Вершы пра навуку i навукоўцаў, на гістарычныя тэмы, пра палотны сусветна вядомых мастакоў ca спробай пэўнай стылізацыі паэтычнага твора пад твор жывапісу, вершы пра рамяство i народнае мастацтва — вось няпоўны змест «Сінтэзу» — кнігі рознапланавай i наватарскай, якая вызначыла перспектыўны напрамак для далейшага творчага развіцця Г. Булыка, a ў нейкіх момантах — i ўсёй маладой паэзіі.
Праўда, цалкам пазбавіцца ўплыву пануючага паэтычнага канону аўтарка не здолела, а хутчэй — не асмелілася, i таму ў кнізе прысутнічае нямала вершаў «на ўсе густы», якія шмат у чым дэзарыентавалі агульнае гучанне кнігі, пашкодзілі яе цэласнасці i кампазіцыйнай шчыльнасці.
I ўсё ж першы самастойны зборнік Г. Булыка «Сінтэз» побач з другой кнігай Л. Дранько-Майсюка «Над пляцам» — з'ява адметна-арыгінальная ў маладой беларускай паэзіі, ды i не толькі ў маладой.
Безумоўна, што поўнасцю яны не вызначаюць усе асаблівасці гэтай паэзіі, усе яе кірункі i схільнасці, бо нямала цікавых аўтараў працуе ў іншых напрамках, часам паралельных, а часам і супрацьлеглых.
Вершы Леаніда Галубовіча — падкрэслена традыцыйныя i падкрэслена таленавітыя. Падкрэсленыя i вылучаныя крытыкай, старэйшымі паэтамі; таленавітыя — самі па сабе, сваёй дзіўнай паэтычнай энергіяй, арганічным адчуваннем жыцця аўтарам.
Не кранаючы, па сутнасці, паэтычную форму, Л. Галубовіч значна ўзмацніў змест; узмацніў за кошт павышэння ціску паэтычнай атмасферы i павелічэння тэмпературы думкі, за кошт узмацнення пульсацыі пачуццяў у радках. Вынікам гэтага стала кніга «Таемнасць агню» (1984) i некалькі пазнейшых вершаваных падборак паэта ў часопісах i газетах.
«Бурная» станоўчая рэакцыя крытыкі i чытацкай аўдыторыі на першы зборнік Л. Галубовіча спачатку толькі радавала. Сапраўды, зборнік вылучаўся (і не губляўся) індывідуальна на фоне беларускай паэзіі, а патэнцыяльныя магчымасці аўтара давалі падставы спадзявацца i на далейшы плён.
Але нечакана бурнае ўспрыманне творчасці паэта ўвогуле пачало замінаць нармальным ацэнкам яго канкрэтных твораў, i той жа зборнік «Таемнасць агню» пад гул авацый так i не быў, па сутнасці, прафесійна ўсебакова разгледжаны. У выніку, замест таго, каб спакойна, без перашкод працаваць у паэзіі, гарманічна развіваць свае бясспрэчныя здольнасці, малады паэт вымушаны быў змагацца са славай альбо кінуцца ёй у абдымкі, бо не заўважаць яе ён не мог ні па ўласцівасцях чыста ўнутраных, ні па прычынах чыста знешніх. Пасля аднаго паэтычнага вечара, дзе нават самому Леаніду Галубовічу было, відаць, ніякавата ад незлічоных усхваляваных слоў, кампліментаў i публічна прадэкламаваных маладымі паэтэсамі вершаў-прысвячэнняў, увогуле здзіўляешся, як мог ён потым пісаць добрыя творы i захаваць хоць нейкі драбок самакрытычнасці i дастатковай незадаволенасці зробленым.
Скончым, аднак, наш экскурс у недалёкае мінулае i праканстатуем сумны факт: з усіх нядаўніх публікацый Л. Галубовіча лепшаю з'яўляецца падборка вершаў у «Голасе Радзімы», выбраная Яўгеніяй Янішчыц з «Таемнасці агню». Зусім слабенькія, на ўзроўні сярэдняга пачаткоўца, вершы ў «Чырвонай змене»: снег, каханне, зіма, вясна, зноў каханне. Падборкі ў «Полымі», «Беларусі», «ЛіМе» — значна лепшыя, але побач з моцнымі, глыбокімі творамі («Воля», «Дарожная элегія», «Канец лютага») суседнічаюць творы легкаважныя, «эфектныя», зусім не вартыя таленту паэта. Куды больш, аднак, непакоіць не з'яўленне ў Леаніда Галубовіча слабых твораў, чаго не ўдалося пазбегнуць ніводнаму аўтару, а тое, што амаль кожны трэці твор прысвечаны паэзіі, разуменню яе Л. Галубовічам i яго месцу ў ёй, у кожным трэцім творы прамільгне перад вамі вобраз паэта альбо праслізне слоўца «геніяльнасць». Не заўсёды такія вершы слабыя, часам i наадварот, але сама тэндэнцыя — сімптаматычная i неяк насцярожвае, адсвечвае другаснасцю i часовай зацыкленасцю праблематыкі.
Вось, напрыклад, верш «Сустрэча» —напісаны, трэба думаць, пра каханне і памяць, пра няўмольнасць часу i перамогу паўсядзённых чалавечых клопатаў над вечнымі пачуццямі. Пакінем на сумленні аўтара глыбакадумны «наватарскі» пачатак верша («Як было гэта ўсё даўно?! Як даўно гэта ўсё было?!») i лірычна зробленую канцоўку («Толькі памяць аб светлым леце з намі блудзіць па белым свеце»), хоць заўважым, што памяці больш прыстойна блукаць, а не паводзіць сябе, як блудніца.
Звернемся непасрэдна да сэнсавага ядра верша, да сустрэчы з жанчынай, i ўважліва прыслухаемся да інтанацыі твора, прыгледзімся да манеры выяўлення.
Читать дальше