Міхась Зарэмба - З павагай да зямлі і да людзей...

— Без міліцыі нельга, — рашуча сказаў Сярожка і зноў падміргнуў Паўліку, які ўзіраўся ў мурзаты братаў твар з нейкай асаблівай цікаўнасцю. Няўжо ўразумеў што-небудзь з гамонкі брата і сястры?

Сярожка пайшоў у хату, а Вера пакаціла каляску ад брамы. Спынілася каля куста язміну. Глядзела, думала аб прыгодах Сярожкі і ніяк не магла асэнсаваць беспакаранасць Боўдзілы, Кекса і Пепса. Кажуць, збан да пары ваду носіць. А калі надыходзіць гэтая самая пара? Колькі ж трэба чакаць?

Што возьмеш з Боўдзілы? Вось жа і ў палатку археолагаў забраўся. Хаця тут, вядома, паспрыялі Кекс з Пепсам. Падказалі, параілі... А касалапы рады старацца: яму толькі б выслужыцца. Боўдзілу хлебам не кармі, а дай паслюнявіць які акурак, дыму глынуць з зацяжкай. Наркот няшчасны, пустадомак...

Верыны думкі віравалі, біліся крыламі птушкі, якая раптам заляцелі пад шкляны купал нейкай нерэальнай пабудовы. Навокал светла, сонечна, а выбрацца на волю, паляцець у даль бязвоблачную няма як — перашкаджае шкляная сцяна. I білася думка-птушка ў безнадзейным адчаі і пакутавала. Ла-стаўка, ластаўка!

Вера пакаціла каляску, ледзь прыкметна ўсміхнулася Паўліку, які сядзеў тварам да яе, але гэта была вымучаная ўсмешка. Ён, напэўна, яе і не заўважыў. Як не заўважаў многае: слёзы маці, перажыванні сястры, дзіўныя паводзіны бацькі. А сваю бездапаможнасць? Пакуль не бачыць, пакуль не разумее... Да пары да часу? Ці такім Паўлік застанецца і праз два, чатыры гады?

Зноў стукнулі веснічкі, калі Вера пад'ехала да сенцаў. Зірнула і ўбачыла маці, а за ёй — таўстуна ў міліцэйскай форме. Пазнала ўчастковага, якога ў вёсцы называлі Калабком. Вельмі ўжо ён тоўсты і круглы, і твар такі круглы, румяны, з махнатымі брывамі, пад якімі бліскаюць з хітраватым прыжмурам маленькія вочкі. Міліцыянеру было душна: у адной руцэ ён нёс фуражку, а другой выціраў хусцінкай сваю бліскучую лысіну.

— Сярожка дома! — не чакаючы пакуль маці падыдзе бліжэй, выгукнула Вера. — З ім нічога не здарылася.

— Праўда?! — Кацярына Іванаўна ўспляснула рукамі, і яе твар заірдзеўся радасцю. — Дзе ж ён прападаў? Я так перахвалявалася, усіх на ногі падняла. — I яна заспяшалася ў хату.

— Дарэмная трывога, — прамовіў Калабок і, аддуваючыся, прысеў на лаўку. — Што ім, смаркачам, нашы хваляванні? Ім гулі падавай, відзікі ды кайфы... Дажыліся, бацькоўскае слова для іх — пусты гук.

— Сярожка не гуляў, ён за злодзеямі сачыў, — Вера рашуча заступілася за брата.

— Ого, злодзеі-бандыты! — На ружовым твары ўчастковага мільганула кплівая ўсмешка. — I каго ж твой Сярожка высачыў?

— Сеньку Абабурку і яго гарадскіх дружкоў. Яны ў бярэзніку хаваліся... Ноччу коней скалечылі і археолагаў абакралі.

— Гэта яшчэ даказаць трэба... Слова, дзяўчынка, не прышыеш да справы, — Калабок узмахнуў каля свайго твару фуражкай, адганяючы надакучлівую муху. — Ты лепш халоднай вадзічкі прынясі, а з Абабуркам мы разбяромся, гэта ўжо факт. Старыя знаёмыя...

Паўлік суцішыўся, з'яўленне незнаёмага ўстрывожыла яго, і ён не адводзіў позірку ад міліцыянера. Вера падкаціла каляску да плота і, пераканаўшыся, што Паўлік паводзіць сябе спакойна, пайшла ў сенцы, дзе стаяла вядро з вадой. Зачарпнула поўны эмаліраваны кубак, падумала, што вада, мусіць, ужо не надта халодная (прынеслі яе з калодзежа яшчэ раніцай). Калабок амаль без перадыху апаражніў паўлітровы кубак, задаволена крактануў.

— Дзякуй, дачушка, прагнаў смагу. Смачная вада, не тое што ў нас, у горадзе, з хлоркай... Цяпер можна і твайго Сярожку паслухаць. Пакліч яго на хвілінку.

Вера паглядзела на Паўліка, які па-ранейшаму ўважліва разглядаў міліцыянера, і зноў пайшла да сенцаў. Сярожа сядзеў на кухні за сталом, дапіваў малако. Маці стаяла побач і маўчала.

— Участковы хоча пагаварыць з Сярожам, — сказала Вера. — Будзе распытваць пра Абабурку і пра Кекса з Пепсам.

— А можа, нам не трэба звязвацца з імі? Яшчэ помсціць будуць...

— Мама, чаго іх баяцца, чаго? — узгарэлася Вера. — Яны вунь што вытвараюць, а мы будзем маўчаць?

— Дык жа не ў нас укралі, — асцярожна прамовіла маці. — Участковы паедзе, а нам тут жыць... I што мы дакажам?

— Дакажам, мама, дакажам, — не вытрымаў Сярожа. — Я сам бачыў.

— О-ой, — уздыхнула маці, адыходзячы ад акна. — Нам бы з бацькам як зладзіць... Тут не да Абабуркаў...

— А пра Ігналёў бровар таксама будзем маўчаць? — Вера хвалявалася, яе твар гарэў чырванню. — Дамаўчымся...

— Дзеткі, мае дзеткі! У жыцці ўсё не так проста, як вам здаецца... Абабуркі адкупяцца, і Ігналя не возьмеш голымі рукамі. У яго нават з раённым начальствам хаўрус. Ды хто сёння адмовіцца ад лясной? Яна многіх прываражыла...