Алег Рукаль - На службе князя Радзівіла

Ян пачаў чакаць. Сярод гэтых галаварэзаў напэўна ж ёсьць людзі Рольскага. Ён не сумняваўся, што хутка ўбачыць свайго ворага.

Размовы паступова аднавіліся, і на Заранковіча больш ніхто не глядзеў. Узьнікла ўражаньне, што ўсе пагадзіліся і зьмірыліся з ягонай прысутнасьцю ў гэтым дзіўным месцы. Ён нават пачаў сумнявацца, ці добра ён зразумеў Мікалая. І калі трывога ўсё больш напружвала нэрвы Яна, да яго падыйшоў невысокі жаўнер.

– З вамі хоча паразмаўляць адзін пан, – прамовіў ён, нагнуўшыся амаль да самага твару Заранковіча.

Ян з гатовасьцю падняўся з лавы.

– Дзе?

– На двары. Хадземце за мной.

Яны выйшлі на двор.

– Дзе Рольскі? – запытаў Ян.

– Хто?

– Рольскі.

– Ня ведаю я ніякага Рольскага, – адказаў ягоны суразмоўца, злосна ашчэрыўшы зубы, – але ведаю, што ты маеш грошы, якімі давядзецца падзяліцца са мной.

Ён працягнуў руку да поясу Яна, дзе вісеў мяшэчак з манэтамі, але, атрымаўшы імгненны ўдар кулаком у твар, пакаціўся па зямлі. І тут жа яшчэ некалькі чалавек зьявіліся побач з імі. Заранковіч выхапіў шаблю і зрабіў некалькі крокаў назад да карчомнай сьцяны. Два разбойнікі наблізіліся да яго з шаблямі, але хутка адправіліся сьледам за сваім таварышам на зямлю. Праціўнікі Яна зразумелі, што перад імі добры ваяр і, абступіўшы яго, не рашаліся атакаваць. Толькі калі новыя людзі выбеглі з карчмы, яны пайшлі на Заранковіча. Ян як мог адбіваў удары, якія сыпаліся на яго з трох бакоў. Нават атакаваў, і тады разбойнікі разьбягаліся, але потым усё роўна вярталіся да яго. Бо ведалі, што доўга іх праціўнік так біцца ня здолее. І Ян ведаў гэта таксама, і ўжо адчуў, што ўсё больш стамляецца.

Бадай усе наведнікі карчмы выйшлі на двор назіраць за бойкай. Але на дапамогу кагосьці з іх Яну разьлічваць не даводзілася. Нават для тых, хто ня быў замешаны ў гэтым гвалце, ён быў чужаком, і іх сымпатыі належалі яго праціўнікам. А тыя станавіліся ўсё больш задзірыстымі па меры таго, як Заранковіч губляў сілы і не пасьпяваў за іх шаблямі. Усе бачылі, што яшчэ крышачку – і бойка скончыцца. Але раптам ззаду ў людзей, што атачылі Яна, зьявіўся рыцар на кані. Ён павольна набліжаўся да карчмы, але, калі ўбачыў, што там адбываецца, выхапіў шаблю, прышпорыў дрыкганта і паскакаў наперад. Ён урэзаўся ў праціўнікаў Заранковіча і пачаў секчы іх шабляй. Тыя з жахам кінуліся хто куды, але ўратаваліся толькі тыя, хто забег у карчму. Астатніх рыцар усіх пасек, нават тых, за якімі яму давялося кінуцца наўздагон. Калі на двары нікога не засталося, акрамя яго і Заранковіча, рыцар наблізіўся да Яна і зьлез з каня.

Гэта быў пан Андрэй Рольскі.

– Пан Заранковіч, даю слова, што да гэтых абадранцаў я ня маю ніякага дачыненьня. Прабачце, што так атрымалася. Мне было б вельмі шкада, калі б яны вас забілі, – ён усьміхнуўся.

– Дзе панна Мяжэвіч? – цяжка дыхаючы, запытаў Ян.

– Ці пан прывёз тое, што я прасіў?

– Так.

– Тады паедзем да яе.

– Так, едзем.

– Ці не жадаеце наведаць карчму?

– Навошта?

– Там яшчэ засталіся тыя, хто на вас напаў.

– Не, ня трэба.

– А я б наведаў.

Яны селі на коней і паскакалі ў той бок, адкуль зьявіўся Рольскі. Хутка яны прыбылі ў самотнае месца. Калісьці тут, відаць, быў маёнтак, але зараз пасярод разбураных будынкаў расла высокая трава. Калі вершнікі заехалі за агароджу, з будыніны выйшла Марыя ў суправаджэньні нейкага селяніна. Рукі ў яе былі не зьвязаныя, ішла яна спакойным упэўненым крокам. Селянін крочыў за ёй.

– З табой усё ў парадку? – спытаў Ян.

– Так.

Рольскі хітануў галавой у бок селяніна, і той моўчкі накіраваўся ў бок карчмы.

– Цяпер мы тут утраіх, – прамовіў Рольскі. – Рады прыняць вас у адным з маіх былых маёнткаў. Яго ў мяне некалі сканфіскавалі, і я яго спаліў.

Ян працягнуў яму паперы.

– Ці мы можам ехаць?

Рольскі ўсьміхнуўся і паклаў руку на шаблю.

– Не. У нас з табой засталася справа, якую абавязкова трэба скончыць. Два разы табе моцна пашанцавала. Паглядзім, што будзе зараз.

– А панна Мяжэвіч?

– Тут больш нікога няма. Калі ў нашым двубоі пераможаш ты, разам з паннай будзеце вольныя. Калі перамагу я, то за некаторую суму я вярну яе маці. Ці князь Радзівіл заплаціць болей?

Ян нічога не адказаў, але абяцаньне Рольскага, што той не зьбіраецца рабіць Марыі зла, трохі супакоіла яго.

– Я прапаную табе дзьве гадзіны адпачынку, – працягваў Рольскі, – ты толькі што цяжка біўся і, пэўна, змарыўся.

– Ня трэба. Будзем біцца зараз.

– Ты настолькі ўпэўнены ў сваіх сілах?