Алесь Разанаў - З апокрыфа ў канон

У якой палітычнай сістэме вы хацелі б жыць?

У пчалінай.

У якой краіне вы хацелі б жыць?

У Айчыне.

У якую эпоху вы хацелі б жыць?

У велікодную — калі ў людзях уваскрасае Бог.

Калі б вы сталі кіраўніком Беларусі, што б вы зрабілі найперш?

Увёў бы ў дзеянне закон Адпаведнасці, а сам вярнуўся б да таго, чым займаюся цяпер.

Якія адносіны Беларусь павінна мець з Эўразвязам?

Вядомыя — што памятаюць, дзе быў дом.

Якія адносіны Беларусь павінна мець з Расеяй?

Свядомыя — што ведаюць, дзе дом ёсць.

Некаторыя думаюць так: «Хай дыктатура, абы свая». А вы?

Калі свая, то не дыктатура, калі дыктатура, то не свая.

Калі і як у Беларусі зменіцца ўлада?

Паступова і раптам раней, чым ветах перакуліцца ў маладзік.

Калі беларусы загавораць па-беларуску?

Калі не ў сераду, то ў пятніцу, калі не ў чацвер, то ў суботу,— тады, калі якасць пярэйдзе ў колькасць.

Што будзе, калі беларусы не загавораць па-беларуску?

Сабакі забрэшуць, вароны закаркаюць, а лаўрэаты прэміі «За духоўнае адраджэнне» вернуць узнагароды таму, ад каго іх атрымалі.

«Слова» /Das Wort/, мабыць, самы знакаміты верш Штэфана Георге. У арыгінале ён чытаецца так і гэтак у літаральным перакладзе:

Фабула верша змяшчае ў сабе тры відавочныя сегменты: першы — правіла (у ім апавядаецца пра тое, што адбывалася раней і заўсёды), другое — выключэнне (у ім выяўляецца тое, што адбываецца цяпер) і трэці — заключэнне (у ім вымаўляецца выснова, і вымаўляецца яна таму, што ёсць правіла і ёсць выключэнне).

Той, хто выпраўляецца ў падарожжа, з далечыні прыносіць скарб, што яшчэ не ўрэчаісніўся (не стаўся рэччу) і выяўляецца як сон альбо кроза. Ён прыносіць яго на ўскрай краю, на мяжу, дзе сустракаюцца далечыня і блізіня, і сустрэча тут набывае новае вымярэнне — глыбіню: яе зберагае калодзеж (крыніца), і норна, багіня лёсу, тут свая.

Далечыня і блізіня, аддзеленыя між сабою адлегласцю, супадаюць у глыбіні, і нездарма калодзеж, які ведае шлях у глыбіню, адкрывае сябе на «краі» — на мяжы, на тым месцы, якое прыналежыць абодвум абсягам і з'яўляецца кропкай новага адліку, не прыналежным ніводнаму.

Далечыня ёсць далечынёю не таму, што адлягае ад блізіні на пэўную адлегласць і з адлегласцю суадносіцца, а таму, што яна не арэчаісненая і не арэчаўленая, і калі скарб знікае з рук таго, хто яго прынёс, ён, пэўна, знікае не абы куды, а туды, адкуль быў узяты.

Калодзеж не бездань: ён мае дно, глыбокае, але дно, і таму, што ён мае дно, ён захоўвае ў сабе і глыбіню, і меру глыбіні. Бязмерная глыбіня — бездань.

Заўсёды, калі скарб прыносіўся, норна знаходзіла ў калодзежы яму найменне (імя). Норна дае імя таму, што нараджаецца: у ім — лёс, яно наперад ведае таго, каму даецца, і тое, што яно даецца скарбу, сведчыць, што гэта жывая з'ява, зродненая з «я», і тут, у прысутнасці норны, нараджаецца, а сама яна становіцца хроснай маці нараджэнцу. Прыстанне норны калодзеж: у мове арыгіналу born, ён гукасэнсава і лёсасэнсава зроднены з утоеным словам geboren (народжаны).

Імя мае, і мець імя — мець сябе.

У калодзежы найменне «спіць», і норна, беручы, яго абуджае. Аднак тое, што прыносіцца да калодзежа, таксама сон, і адно тады, калі найменне само абуджаецца, яно абуджае (здольнае абудзіць) і яго.

Тое, што робіць норна, суадносіцца з тым, што робіць «я». «Я» суб'ектыўнае, яно не паддаецца тлумачэнню, наадварот, усё само суадносіць з сабой і, суадносячы, вытлумачвае; прынамсі, яно суадносіць з сабой дзве свае іпастасі — іпастась вандроўцы і іпастась паэта, найменнямі якіх, зыходзячы з фабулы верша, мы дазволім сабе раз-пораз карыстацца. Тое, што не здольна вытлумачыць «я», вытлумачвае, знаходзячы найменне, норна, тое, што не здольна вытлумачыць норна, вытлумачвае, аб'яўляючыся, невымоўнае.