Леанід Левановіч - Палыновы вецер

— Айн мамент! — Косця выкуліўся з машыны, пакінуўшы чамадан, каб вадзіцель не сумняваўся: кліент вернецца.

Прыгожая металічная брама. На ёй было напісана лацінскімі літарамі: Стэфан Варонін. Справа чырванелася кнопка званка. Косця націснуў кнопку раз, другі, трэці, але ніхто не выходзіў. Ён азірнуўся і ўбачыў, што па вуліцы імкліва набліжаецца статак кароў ці то быкоў. Таксіст нешта крычаў яму, але Косця стаяў, як у здранцвенні: ногі не слухаліся яго, быццам прыраслі да асфальту. За статкам ён згледзеў Сырадоева і Бравусава, адзін у цёмна-зялёнай фінагентаўскай фуражцы, другі — у чырвонай міліцэйскай. Абое з бізунамі ў руках. Косця ўбачыў. што да яго імчыць вялізны раз'ятраны бык. Ён ірвануўся з усіх сіл і пераскочыў цераз агароджу. Але зачапіўся калашыною за востры, як дзіда, штыр, распаласаваў штаны, падрапаў калена. Да таго ж, упаў Косця на клумбу, дзе расллі нейкія калючыя кветкі, мусіць, ружы. Косця да крыві падрапаў рукі. Вылаяўся ад злосці і роспачы. Таксіст гучна засігналіў. Косця… прачнуўся.

Ляжаў у цішы. Чуючы, як тахкае за грудзінаю сэрца. Увушшу нібы засеў рэзкі гук клаксона. У роце ўсё сасмягла. Басанож пратэпаў на кухню, засіліў карэц вады, прагна выпіў. Калі зноў умасціўся на ложку, падала голас Аксеня:

— Не спіш, Косця? Нешта ты крычаў у сне. Стагнаў, мацюкаўся.

Косця прыўзняўся на ложку і расказаў жонцы ўбачаны сон. Яна выслухала, пазяхнула, прамовіла:

— Каб жа не твая глотка лужоная… Сабралі б грошай. Мог бы з'ездзіць. А то і ў дваіх бы … Цяпер жа можна. Не трэба ніякіх там харакатарыстык. Плаці грошы, афармляй візу ці купляй турыстычную пуцёўку і едзь. Хоць бы свет пабачылі. Як людзі жывуць. Дык жа свету белага не бачыш праз гарэлку.

— Ксеня, ну ты ж сама разумееш… Не ва ўсім я вінаваты. Так у нас жыццё склалася… А з паляваннем падвялі. Падманулі. Ну, не лезці ж мне жывым у магілу.

— Косця, мілы. Я пра ета не кажу. Не бяры так усё да галавы.

Аксеня паднялася, пратэпала па хаце, лягла з ім побач.Яе вельмі ўразілі словы: “ Не лезці ж мне жывым у магілу”. Яна прасунула цёплую руку пад Косцеву галаву, прыхінулся ўсім целам. Косця адчуў знаёмы і родны пах жончыных валасоў, грудзей, пачаў асцярожна гладзіць, чуючы заскарузлай даланёю мяккасць і гладкасць скуры вышэй каленяў. Рука саўганулася яшчэ вышэй, пяшчтна дакрнулася да тугога круглага жывата, у якім так і не змагло зарадзіцца новае жыццё.

Жонка прыхінулася шчыльней, цмокнула яго ў шчаку. Косця адчуў даўно нязведаную хвалю пяшчоты да Аксені, вельмі захацелася блізкасці. Але ягоны дзетародны член не зварухнуўся. Не падняў галаву, быццам не мог прачнуцца. Тады Крсця пачаў горача, прагна цалаваць жонку з надзеяй разбудзіць Яго. Але гэта не ўдалося. Шурпатыя жончыны рукі, спрацаваныя рукі даяркі, слізганулі ў трусы — і Аксеня спрабавала пабудзіць Яго, вярнуць былую сілу… Але і ёй гэта не ўдалося. Аксеня сумна ўздыхнула:

— Адпіў ты. Косцічак, сваю мужчынскую стлу.

— Гэта не ад п'янкі.

— А ад чаго ж?

— Ад працы цяжкой. Ад харчу слабога. З малых гадоў укалываў. То на плугах, то на трактары, то на камбайне. З цёмнанга да цёмнага. А бывала і ноччу араў. Без выхадных. Без водпуску.

— Хіба іншыя трактарысты меней працавалі7 Усім хапала.

— Былі ў мяне тры шчаслівыя гады. Ну, калі ў арміі служыў. Адна была бяда. Вельмі да дзевак хацелася, — усміхнуўся Косця. — І з табой першыя гады… Асабліва першы, мядовы. Ты сама казала: у нас не месяц, а цэлы год мядовы. А потым пачалі бедаваць, што няма ў нас дзіцёнка.

— Праўда, Косцічак. Я ўсё помню. Успаміны пра першы наш год грэюць мяне усю жысць. Ну, не пражывай. Неяк жа выберамся з етай ямы. Яшчэ ж не страыя. Будзем жыць. Каторы ж ета час? — Аксеня пстрыкнула выключальнікам, пад столлю ўспыхнула яркая лямпачка без абажура. — Тры гадзіны. Яшчэ рана. Сянні субота. Можна троху пазней паспаць.

І яна неўзабаве заснулаа А Косця так і пракачаўся да раніцы. Цяжкія думкі варочаліся ў галаве, нібы камяні жорнаў. Да ранейшых горкіх думак, дадалася новая балячка: не змог прылашчыць жонку. Няўжо ўсё? Скончыўся мужык Косця Варонін. Цяпер яго месца ў ложку заняў імпатэнт. Як у тым старым анекдоце, калі жонка скардзілася парторгу, што муж з ёй не спіць, завёў палюбоўніцу, а муж апраўдваўся, шо ён — імпатэнт. “Ты перш-наперш — камуніст”, — даводзіў парторг. Гэты жарт некалі расказаў пасля партсходу Іван Сырадоеў. Тады ўсе рагаталі. І Косця гучна смяяўся.

Як усё памянялася! І парторгаў няма, і Савецкага Саюза няма. А для Косці жыццё лепшым не стала, а наадварот — зрабілася невыносным. І з кожным днём усё горай і горай. А ў яго ж было шмат радасці з Аксеняй. Яны не асцерагаліся непажаданай цяжарнасці — для іх цяжарнасць была жаданай. Не ведаў Косця прэзерватываў,Аксеня не рабіла абортаў. Яны жылі, як хацелі, і колькі хацелася… Цяпер ён здатны адно на пацалункі. Вось табе і “Бэсаме муча..” Не ведаў Косця. што гэтай ноччу цалаваў жонку апошні раз.