Максім Клімковіч - Мяжа па даляглядзе

Я лёгка пастукаў у дзверы пад нумарам 50, з-пад іх на дыван прабівалася тонкая паска святла. Гражына праслізнула на калідор.

— Ты прыйшоў? Калі шчыра, я ўжо не чакала. Ты што, мыўся? — яна кранула мае валасы.

— Камуфляж, дык вышэйшага гатунку, я ведаю, ты не адна, пагаворым лепш заўтра. Мяне чакаюць у другім месцы.

— Зразумей, прыехала адна кабета, яе падсялілі да мяне, пурытанка. Але я хачу папрасіць цябе аб адным, дапамажы мне...

— Што ў тваім нумары кабета ва ўзросце, я таксама ведаю, але пагаворым заўтра. За ноч свет перакуліцца не можа. Дабранач.

— Дабранач. Сустрэнемся пры сняданку.

Барменка не вылучалася ні розумам, ні тэмпераментам, да таго ж скураная канапа часоў трэцяй імперыі была вельмі вузкай і нязручнай. Затое кавусю згатавала выдатную, відаць, не горшую, чымсьці пад час нашай першай сустрэчы Даўгалевічу. Яна сама піла каньяк з маленькай чаркі і ела дробна пакрышаную шакаладку. Смяялася, расказвала нешта неабавязковае.

На развітанне я спытаў: «Чаму бярэш грошы за каву сярэдняга ўзроўню і раздаеш дарма экстракласы?» Яна чамусьці пакрыўдзілася і дэманстратыўна ўзялася дачытваць раман, падпісаны ёй дзядзькам Вадзімірам. Я трохі пастаяў, але яна моўчкі чытала, дапівала каньяк з маленькай чаркі і даядала дробна пакрышаную шакаладку.

— До спаць, сняданак блізка,— Сак стаяў пасярэдзіне пакоя і расціраў аголены торс шорсткім ручніком.

Я ўжо даўно не спаў і чуў, як ён да гэтага швэндаўся па нумары, з нумара ў душ, на калідор і вяртаўся.

На падыходзе да сталовай мы пачулі на сходах сварку. Крычалі Даўгалевіч і Кяльміцкас. Зразумець што-небудзь было немагчыма, бо сварыліся яны па-літоўску. Щ

— Хутчэй! — Сак пабег наперад.

Але было ўжо па ўсім. Між імі стаяў Сямён Маршанскі і ўгаворваў супакоіцца.

— Табе, Вадзімір, я сказаў праўду, думай што хочаш,— кінуў па-беларуску Кяльміцкас і няспешна пайшоў на ніз. Мы з Сакам старанна рабілі выгляд, што нічога не чулі і не бачылі.

Нашыя сталы былі побач. За адным паселі Даўгалевіч, Сак, Сямён і Тэрэза Маршанскія. Я, Гражына і Кяльміцкас за другім. Гражыніна зялёная торбачка легла на вольнае крэсла.

— Нашто сварыцца,— пачаў Сак,— няўжо есць што дзяліць?

— Якраз з-за гэтага ўсе і ўсчалося,— Эдмундас разгарнуў картку меню. — Ну, давайце паглядзім, з чаго нам сёння выбіраць?

Даўгалевіч таксама разгарнуў картку, і тут я ўбачыў, як раптоўна ён змяніўся з твару. Усе гэта заўважылі і змоўклі, толькі Кяльміцкас, які сядзеў спінаю да Даўгалевіча, бязгучна прагаворваў назвы страў.

— Што там? — нарэшце спытаўся Сак.

Дзядзька Вадзімір перавярнуў картку, каб усё маглі прачытаць. На падобным да ўчарашняга кардоне, з такімі ж акуратнымі ражкамі, былі наклеены Даўгалевічаў фотаздымак з апошняй публікацыі і друкаваныя словы ў два радкі: «Да юбілею не дажывеш». Тэрэза ўскрыкнула, Эдмундас азірнуўся і адклаў меню набок. Колькі часу маўчалі.

— Ат, Вадзімір, хопіць нас дурыць,— Сак забраў у яго картку. — Ты, відаць, сам сабе рэкламу робіш ці падвучыў каго. А калі гэта сапраўды нейкая поскудзь робіць, то глядзі: раз, два,— Сак падраў кардонку,— і няма нічога.

Елі моўчкі. Раптам Даўгалевіч адклаў прыборы, адсунуў талерку і ўрачыста абвясціў:

— А ведаеце, мой юбілей на самой справе сёння!

— Чакай,— спыніў яго Эдмундас, — мне ж ужо і афіцыйнае запрашэнне прыйшло ад Саюза на твой юбілей, калі не памыляюся, то гэта роўна праз месяц?

— Афіцыйнае,— перакрывіў Даўгалевіч,— састарэў ты, Эдмундас, раней афіцыйным паведамленням веры не даваў. Паперам верыць нельга. Ну, пераблыталі мне месяцы, калі пашпарт выпісвалі. А на самой справе 50 мне сёння споўніцца, уначы. Так што запрашаю вас у госці. Да сябе ў фальварак. Ты ж, Марцін, яшчэ там не быў.

— Дзякую, але мне заўтра на семінары выступаць.

— Мы заўтра і вернемся, замоўлю таксоўкі, сто кіламетраў усяго ў два бакі. А там у мяне дом на выспе, уяўляеш, возера і маленькая выспа, навокал нікога, бліжэйшая веска і тая не на беразе, а за грэбляй, вакол адна вада. Паехалі, калі што тэрміновае ўзнікне, у мяне там рацыя есць, патэлефануеш. А лазня ў мяне якая! Парыльня, нават басейн есць.

— А ў басейне што? — спытаў я.

— Як што? Вада. А ты думаў — шампанскае?— здзівіўся Даўгалевіч.

Ад'езд прызначылі на вечар.

— Марцін, зрабі, каб і я паехала з вамі,— папрасіла Гражына,— мне гэта важна. Разумееш?

Мы разам пайшлі да Даўгалевіча, у яго сядзеў Кяльміцкас. Я пачаў плесці, быццам мы спецыяльна з Гражынай выбраліся сюды, каб пабыць разам, што ў Менску нам сустракацца не выпадае. Даўгалевіч слухаў, слухаў і нарэшце зразумеў, чаго я дамагаюся, сказаў: