Сяргей Пясецкі - Каханак Вялікай Мядзведзіцы

— Халера! — кажа Фэлік Маруда.

Юлік Вар’ят з шырока расплюшчанымі вачыма круціць галавой.

Паблізу ад іх са зробленай у сене нары, як з-пад зямлі, вылазіць Болек Лорд. Вочы ў яго іранічна прыплюшчаныя.

— Цела, скажу вам, хлопцы, нібы алябастар!.. — Ванька прыцмоквае вуснамі і лашчыць даланёй паветра.

Лорд, не вытрымаўшы, прагаварыў:

— Цьфу, пся крэў: алябастар! Пяты парэпаныя! Гной паміж пальцамі! Калена як наждак! На палову вярсты сырам смярдзіць! А ён: а-ля-бас-тар! Цьфу, цьфу.

— А табе што?

— Анічога. Злавіў слухачоў, дык залівай.

Яны пачынаюць спрачацца паміж сабой і ўзаемна дацінаць адзін другога.

Я падняўся. Абуў боты і падышоў да іх.

— Дзе Юзік? — запытаўся я ў Салаўя.

— На хутар пайшоў.

— Візіт Бамбіне складае, — дадаў Лорд.

— Рабуючы цыцкі! — уставіў Ванька Бальшавік.

— Доўга ж есці не нясуць! — неспадзявана прагаварыў Фэлік Маруда.

— Гэтаму заўсёды ў галаве шамка стаіць, — кажа Лорд.

— I мае ж дар да жратвы, — кідае Шчур.

Мы запальваем папяросы і асцярожна, каб не зацерушыць у сена, курым. Хутка астатнія перамытнікі выпаўзаюць з нораў. Пацягваючыся, пазяхаючы, далучаюцца да нас.

He хапае толькі жыда Лёўкі і Юзіка.

Шчур, дастаўшы з кішэні карты, прапаноўвае згуляць у 66. Бульдог паслаў на сене сваю куртку подшыўкай наверх, і на ёй пачалі гуляць у карты. Да іх далучыўся Мамант і Ванька Бальшавік.

Побач з імі з сур’ёзнай мінай Лорд пачаў апавядаць Юліку Вар’яту, як можна без стрэльбы ўпаляваць зайца.

— Разумееш, купляеш пачак табакі і раніцай, пакуль заяц спіць, абыходзіш палеткі і на кожны камень кладзеш па каліву тытуня… Раніцой заяц прачнецца, пацягнецца, пачухае лапкай за вухам і, як сабачка, пабяжыць за патрэбай. Прыскочыць да камяня і адразу ж панюхае. Тытунь заляціць яму ў нос. Чыхне — трэснецца ілбом у камень, ападзе набок і ляжыць. А ты раніцой выходзіш і збіраеш іх у мяшок.

— Баіш?

— Баю? Галаву даю наадрэз, што не. А на мядзведзя палююць інакш. Палююць толькі ўвосень, калі лісце з дрэваў ападае. Тады бярэш вядро з клеем і ідзеш у лес, дзе жывуць мядзведзі. Намазваеш клеем лісты, а сам хаваешся. Мядзведзь ідзе: члап-члап! члап-члап! Да яго лап прыліпаюць лісты. Усё больш, больш, аж, нарэшце, столькі іх назбірае, што не можа з месца паварухнуцца. Тады выходзіш з-за кустоў, абвязваеш яго вяроўкай, на воз і дахаты!

Шчур, гуляючы ў карты, не вытрымаў і адгукнуўся:

— Яшчэ аднаго вар’ята маем!

— He вар’ята, а пана вар’ята! — адказаў Лорд.

— Такі пан на саломе спіць і зубамі блох ловіць!

Распачалі сварку. Заўважыў, што робяць гэта не са злосцю, a для забавы. Апоўдні Трафіда прыйшоў у гумно. Быў відавочна на падпітку.

— Ну, братва, валіце да мяне!.. Зараз будзе шамка!

Усе пазлазілі з гары на ток.

— Як там тавар? — запытаўся Лорд у Юзіка.

— Зараз прыйдуць «пераношчыцы». Лёўка ва ўсю працуе. Бамбіна жратву вам шыкуе.

— He заціснуў яе там? — пытаецца Бальшавік.

— Патрэбна мне такая… абноска!

Знадворку данесліся крокі, і ў гумно, надзіва лёгкім крокам, увайшла рослая, налітая кабета гадоў 35. «Прыфранцілася». Па ўсім гумне пацягнуўся пах парфумаў. На нагах мела шаўковыя, пад колер цела, панчохі, кароткая сукенка моцна падкрэслівала буйныя формы.

— Дабрыдзень, хлопчыкі! — прагаварыла голасна, весела, паказваючы сваёй усмешкай ладныя белыя зубы.

Усе прывіталіся. Ванька Бальшавік, падскочыўшы наперад, узяў у яе з рук два вялікія кашы. Паставіў іх на ток, а пасля, жартуючы, паспрабаваў абхапіць Бамбіну. Жанчына ж так стукнула яму кулаком у грудзі, што ён заваліўся.

— Гэтак яму! — вымавіў Юзік.

— Спёкся? — запытаўся Шчур у Бальшавіка.

Смеючыся, Бамбіна прыглядалася да нас. Зірнула на мяне, а потым павярнулася да Трафіды.

— Гэта новенькі?

— Так… свой хлопец…

Кіўнула мне галавой. Праз хвіліну выйшла з гумна, залішне круцячы клубамі і пружынячы пры хадзьбе.

— Гэта баба!.. Як матрац! — з захапленнем вымавіў Ванька.

— He баба, а кабыла! — паправіў яго Шчур.

Хлопцы апаражнялі кашы. Там была вялікая патэльня яечні. Саган упрэлай капусты з мясам. Стос гарачых бліноў. Тры боханы хлеба і ладны кавалак бачка.

У куце гумна Трафіда выцягнуў з саломы тры пляшкі спірту і развёў яго вадой, якая стаяла ля дзвярэй у ёмкай дубовай дзежцы. Лорд накройваў сцізорыкам вялікія лусты хлеба.

Пачалі піць гарэлку і есці. Нібы машыны змяталі харч. Найбольш заўзята стараўся Фэлік Маруда. З сапеннем, пляскаючы вуснамі і чамкаючы, ён знішчаў мяса. Аблізваў тлушч з пальцаў то з адной, то з другой рукі.