Павал Місько - Прыгоды Бульбобаў

У будку не залазілі, да мамы не прытуляліся - і так цёпла было. Мы сядзелі і з усёй моцы намагаліся, каб не заснуць, не прапусціць той момант, калі прыйдзе карова. Але засыналі, прачыналіся, зноў засыналі...

Раптам чуем - рыпнулі варотцы. Бачым - з вуліцы на двор заходзіць чалавек, у руцэ ў яго нейкая скрынка з крыжам на бакавіне.

- Карова ідзе! - Сарваўся з месца і пакаціўся клубочкам Боб.

- Малако нясе! - Прыпусціўся следам і я.

- Стойце! Якая ж гэта карова! Гэта чалавек, доктар! - брахала мама ўслед. - Карова вялізная, у дзверы дома мо не ўлезе! І на чатырох нагах!

Мы не дабеглі да ганка. Чалавек-доктар дайшоў хутчэй, расчыніў дзверы і знік у доме.

А мы паселі на хвосцікі, аблізнуліся.

- Вяртайцеся, дурні, не смяшыце людзей... Кажу - гэта доктар. Ён будзе лячыць Толю і Колю! - гаварыла нам ад будкі мама. - Гэта добры чалавек, я ведаю. Ён і летась прыходзіў лячыць Толю і Колю і да дзеда з бабаю ходзіць...

Я неахвотна патрухаў да мамы. Боб застаўся каля ганка, не верыў, мабыць, маме. Сядзеў і глядзеў на дзверы.

І доўга мы так сядзелі - Боб каля ганка, а я каля мамы. Урэшце дзверы дома расчыніліся. Выйшлі на ганак доктар і дзед Антон.

- Не хвалюйцеся і цётку Ганну супакойце. Колю можна выпускаць гуляць. А з Толем горш. Я яшчэ заўтра зайду, паслухаю... Баюся, каб запалення не было. Заставайцеся здаровы!

- То дзякуй вам вялікі. Хадзеце і вы здаровыя! - сказаў дзед Антон.

І яны падалі адзін аднаму рукі. Такая звычка ў людзей - рукі падаваць. І наша мама ўмее, я бачыў, як яна падавала лапу Толю. «І я навучуся!» - думаў я.

Толькі доктар сышоў з ганка, як Боб кінуўся яму пад ногі. Стаў лашчыцца, угінацца - добры ж чалавек доктар, ён ужо вылечыў Колю! Боб забег доктару наперад, брыкнуў на бок, а потым дагары.

- Гэ-э, дык гэ-эта ты та-а-ак?! - сказаў працяжна доктар. - Ах ты, падхалімская твая душа...

Ён падняў з зямлі тоненькі дубчык і некалькі разоў сцебануў Боба.

- Ай-яй! Ай-яй-яй! - усхапіўся той на ногі, завішчаў, залямантаваў на ўсё горла. Здурнеў ад болю і страху, не ведаў, куды ўцякаць. Наткнуўся на плот, павярнуў потым да будкі, да нас.

- Я табе! Я табе! - затупаў для страху доктар, паляпаў рукою па назе.

Мама Пальма не вытрымала, браханула на яго.

Загаўкаў і я - першы раз у жыцці. Тоненька, нібы кураня запішчала.

Боб з енкам шмыгнуў у будку, у самы цёмны куток.

- За што-о-о... ён мяне-е? Я ж не ўкусіў яго-о-о... - тоненька скавытаў у куточку Боб. - Я лізнуць хацеў! Я прылез да яго.

- Дзе баліць? Тут? - Я палізаў яму бачок. - Тут? - палізаў спінку.

- Ай-і-і-і-і... Ай-і-і-і-і... - плакаў Боб, на мае пытанні не адказваў.

Загрукала ланцугом па дошках, залезла ў будку мама.

- Праўда, мама, за што? Такі добры чалавек - і б'ецца. - Я лізаў Бобу бачок, і мне таксама хацелася плакаць. На бачку Боба ўспух рубец-гузак.

- Ну, хопіць канцэртаў! Сам вінаваты... - сказала мама. - «Падхалімская душа...» Я даўно прыкмеціла гэта ў тваім характары. А тут і чалавек пацвярджае, значыць, праўда. Хіба ж можна да ўсіх аднолькава лашчыцца? А ты на жываце поўзаеш, прыніжаешся, дагары пераварочваешся... Цьфу, брыдота! І што з цябе за сабака вырасце, калі няма ніякай сабачай годнасці! Вы ж бы з Султана бралі прыклад!

Боб ужо не ўсхліпваў - вінавата маўчаў. Маўчаў і я, думаў над мамінымі словамі. Як усё няпроста ў жыцці, як цяжка разабрацца, што добра, а што кепска. Доктар адлупцаваў Боба - гэта дрэнна? Здаецца, дрэнна, а як падумаеш, то і добра, варта яму даць. Трэба кідаць нядобрыя звычкі. А мы ж хочам вырасці сапраўднымі сабакамі, каб не сорамна за нас было бацькам - ні маме, ні Султану.

На двары пачуліся знаёмыя галасы: Колеў і бабы Ганны.

- Ты ж нікуды з двара не хадзі! І не бегай моцна! - гаварыла баба Ганна. - А то нахапаешся ветру, яшчэ горш горла забаліць.

- Бабуля, а пакажы мне свінню і парасятак! Я так даўно не бачыў парасятак! - прасіў Коля капрызным голасам.

- Пакажу, пакажу... Зараз выпушчу, хай пабегаюць. Паглядзі, ці добра зачынены варотцы на вуліцу. І дзірку пад варотамі дошкаю закладзі!

- Добра! - Колеў голас аддаліўся.

- І глядзі, каб не лез да свінні! - папярэдзіла баба Ганна.

Мы выглянулі - Коля ўжо бег да нас ад вулічных варот, зрабіў тое, што прасіла баба. На шыі ў яго быў завязаны тоўсты калматы аброжак. Дабег да будкі, схапіў Боба.

- Бобка, ты плакаў? Ты плакаў, Бобка? - пасадзіў яго на левую руку, гладзіў праваю, прытульваўся шчакою да яго спінкі.

Добры ўсё-такі і Коля!

Недзе за будкаю былі дзверы ў хлеў, там грукала баба Ганна. І раптам адтуль пачулася - «В-вух!» - і цяжкі тупат, рохканне. Спалохалася курыца, з крыкам пераляцела цераз плот. Міма будкі прамчалася па двары штосьці белае, тоўстае і вялізнае - ажно зямля задрыжала. «Свіння!» - здагадаўся я. За ёю сыпанулі, замільгалі тоўсценькія, кругленькія свіняняты... Парасяты, значыць... Каля варот на вуліцу свіння рэзка спынілася, узрыла нагамі зямлю. Парасяты - каўзель, каўзель! - не паспелі затармазіць, мякка зашлёпаліся ў вароты. Некаторыя з разгону садзіліся на хвосцікі і ехалі. Гэтак тармазілі.