Максім Клімковіч - Янкі, альбо Астатні наезд на Літве

-- Янку больш не наліваць! -- Фінберг сілком выдраў з рук былога настаўніка літруху з “крамлёўкай” і паказаў на акрэсленую манеткай рыску. -- І не трэба так злосна паглядаць на мудзіл за першым столікам. Тым больш, што свае паўлітры ты ўжо выжлукціў. Табе ж заўтра ў Кемелішкі да пана Кардонскага ехаць. Тамтэйшы нацыяналісты спадар Раман прасіў цябе на аднога мудзілу наезд зрабіць. Так і сказаў: маўляў, як спадар Янка мудзілу на горкі яблык не саб’е, у Злучаныя Штаты з’еду. Хіба забыўся?

Хросны глынуў віна і цяжка падняўся.

-- Што за бізнес у тутэйшых янкі? -- пацікавіўся ён на развітанне і слушна нагадаў прымаўку: -- каб добра піць, трэба шмат рабіць!

-- Мы ўсе чацвёра бізнесовую грамаду зарганізавалі. У местачкоўцаў горкі яблык скупляем на сушку. Варшаўскія пшэкі з той сушкі арабскія цукаты робяць і ў Кёнігсбергу за немалыя грошы немчыкам прадаюць, -- Янкель неўпрыкмет адставіў недапітую літруху за піяніна. -- Мы б і самі намайстрачыліся тыя каланіяльныя цукаты падрабляць, але ж пшэкі тутэйшаму чалавеку разгарнуцца не даюць. Ужываны “Студэбекер” грамадой для наездаў купілі -- і тое добра. А пра большае і не варта марыць.

-- У жыцці заўсёды ёсць месца для мары. І ў Амерыцы, і ў Яблонаўшчыне, і нават у Чыкага, -- сур’ёзна запэўніў Хросны, -- дарэчы, дзе ў вас тэлефон? Мне ў Гародню зазваніць трэба.

-- У пейсатага ў хаце ёсць, -- Лабановіч шчоўкнуў пальцамі. -- Шаноўны пан шынкар, дай чалавеку зазваніць! Ну што, дзядзька Хросны… Прыемна было з табой пасядзець і культурна выпіць. Калі спатрэбіцца якога мудзілу на горкі яблык збіць, то заўсёды з задавальненнем! -- развітаўся былы настаўнік і толькі цяпер спахапіўся, што недапітая пляшка дзіўным чынам кудысьці знікла.

13.

-- …паночкі-таварышы, паночкі-таварышы… -- сіроцкі енк Янукевіча прабіваўся з нетраў багажніка.

Паланёны жандар лемантаваў ужо ці не гадзіну. Палахлівае скавытанне не маглі заглушыць ані шоргат колаў па бруку, ані гул магутнага рухавіка “Пакарда”.

-- Задзёўб, паскуда! -- сказаў чакісты Баян і брудна вылаяўся. -- Трэба было яго на месцы канчаць. Усё адно таварыш Пранік нам гэтую жандарскую контру за амерыканскага камінтэрнаўца не залічыць. Хіба што зусім п’яны будзе.

-- Баюся, як не знойдзем мы таго дзеўбанутага камінтэрнаўца, прымусіць нас таварыш Пранік у мінскім парку Чэлюскінцаў з парашутнай вышкі скакаць… Без парашутаў.

-- Мо ў Дэфензіву перабегчы? -- з тыпова чакісцкай безпрынцыповасцю ўзяўся разважаць таварыш Баян. -- Грошы плоцяць большыя, галіфэ носяць шырэйшыя, боты выдаюць хромавыя. Праўда, гарэлка тут задарагая. Але, хрэн з ёй! У нас і свая ёсць.

-- Таварыш Пранік нас і ў Дэфензіве дастане, -- сур’езна запярэчыў кіроўца.

“Пакард” падскочыў на пукатым камяні брукаванкі. З багажніка неадкладна адгукнуўся Пярдолэк:

-- Паночкі чакістыя, паночкі чакістыя… Адпусціце гаротнага сірату! Я ўсё-ўсё для вас зраблю!

-- Злаві колам якуюсь яміну, каб яго добра падкінула, -- шчыра папрасіў старэйшы чакісты.

Пажаданне было выканана праз колькі сотняў метраў. Багажнік азваўся жахлівым крыкам.

-- А ў БССР дарогі яшчэ горшыя! І так да самых Курапатаў паедзеш, паскуда! -- крыкнуў Баян.

-- Не трэба мяне ў Курапаты! -- істэрычна заскавытаў Янукевіч.

-- А сапраўды, ён мае рацыю… -- пагадзіўся кіроўца, -- Колькі можна пра тыя Курапаты талдычыць? У БССР і сваіх ворагаў народу страляць не перастраляць. Давай, тут яго і кончым. Акурат каля той сімпатычнай копанкі, на ростанях. Так бы мовіць, на прасторах жыцця.

За лабавым шклом мільганула шыльда:

SADOVAJA HRAMADA “JABLONAUSZCZYNA”

SZYNOK “RYHA”

Шыкоўны лімузін цяжка з’ехаў на пашу і спыніўся каля самай вады. На чорнай, нібы адлітай са шкла, паверхні жаўцелі сантыментальныя гарлачыкі, і бухматыя чмялі праціналі вечаровае паветра басавітым гудзеннем. Таварыш Баян выцягнуў з кішэні ўлюбёны маўзер і з асалодай шчоўкнуў абоймай.

-- Прыехалі, халера белапольская. Вылазь. Дадзенымі мне паўнамоцтвамі замяняю табе Курапаты гэтай копанкай.

Пярдолэк паслухмяна выбраўся з багажніка. Пад вокам пяшчотна сінеў свежы гуз. Металёвае чэрава “Пакарда” сапраўды не было прыстасаванае для перавозкі жывых пасажыраў. Янукевіч, як толькі згледзеў заплылымі вачыма маўзер, адразу ж бухнуўся на калені.

-- Вы што -- хочаце мяне забіць? -- дрыготкім шэптам жахнуўся ён.

-- Ані ў якім разе! -- цвёрда адсёк чакісты. -- Забіваюць людзей адно злачынцы. Але ты не чалавек, а класавы вораг, і таму мы цябе не заб’ем, а выканаем.