Алег Грушэцкі - Рыцар Янка і каралеўна Мілана. Таямнічае каралеўства

– Ашалець! – не ўтрымала эмоцый Мілана. – У жыцці не бачыла анічога прыгажэй. Што гэта за камень, цікава?

– Каб я ведаў! Я сам нічога падобнага не бачыў.

– А што яшчэ нам наш прапрадзед перадаў? – дзяўчына зірнула на іншыя падарункі, якія ў параўнанні з кулончыкам зусім не ўражвалі. – Можаш пакінуць сабе, – пажартавала яна. – А я вазьму толькі яго, – любавалася дзяўчына ўпрыгожваннем. – А можна я яго надзену? Так карціць!

– Калі ласка. Хто табе забараняе? Пэўна ж, ён табе быў прызначаны.

– Выдатна! – усцешылася яна. – Дзякуй!

– Ды няма за што. Тут вунь і люстэрка ёсць. Можаш адразу і паглядзецца.

Мілана апусціла вечка куфра і, нядоўга думаючы, надзела на сябе матузок з кулончыкам.

– Цуд! Мне так пасуе! Праўда?

– Так, безумоўна. Асабліва з тваёй дыядэмай – ну проста каралеўна!

– Дзякуй!

І яна зрабіла невялікі рэверанс, нібыта і сапраўды была каралеўнай.

– А што ты будзеш рабіць са сваімі падарункамі? – без асаблівай цікаўнасці запытала Мілана.

– Я не ведаю, навошта яны наагул. З кулончыкам зразумела, яго хоць можна надзець. А тут што і да чаго, паспрабуй здагадайся.

– Проста так ён бы іх не пакінуў, – тут ужо і Мілана задумалася. – Дай зірну.

Янка працягнуў сястры падкоўку і крыжык. Дзяўчына пачала разглядаць іх.

– Цікава. На першы погляд, нічога такога ў іх няма.

Мілана зноў зірнула на сябе ў люстэрка, прызадумалася і раптам заўважыла старадаўні герб, па-майстэрску выразаны на верхняй частцы асады.

– Слухай, – зацікаўлена запыталася яна ў брата, – а гэта што?

– Наш родавы герб.

– Родавы герб? У нас быў свой герб?

– Некалі. Даўно, – адказаў Янка і ўважліва паглядзеў на выяву.

– Так, зачэпка ў ім! – узрадаваўся хлопец. – Як жа я адразу не здагадаўся?! Слухай, ты проста геній.

– Ты пра што? – не зусім разумела сястра.

– Дай сюды, – папрасіў ён назад свае падарункі. – Зірні на герб. Бачыш?

– Герб як герб… Аёй! – выгукнула яна, урэшце нешта таксама заўважыўшы. – На ім не стае крыжа і падковы. Але калі іх адламалі, чаму назад не прымацавалі? Навошта іх зламанымі трэ было захоўваць? Ды яшчэ нам перадаваць?

– Вось гэта мы і высветлім.

І хлопец, трымаючы свае падарункі ў руцэ, узлез на вечка куфра. Найперш ён прымерыў крыж, які дакладна запоўніў выемку. Значыцца, менавіта там ён быў даўней. Янка замацаваў яго трывала.

– Надаецца! – задаволена прамовіў ён.

І адразу ж па каморы праляцеў лёгкі ветрык. Зусім кволы, але ў зацішнай каморы яго можна было адчуць.

– Скразняк? – выказаў здагадку Янка. – Табе не падалося?

– Так. Я нешта таксама адчула.

– Дзіўна. Скуль ветру тут узяцца? Добра, не будзем зважаць на дробязі.

Янка ўзяў падкоўку і старанна прымацаваў яе. І так моцна прыціснуў далонню, што крыж неверагодным чынам нібыта выехаў з рамы.

– Што за глупствы? Я ж яго надзейна замацаваў!..

Янка крыху абурана ўзяўся за крыжык. Але той ужо не вымаўся. Ён нібыта вісеў на нейкім цвіку ці на шрубе.

– Не зразумеў, – прамовіў Янка. – Як гэта так?

Ён пацягнуў крыж мацней і заўважыў, што той круціцца. Янка, не ўсведамляючы, да чаго гэтая цікаўнасць можа прывесці, пачаў паварочваць крыж.

І тут люстэрка непрыемна ляснула. Наступным імгненнем уся яго паверхня ўкрылася танюткім павуціннем расколінак. Янка і Мілана не на жарт злякаліся, што зараз яно разляціцца па ўсім пакоі дробнымі аскепкамі, крануўшы і іх. Абое ў спалоху затулілі твары рукамі і адвярнуліся.

Але аскепкі не разляцеліся, а проста з шамаценнем і звонам абсыпаліся долу. І было б зразумелым, каб шкло абрынулася аскепкамі на куфар і падлогу. Але ж яно знікла некуды ў асаду, што было вельмі дзівосна.

Янка і Мілана павярнуліся, зірнулі на зніклае люстэрка і, нічога не разумеючы, пераглянуліся міжсобку.

– А дзе?.. – разгублена запыталася Мілана. – Шкло… Ці хоць бы аскепкі.

Янка пацепнуў плячыма. Ён паглядзеў на пустую асаду, а потым моцна-моцна заплюшчыў вочы і паматляў галавой, нібыта пабачыў нешта такое, чаму вочы не давалі веры.

– Што за…

Потым хлопец падняў руку і паспрабаваў дакрануцца да таго месца, дзе яшчэ колькі хвілін таму было люстэрка. Там дакладна мусіла нешта ж быць – ці сцяна, ці дыхта. Хоць нешта. Але замест таго яго рука проста трапіла ў нейкую пустэчу.

– Што за… – ізноў паўтарыў ён, не ведаючы нават, што і думаць.

Мілана стаяла з разяўленым ротам. Яна таксама адмаўлялася верыць сваім вачам. Янка тым часам выцягнуў руку з пустэчы, затым ізноў апусціў яе туды, сам сябе правяраючы.