я жыву там паблізу, ― прамовіў яшчэ нехта.
― Толькі ўчора там з хлопцам сядзелі… Усе змоўклі.
― Прыйшлі капцы, ― падсумаваў Сямёныч.
Нешта паўсталі перад маім унутраным зрокам гэтыя рыбы, што высунулі раты з ракі. Іх доўгія падводныя целы ― падобныя да паленаў, раскрытыя вусны ― слізкія. Ці разумела рыба, што робіць, ці толькі настойлівая сіла інстынкту штурхала яе ўверх? А калі Няміга цячэ ў калектары, ці прыстасаваліся рыбы жыць там?
«Калі гэты сюжэт выйдзе… добра, што ў нас адключаны званок», ― думала я. Яго зняў яшчэ Алесь, калі балатаваўся ў мясцовыя саветы. Памятаю, як усе нашыя сябры абыходзілі з улёткамі кватэры. Алесь іскрыўся, даследаваў праблемы мікрараёна, палымнеў, нават браў сам у сябе інтэрв’ю для свайго буклета. Неблагое, на дзіва, атрымалася інтэрв’ю.
Рэдактар глядзеў паперы, мы маўчалі.
― Трэба ўсё праверыць. І сфатаграфаваць. Хто мае дазіметр?
― Толькі раніцай выклаў! ― пляснуў Сямёныч па кішэні.
― Што, ніхто?
― У маёй бабулі быў, але яна ў Нясвіжы, ― сказала Наста.
― Дый што, давайце пакуль без дазіметра зробім. Гэта ж бомба! ― спяшаўся, як заўсёды, Пінчук. Мы заківалі.
― Так, і ў наступным матэрыяле сфатаграфуем дазіметр. Там жа ў дакументах усё замерана.
― Не-не, гэта трэба спраўдзіць.
― Вы думаеце, плітка ўсё ўжо выфаніла?
― Я думаю, ― сказаў рэдактар, ― фаніць яна не менш, чым паўгода таму. Але ўсё адно трэба праверыць і паставіць здымак.
― Але столькі часу змарнуем!
― А як вы сабе ўяўлялі працу журналіста? І з чаго б тады чытачу нам давяраць? ― Улад пастаянна казаў «чытачу», а не «слухачу». Але яго праўда ― нас больш чытаюць, чым слухаюць. Мы нават прыдумалі слоган на адной з планёрак: «Нас не зловіш!»
― Нясвіж ― гэта далекавата, вядома. Але калі не знойдзем, блаславім тваю бабулю. Найперш трэба пазваніць чалавеку з Соснаў, чый подпіс тут стаіць. Турбаваць МУС, напэўна, не мае сэнсу, але трэба. Адмовяцца каментаваць ― не забудзьцеся гэта запісаць. Адмова ― таксама каментар.
― Мусім прымусіць МУС! ― засмяяўся Сямёныч. ― МУС ― гэта ад Мусаліні?
― Здаецца, Сямёныч хоча дапамагчы. Возьмеш, Аля?
― Было б не залішне мець мужчынскі голас, каб з іх нешта вытрасці. Можа, мы з Паленавым маглі б рабіць?
― Паленаў таксама баіцца талерак? У вас змова?.. Сур’ёзна, калі ўсё пацвердзіцца ― а яно пацвердзіцца, не дарма ж гэта замова МУСу ― трэба даведацца, чаму. Хто вінаваты і які яго лёс. Здаецца, мяняць плітку не збіраюцца. Што сказаць: будзе серыял, ― рэдактар глядзеў у дакумент і пачухваў алоўкам светлую галаву.
Читать дальше