Michael Gruber - Księga powietrza i cieni

Haas zerwał się z krzesła i warknął do Mishkina:

– Ty sukinsynu! Co ty o tym wiesz? To jest autentyk! A jeśli ci się wydaje,

że możesz…

Szwanow dźgnął Haasa w ramię i przerwał mu w pół zdania. Potem podszedł bliżej do Mishkina i odchylił jego głowę do tyłu, żeby spojrzeć mu prosto w oczy.

– Jaki dowód?

– Pokażę ci. Powiedz im, żeby mnie puścili.

Skinienie głowy i Mishkin został uwolniony. Podszedł do stojaka na gazety przy kanapie i wyciągnął z niego kopertę poczty kurierskiej, z której wyjął jakieś papiery i płytę CD.

– Najpierw dokumentacja. To jest kopia oryginalnego rękopisu Bracegirdle'a powiedział, po czym wręczył Szwanowowi jakąś kartkę. A na tej kartce Leonard Pascoe podrobił pismo Bracegirdle'a. Nawet ktoś tak niedoświadczony jak ty, Osip, może zobaczyć, że pismo jest identyczne. Ten twój kumpel znalazł list

umierającego człowieka z siedemnastego wieku i podrobił kilka dodatkowych kartek, a potem wysmażył całą tę historię z szyfrem i rzekomym manuskryptem rzekomej sztuki, ukrytej rzekomo w miejscu wspomnianym w zaszyfrowanych listach.

– To jakiś obłęd! – zawołał Haas. – Pascoe siedzi w więzieniu.

– Raczej w klubie, w którym go odwiedziliśmy, o czym bez wątpienia poinformowali Osipa jego ludzie, którzy nas śledzili. Osip, czy nie zastanawiałeś się, dlaczego tam wpadliśmy?

Crosetti zauważył, że Szwanow i pokładowy wymienili szybkie spojrzenia.

– Wpadliśmy tam po to powiedział Mishkin. Podniósł do góry płytę CD. – Leonard Pascoe szczyci się swoim fachem, a to był jego największy wyczyn. Kiedy wyjdzie, będzie na niego czekać okrągła sumka, dzięki uprzejmości Mickeya, a raczej, powinienem powiedzieć, dzięki uprzejmości Osipa Szwanowa, bo te pieniądze, a przynajmniej ich część, dostał od ciebie. To była dla niego idealna transakcja. A nawiasem mówiąc, nie zadurzył się w tobie?

– Osip, to jakieś szaleństwo!

– Zamknij się, Haas! Uruchom tę płytę, Mishkin. I mam nadzieję, że to nie jest jakaś głupia sztuczka.

Mishkin włączył aparaturę i wsunął płytkę do odtwarzacza. Głos Leonarda Pascoe rozbrzmiał w pokoju; wszyscy słuchali w milczeniu, gdy fałszerz wyjaśniał, jak posługiwać się podrobionym listem i podrobionym szyfrem oraz rozmaitymi innymi czynnikami, żeby ten potężny przekręt się powiódł. Kiedy nagranie dobiegło końca, Mishkin powiedział:

– „Ptaszek” w tym wypadku to oczywiście tajemnicza Carolyn Rolly, która

nadawała się idealnie do przeprowadzenia całej akcji – znała dobrze Szwanowa,

rozpaczliwie usiłowała się od niego uwolnić, potrzebowała pieniędzy, żeby ratować swoje dzieci i wyjechać z kraju. Przypuszczalnie to ona miała znaleźć rękopis w starej księdze, wrobić w to naszego przyjaciela Crosettiego, żeby to firmował, bo potrzebowaliśmy niewinnego frajera, prawda? I na każdym etapie tej awantury znajdowała się na właściwym miejscu, żeby rozwijać intrygę, choć nastąpiła pewna subtelna zmiana w pierwotnym planie Pascoe. Carolyn nie musiała kraść pieniędzy, bo już jej zapłacono, i głównym celem jej intrygi było pozbycie się Szwanowa,

A więc teraz masz manuskrypt, a ludzie z Izraela, gotowi go kupić, są w Nowym Jorku. Sprzedasz im rękopis, dostaniesz swoje dziesięć milionów – na podstawie rekomendacji wspaniałego profesora Haasa, którego dług zostanie w ten sposób umorzony i wszyscy będą zadowoleni do chwili, gdy nabywcy spróbują zaprezentować dzieło publicznie i wystawić je na sprzedaż za olbrzymie pieniądze. A wtedy nagle się okaże, że sztuka nie jest do końca tym, czego oczekiwalibyśmy od Barda, że stanowi właściwie pastisz, wytwór jakiegoś miernego literata, na przykład Mickeya Haasa. A ponieważ jesteś, Osip, pieprzonym analfabetą i cudzoziemcem, doskonale nadajesz się na kolejnego niewinnego frajera, jak to przed chwilą ujął nasz przyjaciel Pascoe. Szekspira nie można podrobić, ale ty tego nigdy nie zrozumiesz. Jak myślisz, co się z tobą stanie, kiedy nabywcy odkryją, że zostali wykiwani?

Crosetti zauważył, że skóra wokół ust Szwanowa zbielała, a żyłka na skroni pulsuje.

– Skąd wiesz, że to ma być sprzedane za dziesięć milionów? – zapytał gangster.

– Od swojego ojca. Jest człowiekiem syndykatu w Nowym Jorku i jego szefowie byliby z ciebie bardzo niezadowoleni.

– Powiedziałeś mu wszystko?

– Oczywiście. A teraz mówię tobie. Dlatego właśnie doprowadziłem do spotkania w tym domu wszystkich zamieszanych w sprawę, żebyśmy mogli dokładnie ją przedyskutować. Ach, oprócz Carolyn Rolly, która rozpłynęła się w powietrzu. Ale jestem pewien, że ją dopadniesz.

Crosetti zauważył, że na twarzy Szwanowa pojawił się wyraz zdziwienia. Rosjanin wskazał na kobietę w białej kurtce.

– O czym ty mówisz? To jest Carolyn Rolly.

– Och, Carolyn! – jęknął Crosetti, na wpół do siebie.

Nikt go nie usłyszał. Wszyscy patrzyli na Mishkina, który zachwiał się jak rażony gromem. Na jego obliczu malował się szok, jakiego nie wywołało nawet niedawne bicie. Szwanow dostrzegł to z wyraźnym zadowoleniem.

– Owszem, dopadnę ją, tak jak powiedziałeś, Jake – powiedział i objął Rolly ramieniem. – Czy mam mu wierzyć, Carolyn? To prawda, że konspirowałaś z

obecnym tu profesorem, żeby mnie wykiwać? Mnie, Osipa, który znalazł cię na ulicy, załatwił ci własny kąt i pokazał, co to znaczy być z mężczyzną? – Przeszedł na falset: – „Och, pieprz mnie w tyłek, kochany, tak mi dobrze…” – Ujął ją pod brodę i wykręcił jej brutalnie twarz. No i jak? Zrobiłaś mi to, ty dziwko? Pewnie tak, to jest coś, co potrafiłabyś zrobić, gdybyś przestała kochać swoje dzieci albo zapomniała, że znam miejsce ich pobytu w Pensylwanii. Ale nigdy nie wiadomo, co zrobi kurwa.

Podszedł do stołu, przy którym stał Haas, wpatrując się w niego z otwartymi ustami jak królik w kobrę, i sięgnął po manuskrypt. Wyrównał kartki i przez chwilę ważył je w dłoni.

– Ale ty, profesorze, nie jesteś dziwką. Łączą nas interesy, łączyły przez cały ten czas, mam do ciebie zaufanie jak człowiek do człowieka. Jak mogłeś mi zrobić coś takiego? Jestem bardzo zawiedziony.

– On kłamie! – wyrzucił z siebie gwałtownie Haas, zacinając się, a Crosetti mógł zobaczyć ze swego miejsca, jak trzęsą mu się nogi. – Wymyślił to wszystko, żeby… zamącić ci w głowie. To wielki spryciarz, myśli, że się z tego wywikła, on, wielki Jake Mishkin, ale kłamie, sztuka jest autentyczna, największe literackie odkrycie wszechczasów. Ja jestem, kurwa, ekspertem, Osip, na miłość boską, a zresztą jak mógłbym konspirować z tą kobietą, nigdy w życiu jej nie widziałem, nie byłem u Pascoe i niczego nie kombinowałem… to śmieszne… jak mogłeś w to uwierzyć? Ten rękopis, który trzymasz, te szyfry… to wszystko, jest bezcenne, bezcenne, nigdy mi się nie śniło, że będę coś takiego trzymał w rękach…

– Znał Carolyn Rolly – wtrącił Mishkin. – Studiowała na Columbii. Bulstrode ich ze sobą poznał. Zapytaj Crosettiego.

Crosetti odchrząknął, jakby miał gardło pełne introligatorskiego kleju, i powiedział:

– Owszem. Na pewno znała Bulstrode'a. A Bulstrode znał Haasa.

– No widzisz, profesorku? Coś się tu nie zgadza. Więc myślę, że on ma rację, że wszystko to jest oszustwo, a te papiery to makulatura. – Mówiąc to, podszedł szybkim krokiem do kominka i cisnął rękopis w ogień.

Haas wydał z siebie okrzyk, który zdawał się pochodzić z jego trzewi, dziki wrzask rozpaczy, i rzucił się w płomienie. Schwycił oburącz plik papierów i próbował gołymi rękami gasić płomyki, które zaczęły się już wgryzać w kartki.