Максім Клімковіч - Мяжа па даляглядзе

Я прапусціў усіх наперад і выйшаў апошнім, прыхапіў спод з пустым посудам. Салідна глядзеліся Маршанскі са сваім дыпламатам і Сак, які нёс міністэрскую папку. Не хапала толькі масанджовай пласцінкі для папкі і бранзалета-кайданкоў для дыпламата, але выратоўвалі два замкі з лічбавым наборам.

На сходах Гражына наблізілася да мяне і прашаптала:

— Ты можаш зараз прыйсці да мяне?

— Нашто? Каб распрануцца і легчы ў ложак, на выпадак, калі хто зойдзе? — шэптам на шэпт адказаў я.

— Мой нумар 50, я пакуль што адна, нумар не паблытаеш?

— Не, лёгка запамінаецца, гэтая лічба ў мяне завязана на юбілей Даўгалевіча, які ён будзе святкаваць праз месяц.

— Дык прыйдзеш? — Гражына спынілася перад дзвярыма свайго пакоя.

— Падумаю.

— Ну, і хадзі галодны,— кінула яна на развітанне.

Бар быў ужо зачынены, я азірнуўся, знаёмая мне дзяўчына з бара сядзела на месцы вахцёркі. Я ціха свіснуў.

— Стаўляй посуд на пульт,— майго свісту аказалася дастаткова, каб яна перайшла на «ты»,— заўтра памыю.

— А што ты не на сваім месцы, за стойкай? Кавы не варыш і дахаты не ідзеш, позна ж?

— Бачыш, давялося маці на вахце падмяніць. Калі хочаш кавы, я тут згатую, у мяне ў пакойчыку за загарадкай паніва са жвірам, джэзвы, усе як мае быць, бар ужо пад сігналізацыю здала.

— Даўно тут сядзіш?

— Вось мы тады пагутарылі, я нож са стойкі прыняла, бар замкнула і сюды села, маці дахаты выправіла. Лепш тут пасядзець, з табой пагаварыць, чымсьці гаспадарку ў мястэчку весці.

— Ты ж не выспішся. Ці ў тым пакойчыку і канапа есць?

— Анягож не. Дык я пайду, кавы пастаўлю. На дваіх?

— Добра, толькі пачакай хвілінку,— спыніў я яе.— За той час, што мы не бачыліся, сюды ніхто ў дом не заходзіў?

— Не тое надвор'е, не да шпацыру, залева і зімна на дварэ.

— А што, іншых уваходаў няма?

— Ёсць, толькі іх ужо праз гадзіну пасля вячэры замыкаюць, але на зашчапкі, на выпадак пажару, каб можна было выскачыць. Звонку не ўлезеш, а з сярэдзіны і дзіця адамкне.

— Дык, кажаш, нікога і не было за гэты час? — Я ўсе вагаўся, ці ісці да Гражыны, ці застацца з нікеляванай барменкай.

— Чакай, а што табе да таго? Ну, толькі адна жанчына прыехала, ва ўзросце, апошнім аўтобусам. А так ніхто не заходзіў і не выходзіў.

— У які нумар яе пасялілі?

— Нумар? Нумар? — яна разгарнула рэгістрацыйную кнігу. Нумар — 50, разам з нейкай Гражынай Логвін, цябе яна абыходзіць?

— Не, гатуй кавусю, а я пайду ў душ.

— Да сустрэчы,— яна зрабіла мне ручкай,— не забаўся, кавуся.

Я ўжо каторы раз ішоў бясконцым у сваёй пакручастасці калідорам, дзверы розніліся адно нумарамі. Я машынальна чытаў лічбы. Яны то ішлі адна за адной, то раптам узнікалі правалы на тры, на пяць нумароў, але дастаткова было зірнуць убок, і ўсе станавілася на свае месцы. Адгалінаванне ў рэдкіх кропках дзяжурных лямпачак, і ў ім тыя трое ці пяцёра дзвярэй.

Каб не нумарацыя, то для мяне існавала б свая колькасць дзвярэй, меншая за сапраўдную. Бо ў мяне свой шлях па доме, я ж не заходзіў у адгалінаванні. Для іншага, чый шлях ішоў насупраць майму, нумарацыя была б свая, а таго, хто існаваў у адгалінаваннях, я наогул мог не заўважыць, нават ніколі не ўбачыць, як і ён мяне. Але ж мы ўсе жылі ў адным доме, і кожны з нас быў суседам другому.

«Безнадзейна,— думаў я,— вылічыць таго, хто падкінуў ліст Даўгалевічу. Зразумела адно — гэты нехта жыве з намі ў адным доме, ён (а можа, зрэшты, яна?) дакладна ведае, дзе знайсці Даўгалевіча. Але нашто ўвесь гэты цырк, разлічаны на гледачоў? Куды прасцей і бяспечней даслаць ліст па пошце.

Ці я памыляюся? Можа, гэты чалавек — мой сусед, але жыве ў адным з адгалінаванняў? Таму мы і глядзім на свет іншымі вачыма?»

Сак сустрэў мяне фразай:

— Ну, Марцін, як твае поспехі?

— А табе так цікава? — я накіраваўся ў душ.

— Маўчу, маўчу.

Я не люблю прымаць ванную, бо заўсёды ведаю, што ў ёй да мяне нехта мыўся. А душ — гэта заўсёды мае, і толькі. Ён ілюзорны: паўстае і знікае, калі трэба, існуе толькі ў руху. Душ у нумары быў выдатны, гарачая (да разумнага) вада, прыстойны ціск і нават падлога з падагрэвам.

Сак паспеў ужо рассунуць дубальтовы сямейны ложак і ўклініць пасярэдзіне часопісны столік.

— Не, ты паглядзі,— казаў ён,— ставяць такі ложак — гэта ж правакацыя распусты, а ты, гіцаль, карыстаешся тым, што дзяўчына сама не ў стане яго рассунуць. Да Гражыны пайшоў?

— Не замыкай дзверы, вярнуся пад раніцу.

,— расчуліўся Сак,— я і бутэльку прыхаваў, думаў, пасядзім, пагаворым аб нацыянальных праблемах, а ты вунь які герой: па дзеўках хадзіць — справу рабіць трэба.