Павал Місько - Прыгоды Бульбобаў

Той схапіў грошы і кінуўся ў спальню. А Толя затанцаваў з білетамі, закружыўся па пакоі. Апошняе іх перадшкольнае жаданне спраўджваецца!

- Ой, што гэта?! Ой! - пачуўся са спальні перапалоханы крык бабулі.

Патупацелі ў спальню ўсе.

Бабуля, Танька і Коля ўтаропілі вочы ў акварыум. У Танькі на твары былі страх і жаллівасць, з вачэй выкочваліся слёзы, а Коля глядзеў са здзіўленнем і цікавасцю.

Куклянка падмяла пад сябе мечаноску, наступіла на яе падэшвай і... жэрла. Палавіну бока ўжо выела, віднеліся белыя, як нітачкі, рэбры.

- Выкіньце куклянку! Я не магу на яе глядзець! Гэта яна зжэрла і неончыка! - закрычала мама.

- Ціха, Каця! Яна проста выконвае свае абавязкі. За што ж яе караць? - Тата сачком адсунуў куклянку, вылавіў мёртвую рыбку і панёс на кухню выкінуць у смеццеправод.

А ўсе стаялі каля акварыума і слоіка з маляўкамі, глядзелі, ці астатнія жывыя і здаровыя. Жывыя! Праўда, самец молі быў нейкі натапыраны, нібы луска пастала дыбам, невясёлы. Калі да яго падплывала самка, ён рэзка кідаўся ўбок, баяўся, каб яго не зачапілі. Мо і ён захварэў?

Толя збегаў на кухню, узяў крошачку варанага жаўтка, расцёр у пальцах і кінуў маляўкам. Яны завіравалі, хапаючы корм, і Танька ажывілася, выцерла вочы «слёзнаю» хусцінкаю.

Прыйшоў тата, моўчкі ўзяў кніжку-брашуру пра акварыум, пачаў гартаць. Гартаў, глядзеў, чытаў, мармытаў: «Як вата павуцінка на лусцы...» Не тое... «Упіваецца і грызе клешчык...» Не тое... «Кіста... Захворванне ікры ад прастуды...» Ага! Ікра ў мечаноскі прастудзілася, маляўкі памерлі яшчэ ў ікрынках, у жываце... Таму куклянка і падбіралася да рыбкі, чула пах.

- Накуплялі прычындалаў, а ні разу яшчэ не падагравалі ваду. А тыдзень назад была такая халадэча ў хаце, батарэі ж яшчэ не ўключаны, - сказала з папрокам мама.

- А з мечаносцам што? - паказала бабуля на рыбку.

Тата зноў пачаў праглядваць кніжку, чытаць, мармытаць. Уздыхнуў...

- Мабыць, таксама прастуда... Вадзянка... А як ратаваць - не сказана.

- А нашто дапусцілі да гэтага? - рэзка сказала мама. - Выкінуць трэба акварыум, не мучыць рыб.

- У людзей жывуць жа, разводзяцца, - сказала бабуля. - Уключайце падагравальнік, а то і астатнія пахварэюць.

- Заразная вадзянка ці не? - пачухаў тата патыліцу. - Адсадзім мечаносца ў слабы раствор марганцоўкі.

Але марганцоўка не памагла. Мечаносец, калі яго зноў пусцілі ў акварыум, плаваў рыўкамі, кідаўся ўгору-ўніз, нібы задыхаўся. Праз гадзіны дзве, калі Танька пайшла ўжо дадому, ён апошні раз стралою ўзвіўся ўгору, ухапіў паветра.

На дно падаў куляючыся. Падаў мёртвы...

Бабуля ўчора купіла не толькі кветкі. Купіла яшчэ дзве каробкі. У дзверы не званіла, у яе быў ужо свой ключ. Паціху адчыніла, паціху зайшла. Правільней, старалася, каб было ціха. А каробкі былі, мабыць, вялікія, павярнуцца з імі ў дзвярах цяжка. Дакрануліся яны да дзвярэй, дакрануліся да сцен, і штосьці дзынкнула ў тых каробках металічнае.

- Каця, хлопцы дома? - шэптам спытала бабуля ў мамы.

Мама і тата мылі ў ваннай бялізну і, мабыць, выглянулі адтуль.

- Няма. Выскачылі на двор пагуляць.

А «выскачыў» толькі Коля, а Толя яшчэ быў у туалеце і ўсё-ўсё чуў.

- Ну, то і добра. Вазьмі, прыхавай у сваю шафу. Як прыйдуць са школы, тады і ўручым. У гонар першага школьнага дня.

- А што ў гэтых каробках? - па-змоўніцку прашаптала мама.

- Аднаму... гэта... Не, не скажу.

- Ой, дарагія ж, мабыць, цацкі.

- Няхай. Я ж ім яшчэ не давала падарункаў.

Мама і бабуля пайшлі ў спальню, а тата ўсё плюхаўся ў ваннай. Толя паціху выбраўся з туалета і шмыгнуў на двор.

Вой-ё-ёй, да заўтрага - цэлыя суткі! Як тут вытрываць, не папытацца - што там? І гаварыць Колю ці не? Урэшце ўзяў з Колі «страшную клятву», што і выгляду той не падасць, быццам нешта ведае пра бабулін сюрпрыз, і расказаў.

Пакуль прайшоў сённяшні дзень, прыйшла нядзеля, змучыліся хлопцы ўшчэнт.

У школу ў дзесяць нуль-нуль. А прачнуліся Толя і Коля ў восем. Самі! Праўда, і ноччу яны кепска спалі, бачылі мо сто сноў, і ўсе пра школу.

У мамы ўсё падала з рук. А селі снедаць, то замест цукру яна ўсыпала тату ў кубак солі.

- Каця, супакойся! Каця, што з табою? - гаварылі ёй то бабуля, то тата.

Толю і Колю зусім не хацелася есці. Хацелася адразу бегчы ў школу.

- Пакуль не пад'ясце добра, з кватэры не выпусцім, - прыгразіла бабуля. Але і сама яна нічога не ела, а толькі выпіла чаю.

- Не бярыце ранцаў з кнігамі! Сёння без кніг ідуць, там раскажуць вам усё, пакажуць клас, - сказала мама хлопцам.