Павал Місько - Прыгоды Бульбобаў

- Ух, наямося! - ажно пастукаў кулачок аб кулачок Коля, падступіўся бліжэй да чамадана.

Бабуля не звярнула ўвагі на яго словы. Разгортвала кактусы і раскладвала на паперках і на канапе, і на падлозе вакол сябе, а тыя, што былі ў пластмасавых вазончыках, расстаўляла на стале і крэслах.

- О, у нас якраз такія кубікі ёсць! І большыя нават! - сказаў Толя.

- Большыя - мае, - удакладніў Коля.

- Гэтыя вазончыкі таксама з дзіцячых кубікаў, - сказала бабуля.

- А вунь з каранямі, а без вазончыкаў. Засохнуць! - пашкадаваў Толя.

- Не засохнуць, яны жывучыя. А «дзетак» знарок трэба падсушваць з тыдзень, потым укараняць над вадою, а тады ўжо садзіць.

Толя і Коля спрабавалі некаторыя кактусы ўхапіць - і адразу абкалоліся, пачалі смактаць пальцы.

- Што - кусаюцца? Яны ўмеюць добра абараняцца... Во гэты - сеніліс, - падняла бабуля адзін белавалосы, калматы кактус-«дзетку». Твар яе свяціўся радаснай усмешкай. - Цэфалацэрэус сеніліс... Такое ў яго прозвішча і імя.

- У нас на двары такі сабачка калматы ёсць! Жужа называецца, балонка! - усклікнуў Толя і падставіў свае далонькі.

- Асцярожна, ён таксама колецца. - Бабуля паклала яму ў далоні кактус.

Кактус быў хоць і калматы, але валасы шорсткія, а з іх сям-там вытыркаліся калючкі.

- І мне дай патрымаць! І мне! - затузаў Коля за Толеў рукаў.

Толя перакуліў коўшык-далоні, і кактусяня скацілася ў Колевы рукі. Той загушкаў яго, залюляў, нібы жывога.

Такіх, што зусім не колюцца, не было. Бабуля, пачала браць кактусы пінцэтам, на кончыкі якога былі ўсцягнуты гумавыя трубкі. Падымала кактус і чакала, пакуль дзеці наглядзяцца, клала і брала другі.

- Мамілярыя бамбіцына... - паказала баба штосьці бела-ружова-шаўкавістае з рэдкімі калючкамі. - Мамілярыя плюмоза... - і падняла камячок бела-кучаравых, злепленых у адзін, кактусікаў. - Мамілярыя магнімама... - і падчапіла нейкі гурочак з пупырышкамі. Пупырышкі цёмна-зялёныя, буйныя, як зярняты кукурузы, і на кожным тырчыць некалькі доўгіх шыпоў.

А потым бабуля паказвала пародыі, лабівіі, цэрэусы, рэбуцыі, эхінакактусы...

У Толі ажно галава закружылася ад такіх цяжкіх назваў. І як іх запомніла бабуля?! Гэта ж колькі трэба завучваць, запамінаць!

Захапіліся Толя і бабуля кактусамі і не заўважылі, што Колі ўжо няма каля іх.

- А-а-о-у... А-яй! - раптам пачуўся Колеў крык. Здаецца, з кухні.

Бабуля з пуду ажно ўпусціла адзін кактус. А Толя забыў, што кактусы стаяць на падлозе вакол іх. Як падфутболіць аднаго нагою, як шлэпне на другога! Хрумснуў кактус пад падэшваю, як гурок. «Ах!» - адхапіў ён нагу. Позна! Бабуля падхапіла з долу рэшткі. «Эхінопсіс? Ага, эхінопсіс...» - паклала раструшчаны кактус на крэсла і пабегла на Колеў крык.

Толя за ёю...

Коля сядзеў за кухонным сталом і мыкаў, высалапіўшы язык. На цыраце валяліся кавалачкі кактуса.

- Мыа-мыа... - плакаў ён, языка не хаваў. Па шчоках цяклі вялікія слязіны.

Бабуля спачатку схапіла паглядзець абрэзкі кактуса.

- Не мама, а магнімама... з роду мамілярыяў... - Яна са шкадаваннем уздыхнула і глянула на Колеў язык.

- Я дыу-мыаў... - целяпаў Коля высалапленым языком, - шыто гэеты як ку-ку-ку...

- Кукуруза? Параная? - падказаў Толя.

- Ыгэ.

- Ну і смачны?

- Ны-е... - пакруціў Коля галавою.

- А мо і не магнімама... Можа, мамілярыя цэнтрыцырха... - Бабуля прысела да стала, падперла далоняй шчаку. Пальцамі другое рукі асцярожна пераварочвала абрэзкі кактуса. - А мо пародыя маасі? Не, не пародыя... Які ж у мяне быў? «Слановы зуб»? Па-латыні ён называецца... называецца...

- А-а-а-а-а-а!!! - закрычаў Коля на ўвесь голас. Бабуля, родная бабуля, не ратавала яго, а забаўлялася з кактусам!

- Чаго гэта ты? Хіба мо баліць? - спакойна папытала яна ў Колі. - А нам з Толем не баліць, мы з Толем не елі кактусаў.

І яшчэ трошкі знарок пасядзела бабуля, потым пацерла далоняй па самай макаўцы Колевай галавы: «Эх, ты! Кактусаед...» - і хуценька пайшла ў пакой, да свайго чамадана. Прынесла адтуль камячок ваты, эфір у бутэлечцы, ланцэт і пінцэт, лупу.

- Зараз табе аперацыю зробім...

Коля завішчаў і хацеў уцячы з кухні. Але Толя хуценька - ляп! - зачыніў дзверы і падпёр іх плячыма.

- Бабуля, хутчэй! Я трымаю!

- А чаго нам спяшацца? Нам не баліць.

- А-а-а-а! - круціўся Коля па кухні, затуляў далонямі рот. - Ные хыа-чоу апер... апер...

- Дурненькі, я пажартавала, - пасур'ёзнела бабуля. - Вымем стрэмкі, і ўсё. Хіба ты ніколі да гэтага не заганяў стрэмак? У мяне ў малое вечна былі збітыя калені і стрэмкі...

Бабуля працерла свае пальцы і кончыкі пінцэта ваткаю з эфірам. На ўсю кухню запахла рэзка і нясмачна.