Аляксей Карпюк - Выбраныя творы ў двух тамах. Том 2

— Ты ўся гарыш, што з табой? — прысталі дзяўчаты, калі афіцыянтка забегла ў інтэрнат,— Зірні на сябе ў люстэрка!

Яна толькі таямніча прамаўчала. А потым ад прыліву буйной радасці пачала кідацца падушкамі ды рагатаць.

5

Пасля сняд'ання Зіна збірала талеркі. У сталоўку зазірнула касірка.

Ты чула? Каб і мы маглі паглядзець тэлевізар, вячэра цяпер будзе аж на дзве гадзіны пазней. Мікалай Іванавіч дамовіўся з нашай Марфай.

Той — лы-ысы?!— здзівілася Зіна: чаму не Віктар Арнольдавіч? Пасля ўчарашняй размовы было б лагічна.— Ой, што ў цябе?

У сельмагу прадаюць! Чатыры рублі! — сказала касірка, трымаючы за канцы ружовенькі шалік.— Такі, як у той, што жыве ў адзінаццатым.

Гэта быў не шалік, а — мара, з танюткай, як павуцінне, тканіны і нагадваў пену, туман, воблачка, дымок.

Выцершы рукі аб пярзднік, Зіна з зайздрасцю хапіла шалік кончыкамі пальцаў. Яе ўразіла думка: мела б яна такую прыгажосць — і не трэба было б баяцца ні Дзіны Маркаўны, ні каго іншага! Так і ўявіла сабе, як Віктар Арнольдавіч прыхо-дзіць на абед і бачыць яе. Сёння — тэлевізар. Заходзіць яна з шалікам у вестыбюль, а чалавек вытарошчвае вочы, спатыка-ецца і... Далей яна не ведала, што будзе. Ды гэта было ўжо не важна...

Натуральны шоўк! — выхвалялася Паліна, напускаючы на сябе абыякавасць.

Зіна раптам успомніла: старэйшая сястра замуж выхо-дзіць— прыедзе па грошы. Дзяўчына адразу спахмурнела і выпусціла шалік.

Колер мне не падабаецца.. Аблезлы нейкі!..— кінула абыякава ды ўзялася за талеркі.

Сама ты аблезлая! — пакрыўдзілася сяброўка.

I тут у акно пастукалі. Паліна падняла фіранку, выглянула на двор, закрычала:

Зінка, танцуй! Валодзька зноў пісьмо ад Цішэўскага вязе!.. Ой, а ў кабіне хто?.. Дык гэта ж — твая маці, бяжы, сустракай!

I праўда, прыехала мама. Убачыўшы выпадкам Валодзьку ў горадзе, старая вырашыла наведаць дачку.

Ну, як ты тут?—спыталася, калі ў сталоўцы засталіся яны самі.— Прастудзілася недзе?

З чаго вы ўзялі?!

А чаму так сіпла гаворыш? Колькі разоў табе наказвала: хутай шыю і без хусткі не выходзь! На, насі маю!

Што-о вы, ма-ам? Не вазьму!

Глядзі, каб потым не каялася!.. А ў нас выдавалі ў кал-гасе прэміі!.. Мы з бацькам столькі грошай атрымалі!.. Прыяз-джала дакупляць пасаг. I табе на сукенку набрала, паглядзі, якую... Але не аддам — пакладу ў куфар. Будзеш ісці замуж, тады... Ужо і табе падрыхтавала дзве няспаныя падушкі, пасцель ды ўсё іншае...

Ну, а Цішэўскі заходзіць?

Ма-ам!..

Ладна, не буду. Цяпер вы ўсе тоіцеся, надта разумныя... Ці здаволеныя хоць тут табой? — старая раптам зрабілася строгай: — А гэта што такое?

Ой, Паліна бегала да акна і збіла мне тут усё! — вінаватая, дачка кінулася папраўляць сурвэтку.

Маці пераслала па-свойму.

Старайся, дачушка, каб на цябе не наракалі. Наш род такі, што людзі яшчэ не скардзіліся. У нашых гарэла ўсё ў руках!.. А грошы твае цяпер нам непатрэбныя. Што заробіш — сабе пакідай. Збірай, каб мела...

«Шалік!»— мільганула ў Зінінай галаве.

Далей дзяўчына не магла ні аб чым ні думаць, ні ўстаяць на месцы — каб хоць не разабралі іх у магазіне! Адпрасілася ў сястры-гаспадыні, правяла да асфальту маці. Потым Валодзька, сдучы ў саўгас па бульбу, падвёз яе ў сельмаг.

6

Часам як мала чалавеку трэба!

Вярталася Зіна з такім адчуванпем, бытта на грудзях пад паліто ў яе ляжаў не кавалачак ружовай тканіны ў цэлафане, а — сонца, ад якога пацяплела зіма, а наваколле выглядала па-святочнаму ды па жылах разыходзіліся такія струменьчыкі, што аж захлыналася ад радасці сэрца.

Не круціся так, бо выпадзеш з кабіны! — дабрадушна бурчаў шафёр.

Для чаго ў мяне ты? Сцеражы, каб не выпала!

Каза!.. Думаеш, не ведаю, з-за чаго вар'юеш? Дальбух, не разумею, што вы, дзяўчаты, знаходзіце ў гэтых анучах! I дарам я б іх не ўзяў!

Табе, Валодзечка, і не зразумець! Спытай сваёй Паліны!.. Цяпер не толькі ёй фарсіць!..

Пачаўся абед. Госці ажыўлена размаўлялі. Дзіна Маркаўна праз некалькі сталоў рабіла грымасу Віктару Арнольдавічу. Такую звычку дама набыла ў маладосці, але цяпер какецтва дзяўчынкі рабіла яе агіднай. Толькі Зіна не надта прыглядалася. З таямнічым выразам твару насіла ежу і не магла дачакацца запаветнай хвіліны.

Управіўшыся, дзяўчына пабегла ў інтэрнат. Дастала з куфэрка тонкія панчохі. Каб не было відаць зацыраванай пяткі на капроне, абула высокія галёшы. Нарэшце, разарвала цэлафа-навы мяшочак і дастала шалік.

Наглядзеўшыся на сябе ў люстэрка, Зіна накінула паліто і вылецела на двор. Доўга стаяла ля дачы: у вокнах вестыбюля мігала блакітнае святло — ішла тэлеперадача.