Эрих Ремарк - Тры таварышы (на белорусском языке)

...Назаўтра ранiцай Пат была вясёлая i гарэзлiвая. Яна займалася сваiмi сукенкамi.

- Занадта шырокiя сталi, зашмат, - мармытала яна, дапытлiва гледзячы на сябе ў люстэрка. Потым яна павярнулася да мяне.

- А ты ўзяў з сабой смокiнг, каханы?

- Не, - сказаў я. - Не ведаў, што ён тут спатрэбiцца.

- Тады схадзi да Антонiа. Ён пазычыць табе. У вас аднолькавыя фiгуры.

- Ён патрэбны яму самому.

- Ён апране фрак.

Яна зашпiлiла складку.

- А потым схадзi пакатайся на лыжах. Мне зараз трэба папрацаваць. А калi ты тут, я не магу.

- Я рабую гэтага Антонiа, - сказаў я. - Што б мы без яго рабiлi?

- Мне здаецца, ён добры хлопец.

- Згодны, - сказаў я. - Ты выбрала правiльнае слова. Добры хлопец.

- Не ведаю, што б я рабiла без яго, калi была адна.

- Давай пра гэта больш не думаць, - сказаў я. - Даўно мiнула.

- Добра. - Яна пацалавала мяне. - А цяпер iдзi катацца.

Антонiа ўжо чакаў мяне.

- Я ўжо падумаў, што ў вас, пэўна, няма смокiнга, - сказаў ён. - Памерце пiнжак.

Пiнжак быў вузкаваты, але сяк-так сядзеў. Антонiа свiснуў задаволена i дастаў увесь касцюм.

- Заўтра будзе весела, - заявiў ён. - На шчасце, заўтра вечарам у канторы дзяжурыць малая сакратарка. Старая Рэксрот не выпусцiла б нас. Афiцыйна ж усё забаронена. А неафiцыйна... мы, вядома, даўно не дзецi.

Мы пайшлi катацца. Я ўжо напрактыкаваўся, i вучэбная паляна нам больш не спатрэбiлася. Па дарозе нам сустрэўся мужчына з брыльянтавымi пярсцёнкамi на пальцах, у паласатых штанах. На шыi ў яго матляўся стракаты гальштук, якiя носяць артысты.

- Смешныя тыпы трапляюцца тут, - сказаў я.

- Гэта важны тып. Праважаты нябожчыкаў.

- Што? - спытаў я здзiўлена.

- Праважаты нябожчыкаў, - паўтарыў Антонiа. - Тут хворыя з усяго свету. Асаблiва шмат з Паўднёвай Амерыкi. Ну, а сем'ям, вядома, хочацца пахаваць сваiх блiзкiх на радзiме. Тады вось такi праважаты за добрую ўзнагароду едзе туды з цынкавай труной. Такiм чынам гэтыя людзi робяцца заможнымi i шмат вандруюць. Вось гэтага тыпа смерцi зрабiлi сапраўдным дэндзi, як бачыце.

Мы яшчэ нейкi час падымалiся ўгору, а потым прымацавалi лыжы i пакацiлiся. Белыя пагоркi гайдалi нас, а за намi з брэхам, нiбы рыжы мяч, раз за разам правальваючыся па грудзi ў снег, iмчаў Бiлi. Ён зноў прывык да мяне, хоць часта раптам вяртаўся з сярэдзiны дарогi i стралой iмчаў назад да санаторыя толькi вушы матлялiся.

Я практыкаваўся рабiць паварот "Крысцiянiя" i кожны раз, калi з'язджаў з гары i рыхтаваўся да скачка i расслабляўся, то думаў: калi ўдасца i я не ўпаду, Пат паправiцца. Вецер свiстаў мне ў твар, снег быў цяжкi i вязкi, але я зноў i зноў адштурхоўваўся, я шукаў усё больш крутыя адхоны, усё больш цяжкую мясцовасць, i калi мне зноў i зноў шанцавала, я думаў: "Выратавана!", хоць i ведаў, што гэта глупства, i ўсё ж радаваўся, як ужо даўно не радаваўся.

У суботу быў вялiкi тайны выхад. Антонiа падрыхтаваў санi, якiя чакалi ўнiзе ў баку ад санаторыя. Сам ён з вясёлай песняй з'язджаў з пагорка на лакiраваных туфлях, у расхрыстаным палiто, з-пад якога свяцiла белая манiшка.

- Ён звар'яцеў, - сказаў я.

- Ён так часта робiць, - адказала Пат. - Ён бязмежна легкадумны. Толькi гэтым ён трымаецца. Iнакш ён не быў бы ўвесь час у добрым настроi.

- Затое мы цябе добра спаўём.

Я ўхутаў яе ва ўсе коўдры i шалi, якiя ў нас былi. Потым санi паехалi ўнiз. Калона была доўгая. Усе, хто мог, уцяклi. Можна было падумаць, што ў далiну з'язджае вяселле - так святочна матлялiся ў месячным святле стракатыя султаны на конскiх галовах, так шмат было смеху i воклiчаў.

Медзала была ўбрана шыкоўна. Тут ужо танцавалi. Для санаторцаў быў пакiнуты куток, куды не траплялi скразнякi з вокнаў. Было цёпла, пахла кветкамi, парфумай i вiном. За нашым сталом сядзела шмат людзей: расеец, Рыта, скрыпач, нейкая бабуля, дама з тварам размаляванага шкiлета, з ёй яшчэ нейкi тып, Антонiа i хтосьцi яшчэ.

- Хадзем, Робi, - сказала Пат. - Патанцуем.

Пляцоўка паволi круцiлася вакол нас. Скрыпка i вiяланчэль выводзiлi пяшчотную плаўную мелодыю, якая плыла над аркестрам. Ногi танцораў шоргалi па падлозе.

- Дзiва, мой адзiны каханы, раптам выяўляецца, што ты цудоўна танцуеш, здзiўлена сказала Пат.

- Ну, цудоўна.

- Канечне. Дзе ты навучыўся?

- Мяне яшчэ Готфрыд навучыў, - сказаў я.

- У вашай майстэрнi?

- Там... i ў кавярнi "Iнтэрнацыяналь". Нам жа i дамы патрабавалiся для гэтага. Апошнi бляск наводзiлi Роза, Марыён i Валi. Я толькi баюся, што вынiк не вельмi элегантны.

- Што ты! - Яе вочы блiшчалi. - Мы ўпершыню танцуем з табой, Робi!

Побач з намi танцавалi расеец з гiшпанкай. Ён з усмешкай кiўнуў нам. Гiшпанка выглядала вельмi бледнай. Чорныя блiскучыя валасы, як вароняе крыло, спадалi ёй на лоб. Яна танцавала з нерухомай сур'ёзнай мiнай. На запясцi ў яе быў надзеты бранзалет з вялiкiх чатырохкантовых смарагдаў. ёй было васемнаццаць гадоў. Ад стала прагнымi вачыма за ёй сачыў скрыпач. Мы вярнулiся на месца.