Альгерд Бахарэвіч - Праклятыя госці сталіцы

Дзьве нагі міжволі зрабілі крок бліжэй, аднак той, хто вымавіў чароўныя словы, выставіў перад сабой папку, нібы шчыт, і адступіў да сьцяны: я мог разгледзець кожную пяцельку на ягоным швэдры.

– Пры добрым разьвіцьці справы ў выгодзе застануцца ўсе: кампанія атрымае з нашых рук капітал, каб выпускаць лекі “Панацэн”, я атрымаю грошы за працу на сэмінарах, якія забясьпечваюць рынак збыту прадукцыі, вы атрымаеце цудоўны прадукт са значнай зьніжкай і вялікі працэнт за продаж кожнай упакоўкі “Панацэну”, людзі атрымаюць сапраўды цудоўны сродак супраць рознай пошасьці, а ўсе мы разам – атрымаем здароўе! Хіба можна эканоміць на ўласным здароўі? А на здароўі сваіх дзяцей, бацькоў, сваякоў!?

– Гэта ўсё зразумела, – нецярпліва прастагнала дама, як у люстры, зараз жа адбіўшыся ў музыцы, якая цяпер сярдзіта, быццам марская хваля, білася аб наш бок экрану (у параўнаньні з музыкай усе людзі непрыгожыя, падумаў я). – Аднак колькі, колькі мы зможам зарабіць? Назавіце суму! Мне ніхто пакуль не назваў суму.

– Я бы ня стаў так зацыклівацца на фінансавым баку, – важна прамовіў мэнэджэр, і музыка адразу ж ператварыла ягоную важнасьць у брудны пыл. – Мы ганарымся, што “Панацэн” – ня толькі камэрцыйны праект. “Панацэн” – гэта яшчэ, калі хочаце, сьветапогляд. Гэта філязофія. Мы з вамі – першапраходцы, першыя праваднікі здароўя для ўсіх, носьбіты чыстай ідэі хуткага аздараўленьня чалавецтва, ачышчэньня яго ад праклятага інстынкту самаруйнаваньня, ад шкодных звычак, ад хваробаў і заўчасных сьмерцяў, мы можам зрабіць, па сутнасьці, тое, на што няздатны ніхто – пазбавіць людзей абавязку расплочвацца за свае памылкі, мы – воіны, абаронцы чалавека ад неспрыяльнага асяродзьдзя, ад экалягічных праблемаў. Першым заўжды цяжка. Але надыйдзе дзень – і для кожнага нашага суайчыньніка “Панацэн” стане такім жа звычным, як зубная шчотка. Мы – апосталы здароўя.

– Гэта ўсё было ў вашай брашуры, – усклікнула дама. – Але ці пачую я лічбы?

– Адкуль мы ведаем, колькі... – пачаў Алег, ды апостал “Панацэну” стомленым жэстам прымусіў яго сьціхнуць:

– Ну няўжо вы думаеце, што мы зьбіралі б вас тут, калі б нам няма чаго было б прапанаваць вам, даражэнькія? На нашым баку ўжо вельмі шмат люзей, якія мысьляць цьвяроза, за сьпінай кампаніі – бізнэсмэны, палітыкі, зоркі шоў-бізнэсу... Але болей за ўсё – звычайных людзей: лекары, настаўнікі, інжынэры. Кожны зь іх ужо падпісаў усю сям’ю, і гэтыя сем’і... Наш чалавек, на жаль, звыкся ставіць для сябе межы, звыкся да розных планак, да гэтага дэбільнага, прабачце, выразу: вышэй за галаву ня скочыш. Можна, можна скочыць, калі захацець. Не заганяйце самі сябе ў рамкі. Вы нават ня можаце сабе ўявіць, на што вы здольныя. Замарыліся? Клопатаў поўны воз? Аднак “Панацэн”, паводле дасьледваньняў нікарагуанскіх навукоўцаў, павышае працаздольнасьць чалавека ў сто семнаццаць з паловай разоў. Ведаеце, што стаіць за гэтымі лічбамі? Не, не, я не пра гэта... А вось пра што: “Панацэн” усяго толькі вяртае вам тое, што вы мелі згодна з плянамі наконт вас матухны-прыроды. Вы проста маеце ў сваім распараджэньні тыя магчымасьці, якія вам дадзеныя богам і якія дзякуючы стрэсам, экалёгіі ды шкодным звычкам, а ў першую чаргу няправільнаму харчаваньню, вы страцілі. І тады праца з нуднага абавязку становіцца ра-да-сьцю! Радасьцю! Вы сабе ўяўляеце, як гэта істотна: каб праца прыносіла радасьць!

– А грошы, Міхаіл Міхайлавіч? – паглядзеў спадылба на мэнэджэра Алег.

–Добра, добра, – зноў замахаў рукамі Міхаіл Міхайлавіч. – Мой сын, а ён трохі малодшы за вас, Алежак, працуе на нашу кампанію ўжо два гады, і заўважце: працуе па дзьве гадзіны на дзень. Усяго па дзьве гадзіны. І мае ўсё: машыну, грошы на любы начны клюб, штолета езьдзіць у Гішпанію, дзяўчаты ад яго... Сам аплочвае сваю вучобу, дарэчы.

– Любы начны клюб? – спахмурнеўшы, запытаў Алег. – І “Кашалот”?

– І ён, дружок, і ён, – хутка сказаў Міхаіл Міхайлавіч. – І ў майго сына ніколі не ўзьнікала жаданьня паспрабаваць наркотыкі, алькаголь, ён ніколі не паліў і ня піў, ні чаркі за свае дваццаць тры ня выпіў, далібог. Піва ня п’е. Вельмі здаровы, разважлівы малады чалавек. А ўсё таму, што ведае: калі й трэба жыць па нечай указцы, то толькі па ўказцы Здаровага Сэнсу.

Я ўпотай паглядзеў на маленькага маршчыністага гаспадара тэатру, які ўсё гэтак жа стаяў у нас за сьпінамі. Ягоны твар не выражаў аніякіх эмоцый.

– І ўсё ж, – ціха залямантавала дама. – Вы так і не назвалі заробак, хаця б прыкладна. Я разумею, капіталізм, зарабляеш столькі, на колькі напрацаваў, усё залежыць ад мяне, але ўсё-ткі?