Павал Місько - Прыгоды Бульбобаў

Яна нават чаю не піла.

- А нармальныя заняткі заўтра з дзвюх гадзін дня. Я даведвалася... - дадала бабуля.

Але ж ранцы былі такія прыгожыя і яркія, яны ажно прасіліся, каб іх узялі.

І хлопцы хныкалі, хныкалі...

- Ну - бярыце, калі такую ахвоту маеце, - дазволіў тата. - Хутчэй прывыкнеце насіць.

- Бярыце, - згадзілася і бабуля. - Каця, я мо адна павяду? Вам тут дома яшчэ работы многа.

- Ой, не ведаю, за што хапацца. У цырульню не схадзіла, прычоскі не зрабіла...

У самых дзвярах Коля раптам прашаптаў Толю:

- Дай памацаю тваё калена... Дрыжыць?

Толева калена не дрыжала.

- А памацай маё...

Толя памацаў. Яно дрыжала дробненька, нібы хамяк, калі яго першы раз узялі ў рукі.

- Ну - шчасліва! Ну - усяго добрага! Ну - каб выдатна вучыліся! - жадалі напаследак мама і тата, заміналі выходзіць. Мама пацалавала хлопцаў, злёгку падштурхнула ў ранцы.

І праўда, ніхто з ранцамі і партфелямі ў школу не ішоў. Але ўсе ішлі з кветкамі. Дзіцячы гоман поўніў вуліцы, перамагаў шум машын. Дзяўчынкі ў белых фартушках і белых гольфіках, з каляровымі банцікамі і кветкамі ажно ззялі, расчырванеліся ад хвалявання іх шчокі. Хлапчукі былі ў сініх касцюмчыках - якраз у такой форме, як і Толя з Колем. З мамамі ішлі, з татамі, з бабулямі і дзядамі. Ішлі дзеці і без дарослых - мо якія трэцякласнікі ці чацвёртакласнікі.

Толя і Коля моцна сціскалі бабуліны рукі, не адставалі ні на крок. У аднаго ў левай, у другога ў правай руцэ было па тры гладыёлусы - белы, ружовы і цёмна-чырвоны, ледзь не аксамітны.

- Гэй, першаклашкі, а ці пад'елі маннай кашкі? - абагнаў іх нейкі хлапчук-бальшун. Свой букет ён трымаў пад пахаю, як венік, з якім ходзяць у лазню.

Хлопцы дружна паказалі яму языкі.

Каля газетнага кіёска на рагу вуліцы стаяў Сцёпа Мармышка з моднаю сумкаю цераз плячо. Шыкоўная сумка, з замежным надпісам на баку - «Adidas». Сцёпа купляў значкі і жаваў гумку. У вітрыне было многа-многа значкоў пра Ваўка і Зайца.

Ледзь стрымаліся Толя і Коля, каб не папрасіць у бабулі: «Купі!»

Сцёпа пайшоў за імі. На грудзях блішчалі значкі, як медалі ў ветэрана вайны. Калі Толя і Коля азіраліся, Мармышка выдзімаў на губах брудна-шэры гумавы пузыр і вылупліваў на іх вочы - пацвяляў. Во, маўляў, які я самастойны... Што хачу, тое і раблю! І сам у школу іду!

На школьным двары было поўна людзей - і дарослых, і дзяцей, і ўсе з кветкамі. Людзі перамаўляліся, тупалі на месцы ад нецярпення. Першакласнікі цягнулі шыі, пазіралі па баках. Большыя дзеці гойсалі па двары, мітусіліся, галёкалі, і ад гэтага здавалася, што іх у два разы больш. У шум і гоман урываліся гукі «Школьнага вальса» - на сцяне школы вісеў рэпрадуктар. Чырванела над ганкам палотнішча з белымі літарамі: «Калі ласка!»

І вось на высокі ганак выйшлі мужчына і жанчына.

«Дырэктар Мікалай Кірылавіч... І завуч - Аксана Фёдараўна...» - зашапталі жанчыны. Раптам рэпрадуктар сціх.

- Таварышы! Усіх першакласнікаў прашу пастроіць спераду, - сказаў дырэктар. - Смялей, смялей! Па класах станавіцеся...

Пакуль мамы і бабулі выстройвалі першакласнікаў, з дзвярэй пачалі выходзіць тыя, для каго гэты школьны год будзе апошнім, і станавіцца шарэнгай насупраць іх.

І вось дырэктар пачаў гаварыць прамову, вітаць дзяцей і дарослых, віншаваць са святам першага званка. Ён стрымана ўсміхаўся, нібы прыхоўваў сваю сапраўдную ўсмешку на потым. Затое Аксана Фёдараўна ўсміхалася шырока, сонечна, цёпла, нібы і дзеці, і дарослыя зрабілі ёй вельмі прыемны падарунак. Як скончыла яна гаварыць сваю прамову, з рэпрадуктара зноў палілася музыка - не то марш, не то полька. Старшакласнікі ступілі па два крокі і пачалі ўручаць першакласнікам па адной кветачцы, па кніжцы і паштоўцы з віншаваннем.

Колю давала падарунак дзяўчынка з рабацінкамі на носе, з дзвюма коскамі-хвосцікамі, якія весела тырчалі ў бакі.

А Толю трапіўся «акулярык». Ён паціснуў яму руку як даросламу і замест віншавання спытаў: «У шахматы гуляеш? Ну і малаток!»

А потым усе пайшлі па сваіх класах, а дарослыя ў залу на сход.

- Я вас завяду, завяду! - сказала бабуля. - Вам у першы «А», я ведаю дзе... Глядзіце, якою нагою ступіце на школьны парог. Лепш - праваю... Ёсць такі забабон.

- Гэты бабон бабулі выдумалі? - недачуў крыху Толя.

Каля парога школы хлопцы азірнуліся. На прыступкі ўзышло ўжо многа людзей, напіралі на іх. Стаяў натоўп яшчэ і каля ганка. У прагалачку паміж людзей Толя і Коля заўважылі, што амаль каля самых прыступак стаяць мама і тата, трымаюцца за рукі. Мама выцірае хусцінкаю вочы.