Сяргей Кавалёў - Як пакахаць ружу

Здесь есть возможность читать онлайн «Сяргей Кавалёў - Як пакахаць ружу» весь текст электронной книги совершенно бесплатно (целиком полную версию без сокращений). В некоторых случаях можно слушать аудио, скачать через торрент в формате fb2 и присутствует краткое содержание. Город: Мінск, Год выпуска: 1989, Издательство: Маладосць, Жанр: Современная проза, на белорусском языке. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале библиотеки ЛибКат.

Як пакахаць ружу: краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Як пакахаць ружу»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

Кніга літаратурна-крытычных артыкулаў Сяргея Кавалёва прысвечана маладой беларускай паэзіі 80-х гадоў. Многія з паэтаў, пра творчасць якіх ідзе гаворка ў кнізе, выклікалі небеспадстаўную прыхільнасць у крытыкаў і зацікаўленасць у чытачоў: Леанід Дранько-Майсюк, Алег Мінкін, Галіна Вулыка, Адам Глобус, Анатоль Сыс і іншыя.

Як пакахаць ружу — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Як пакахаць ружу», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Аднак калі сам зварот маладых паэтаў да гісторыі радуе i прыцягвае ўвагу чытача, то пра высокі мастацкі ўзровень гістарычных твораў як твораў п а э з i i казаць пакуль не даводзіцца, акрамя, бадай што, вершаў тых жа А. Мінкіна i С. Сокалава-Воюша. Не даводзіцца па прычынах як аб'ектыўнага, так i суб'ектыўнага характару. Вершы на гістарычную тэму пры ўсёй ix карыснасці i патрэбнасці часам завельмі дыдактычна-рытарычныя, праз патрыятычныя эмоцыі i заклікі не бачна ні гісторыі, ні мастацкасці; увагу паэтаў прыцягваюць усяго некалькі падзей i постацей: Грунвальд, паўстанне 1863 года, Рагнеда, Вітаўт, Скарына, Каліноўскі, што сведчыць пра вузкія веды аўтараў i ранейшую мастацкую неабжытасць нашага шматвяковага мінулага, пра схільнасць да сімвалізацыі, эмблемаізацыі гістарычных асоб. Няўжо толькі Грунвальд i Крутагор'е маюць адносіны да фарміравання духу нацыі, а Ворскла, напрыклад,— не мае i паражэнні ніяк не адлюстроўваюцца ў народнай свядомасці? Маладыя аўтары, не маючы ўласнай мастацкай канцэпцыі гісторыі, у лепшым выпадку запазычваюць яе ў творах Уладзіміра Караткевіча, у горшым —абыходзяцца ўвогуле без яе, прычым не надта задумваючыся пра фармальную спецыфіку гістарычнай паэзіі.

Значна менш, чым калісьці, з'яўляецда зараз у маладых паэтаў вершаў пра Вялікую Айчынную вайну і, адпаведна, менш эксплуатацыі гэтай тэмы, паэтычных падробак. Хаця слова «менш» не азначае таго, што такія павярхоўна-гераічныя творы не з'яўляюцца зусім (верш З. Мінчанка «Урок мужнасці», напрыклад). Усё ж такі пасля Куляшова, Панчанкі маладому чалавеку 20-25 гадоў напісаць добры твор пра вайну цяжка, a благі — пісаць не варта. З усёй нядаўняй паэтычнай прадукцыі на ваенную тэму можна вылучыць хіба што верш Валянціны Аколавай «У музеі Вялікай Айчыннай вайны»:

Сярод музейных экспанатаў
Ляжыць прастрэленая гільза.
Мікрон вайны. Жыццё салдата.
Які
У 20 год загінуў.
За 10 дзён да Перамогі,
За 40 год да смерці мамы.
— Яшчэ, вайна, цябе так многа.
А тых, хто выжыў, гэтак мала.

Строгая, канстатацыйна-матэматычная форма выяўлення дазволіла аўтарцы сказаць мала, але істотна, стварыць верш сцісла-змястоўны, шкада толькі бачыць у гэтай форме выпадковы прыём, а не свядомую манеру выяўлення. Пасля цудоўнага верша Валянціна Шданко «Кожны першы», калісьці надрукаванага «Полымем» i адзначанага Піменам Панчанкам, верш «У музеі Вялікай Айчыннай вайны» — ці не лепшы твор са змешчаных маладымі паэтамі ў газетах i часопісах вершаў пра вайну.

Ваенная тэма для творчасці маладых паэтаў мае асаблівае значэнне, але наколькі яна важная, настолькі i небяспечная: добра распрацавана папярэднікамі, а зварот да яе скарачае шлях да публікацыі. Разам з тэмай любові да Радзімы i тэмай кахання яна ўтварае той магічны трохкутнік, у які перш за ўсё заганяе сябе нявопытны пачатковец i ў якім цудоўна адчувае сябе прафесійны графаман. I першы, i другі дыскрэдытуюць свядома ці падсвядома i гэтыя вялікія тэмы, i паэзію ўвогуле. Але зараз болей пішуць не пра вайну, а пра памяць аб ёй, напрыклад, пра маці, якая чакае сваіх загінуўшых сыноў:

Вочы выцвілі, як валошкі...
Паўстагоддзя амаль мінула...
Ды чакае. бабуля моўчкі
Трох сыноў — вайна не вярнула.
Загамоніць вецер на вуліцы —
Зварухнуцца ў хаце шторы,
I да шыбіны тварам туліцца:
«Мо вярнуўся усё ж каторы?!»

Віктар Трусевіч. «Чаканне»

Сівенькая б а б к a сядзіць на падворку,
Здаецца, вядзе з некім блізкім г а в о р к у.
Адна, як былінка, свой век звекавала,—
В а й н a ўсю сямейку з сабою забрала...
Адно, што вятрыска насвіствае з клеці,
А ёй раптам здаецца, што там—яе дзеці...

Алесь Пісарык. «Сівенькая бабка...»

Наўмысна падаем гэтыя два вершы побач не толькі для таго, каб была заўважна ix тэматычная еднасць. Не, з прадукцыі апошніх гадоў пры жаданні можна было б выбраць i значна больш прыкладаў тэматычнай еднасці. У дадзеным выпадку — відавочнае падабенства прынцыпаў пабудовы верша, стэрэатыпнае выяўленне тэмы; абавязкова: бабулька, вайна, напаўрэальная гаворка, вецер; i па выбару: хата альбо падворак, вецер на вуліцы альбо ў клеці, дзеці альбо сыны. Розніца толькі ў тым, што ў першым выпадку пачатковец выкарыстаў стэрэатып падсвядома (хочацца верыць), a ў другім, больш ужо вопытны паэт, — свядома (хацелася б памыліцца) паклаў яго ў аснову твора. Стэрэатып надзвычай распаўсюджаны, хоць ты складай анталогію вершаў-чаканняў, i што самае жахлівае — непарушны i дзейсны. Нам з самага пачатку «называецца» вобраз маці, якая чакае ўсё жыццё загінуўшых на вайне сыноў, i ў нас імгненна спрацоўвае рэфлекс суадчування: рэфлекс, узнікшы не пад уздзеяннем гэтых двух вершаў, а пад уздзеяннем ранейшых твораў кіно, літаратуры, жывапісу з аналагічнымі вобразамі, пад уздзеяннем асабістых жыццёвых сустрэч i назіранняў. Нас кранае сам жыццёвы тып, факт, але зусім не вершы A. Пісарыка i В. Трусевіча, якія эксплуатуюць гэты факт разам з нашымі пачуццямі.

Читать дальше
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Похожие книги на «Як пакахаць ружу»

Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Як пакахаць ружу» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё непрочитанные произведения.


Отзывы о книге «Як пакахаць ружу»

Обсуждение, отзывы о книге «Як пакахаць ружу» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.

x