Альгерд Бахарэвіч - Праклятыя госці сталіцы

Браты разамкнулі свае абдымкі, і Алег, абтросшы зь сябе наліплыя рэшткі суворых дотыкаў, зрабіў крок да сцэны. Макараў адкрыў рот, каб сказаць чарговае глупства, аднак Алег нечакана спыніўся.

– А што гэта ў вас там за сьпінай? – ён падазрона выцягнуў зацеклую пасьля такога незвычайнага масажу шыю. – Вось там, з зубчыкамі. Мы маем права ведаць.

Макараў незадаволена і хутка азірнуўся, нібы паспрабаваў паглядзець на падэшвы сваіх чаравікоў, і ледзь ня ўпаў, браты ягоныя таксама як па камандзе павярнуліся да сцэны. Алег стартаваў зь месца так імкліва, як быццам на яго абрыналася столь. Я са зьдзіўленьнем заўважыў, што мае пальцы мёртвай хваткай учапіліся ў запясьце І. На ім даўно мусіла выступіць кроў, аднак І сядзела як ні ў чым не бывала – не раўнуючы сфінкс. Я перавёў свае запаленыя вочы на Назара Мінуса – цяпер я здагадаўся, што гэта ён. Мінус адказаў мне, упершыню за вечар, трыюмфуючым паглядам. “Які банальны, стары як сьвет тэатральны прыём”, – казалі ягоныя вочы, – “Які выдатны, які непараўнальны, звышталенавіты, цудоўны Штамп!”. Я ўсьміхнуўся ў адказ ягонаму захапленьню.

Алег ужо дабег да выйсьця і, не ўпісаўшыся крыху ў паварот, наляцеў на дзьверы, калі адзін з братоў, нясьпешна й дзелавіта, выдастаў аднекуль са сваіх цёмных голеных глыбіняў доўгі нож і па-бутафорску выкшталцоным рухам даслаў яго ў бок уцекача. Алег азірнуўся й зь дзіцячай, яснай усьмешкай абрынуўся на касяк – далонямі наперад, выставіўшы ўверх брудныя пазногці. Нож тырчэў з-пад ягонай лапаткі. Назара Мінуса сатрасаў нячутны сьмех. Публіка ў залі вохнула й кожны, далібог кожны падскочыў на месцы. З нашага ўкрыцьця гэта нагадвала стадыён. Алег марудна асядаў на падлогу, пакуль яшчэ не абмяклы, іржавая, але дзейная яшчэ спружына, якую працялі трэсачкай. Па-над мячом калыхалася, непазьбежна заміраючы, сетка, а заля выбухнула малітоўным “Ууу!”

79.

– Спакойна, – першы ўдар галоўнага голасу імпрэзы прыйшоўся міма, але Макараў яшчэ некалькі разоў паўтарыў гэтае слова, усё вышэй падымаючы ягонае крывое лязо, і ці тое ўсьмешка ягоная, якая ні на каліўца не зьмянілася з таго моманту, як ён узяў у рукі мікрафон, ці то пошлая чалавечая цікаўнасьць адыгралі тут сваю ролю, але людзі пакрысе сапраўды супакоіліся, і іхныя азадкі, якія ўзбуджана апусьціліся ў крэслы, засьведчылі, што адбылося нешта жахлівае, аднак дапушчальнае.

– Спакойна, – у апошні раз паўтарыў Макараў, пакуль ягоныя браты цягнулі Алега да сцэны. – Спакойна. Гэй, вы, жанчына, калі вы так верыце дактарам, то чаму вы прыйшлі сёньня да нас, махляроў і бандытаў. Хуткую, хуткую... Я вам расейскай мовай тлумачу перавагі Панацэну, а вы хочаце, каб сюды набеглі знахары ў белых халатах.

Назар Мінус моцна трымаў за плечы аднаго з нас, самага невялічкага ростам. А той усё парываўся ўстаць – твар ягоны торгаўся, вочы рваліся з арбітаў, вусны выціскалі нейкае ашмецьце словаў. Назар Мінус глядзеў на сцэну. Асыстэнтка Макарава здымала з забітага кашулю.

– Панацэн-гель, – Макараў узьняў над сабой нешта падобнае да ўпакоўкі ад зубной пасты. – Калі ласка. Хаця не... Паклічам усё ж сюды доктара. У каго-небудзь з прысутных ёсьць мэдыцынская адукацыя?

Жанчына, выгляд якой не пакідаў сумненьняў у яе прыналежнасьці да племені мэдсёстраў і лябарантак, баязьліва пасунулася да ахвяры. Праз хвіліну вэрдыкт быў вынесены. З прысутных у залі ў гістэрыцы білася толькі адна асобіна няпэўнага полу.

– А цяпер – глядзіце й вырашайце, хто на гэтай плянэце – махляр.

Асыстэнтка паволі ўцірала гель у прышчавую Алегаву сьпіну. Макараў прайшоў у кут і пачаў там гартаць нейкія паперы – хіба што ўгадваемы ў ценю, ён удаваў, што тутэйшыя падзеі аніяк яго не датычацца. Людзі з задніх радоў прыўсталі, каб было лепей відаць, і нам засталіся толькі прагныя сьпіны. Я глынуў віна, зірнуў нарэшце на свайго суседа – і ледзь не падавіўся. Той спаў, і І клапатліва папраўляла коўдру на ягоных нагах. Храп суседа, які не прымусіў сябе чакаць, умомант разбурыў усё цудоўнае ачмурэньне, створанае музыкай і той неімавернай карцінай, што з такой жудаснай пасьлядоўнасьцю разгортвалася перад намі ў апошнія некалькі гадзінаў. Калі І прыбрала ад мяне сваю тонкую вар’яцкую руку? Я нават не заўважыў, калі гэта адбылося.

Нечакана, адчуўшы, як адхлынаюць ад галавы музыка і астатнія выдумкі Мінуса, я ўбачыў сябе аднекуль зьверху – пабачыў і не пазнаў спачатку. Хударлявае цела, якое зь невядомай прычыны сядзіць па гэты бок празрыстага экрану й назірае за тым, як іншыя людзі прасыпаюць свае жыцьці, нібы кішэні іхных лёсаў працерліся да дзірак, нібыта дзён у гэтых кішэнях – бясконцая колькасьць, нібы гэта – бяздонныя кішэні, прасыпаюць бестурботна, хаця лічаць, што іх сатрасае штохвіліны стрэс за стрэсам. Быццам у залі, што раскінулася перада мной і маімі дзіўнымі суседзямі, у самым разгары першынство па нейкім бязглуздым відзе спорту: чэмпіянат гораду па гульні ў кампутарны кёрлінг. І нашыя позіркі на працягу вечару прыслоненыя да вялізнай, квадратнай патыліцы усёй гэтай марнатраўнай грамады, што ўселася каля кампутару й б’е пальцамі па кнопках у імя танных, несапраўдных перамогаў. І калі чалавечая грамада, гэтыя восемдзесят нашых суайчыньнікаў скончаць матч, патыліца павернецца й нам у вочы зазірне твар – тады пільныя, напружаныя нашы позіркі палятуць у нішто, і мы разам зь імі.