Леанід Левановіч - Палыновы вецер

Марына заварушылася, прахапілася. Рэзка ўзнялася. Прыкрыла далонямі грудзі, потым нахілілася да яго, ціха спытала:

— Як вы чуецеся, Еўдакімавіч?

— Ой, не пытайся. У роце смажыць. Галава, як бязмен.

— Я вады прынясу. Можа, валідолу пад язык? У мяне ёсць.

— Пачакай, Марынка. Як гэта мы тут апынуліся?

— Ета ўсё мой штукар. Кажа, чытаў у газеце, што цяпер модна… Як ета ён назваў? Здаецца, свінгерства. Дзве пары ў ложку. І навыперадкі займаюцца любоўю. Шалеюць ад азарту. Бо так ужо няма цягі. Вы сказалі, што ета — свінства. Але Юзя і мой — сюды нас адправілі. Ну, што нам заставалася?

— І я. стары хрыч… не памятаю, што і як было…

— Вы яшчэ не стары, Еўдакімавіч. Вы такі ласкавы, пяшчотны. А мой заўсёды, як згаладалы, накідваецца. Як нарогам дзярэ… А з вамі так соладка…

Пачуўшы такое прызнанне, Мамута яшчэ болей здзівіўся, нават мужчынскае самалюбства варухнулася, але тут жа нібы апякла думка пра Юзю: яна з Бравусавым… Нуй кабель, еты мент! Але і Юзя — цаца добрая. Кабель не ўскочыць, калі сучка не захочыць…

І ў той жа час іншая думка білася ў галаве, як муха ў віннай пляшцы: і Юзя жыла без мужа гэтулькі гадоў. Дачку, сына іхняга гадавала адна. Не, сурова асуджаць яе не выпадала. Значыць, вінаваты сам. Каб не перапіў, прысарамаціў бы іх, да гэтага б не дайшло.

— Марына, слухай сюды. Скажы яму, ну, Бравусаву, і Юзі, што ў нас нічога не было. Не атрымалася. Яна паверыць, бо я стары ўжо…

— Добра, скажу, — ахвотна згадзілася Марына.— Я плакала, калі з вамі апынулся, а потым радавалася, — яна пяшчотна пацалавала яго.

І тады Мамута раптам успомніў усё, што м іж імі было! Яму зрабілася яшчэ болей сорамна, пайшоў на кухню, выпіў халадзёнкі, але вада сагрэлася за ноч, хоць на дварэ ціснуў марозік.Мамута пастаяў ля акна, шыбіны якога размаляваў мароз, прыслухаўся — з суседняга пакоя чуўся моцны, дружны храп. Галава закружылася, пацягнула на ваніты. Мамута намацаў пляшку гарэлкі, дрыжачаю рукою наліў чарку, кульнуў цераз сіл, укінуў у рот скрылёк агурка — і з палёгкаю ўздыхнуў. “Ну во, здаецца, душу прывязаў. Адразу палягчэла. А як забыцца на тое, што адбылося? Божа, Божа, да чаго дажыліся! Да чаго дакаціліся!”

Але нейкі іншы голас, нібы другі чалавек, які сядзеў у ім дзесьці ўнутры, пачаў супакойваць: чаго ты перажываеш? Чаго на Юзю бочкі коціш? Прыехала да цябе ў зону. Кінула сталіцу. Кватэру з цёплым клазетам. А тут свіней корміць, ходзіць у завэдзганай кухвайцы. Носіць ваду, дровы, у печы паліць, есці гатуе. Смачныя дранікі пячэ табе, старому хрычу…

Ціха рыпнулі дзверы, увайшла апранутая Марына.

— Ну як вы, Еўдакімавіч?

— Трохі ачуняў. Не ўмю пахмяляцца. Але давялося. Можа, вып'еш кроплю?

— Не магу. Шампанскае дапілі. А гарэлкі не хачу. Вады пап'ю.

— Во, кампот грушавы, — Мамута наліў ёй і сабе кампоту.

Марына прагна асушыла кубак, апранула паліто.

— Зірну, што на дварэ дзеецца.

Яе не было доўга. Мамута ўжо ўстрывожыўся, апрануўся, узяў ліхтарык, асвяціў цыферблат ходзікаў — стрэлкі паказвалі палову сёмай. Увайшла Марына. Спытала, каторая гадзіна.

— Ну, дык ужо ранне. А на дварэ так хораша! Ціха, свежа. Марозік выскачыў ладны. І снегу падкінула. Любата!

Мамута ўзрадаваўся, што ў Марыны палепшаў настрой. Прыгадаў, што ўчора дамовіліся стары Новы год сустракаць у Бравусавых. “Там ужо буду трымаць усё пад кантролем. Каб да еткага свінства не дапусціцца” — падумаў стары настаўнік. Але нейкі іншы чалавек, нібы шаптаў на вуха: “А чаго ты, стары хрыч, упіарешся? Бога баішся? Дык Алах дазваляе сваім вернікам мець чатыры жонкі. А султаны, багацеі ўтрыліваць цэлыя гарэмы. І сумленне іх не мучае”, — “Але ж я не мусульманін, — бараніўся ад граху Мамута. — Праваслаўным такое нельга”, — “Дык ты ж атэіст! Колькі дакладаў, лекцый прачытаў супраць Бога!”

Высілкам волі Мамута адагнаў прэч грэшныя думкі, ціха прамовіў:

— Ідзі адпачні, Марына. Не будзем іх будзіць.

Гэтыя словы, сказаныя ім самім, моцна ўразілі яго: ён баіцца пабудзіць сваю законную жонку, хай сабе і другую, жонку, якая спіць з іншым мужчынам. Што робіцца на свеце! Але ўнутраны голас не здаваўся: а тыя, што займаюцца свінгерствам, ці як гэта называецца, жывць не ў зоне, а ў сталічных, культурных гарадах. Не, не толькі Чарнобыль тут вінаваты.

— Кажаш, любата на дварэ? Пайду і я. А ты прыляж, паспі. Гаспадарку даглядаць яшчэ рана.

Мамута патупаў па двары. Свежы снег мякка рыпеў пад нагамі. Ветах нібы ўвачавідкі худзеў, рабіўся танейшым, святлейшым. А зоркі, буйныя, мігатлівыя, быццам узрадаваныя, што месяц мала замінае ім, усыпалі высокі нябесны купал. Мамута пахадзіў па вуліцы. Нідзе не было ні душы, нідзе не свяціўся аніводны агеньчык.