Леапольд Стаф - Высокія дрэвы

На срэбравейным твары ночы
Сні шчасце зорак... Без трывогі...
На срэбравейным твары ночы
Адпачываюць рукі Бога...

1905

Я даўно прадчуваў гэты цень, што жальбою
Лёг на наша каханне. Згадай, як з табою
Мы ўздоўж мура ішлі, з-за якога свяціла
Сваёй беллю, у квецені тонучы, віла,
Апавітая пахам і цішай глыбокай.
На нябёсах ружовыя гаслі аблокі,
Змерк блакітны гусцеў, напаўняў нас журботай.
Сталі мы каля кратаў сцямнелых варотаў
I ў маўчанні занурылі нашы пагляды
У глыбокі паўзмрок таямнічага саду,
У якім закаханым прызначана прасці
У абдымках пяшчоты бясхмарнае шчасце.
Мы ўзіраліся ў сад, і здалося нам, быццам
Ён чакаў тых, хто прагнуў у цішы забыцца,
I быў спратам, якога нам так не ставала.
Браму пхнула міжволі рука і... апала.
На замку была брама. I ты пабляднела,
Бо, відаць, як і я, у той міг зразумела:
Той павалены помнік Гермеса за брамай,
Што яснеў у сутонні бялюткаю плямай
На зялёным ядвабе травы, як груд снегу,—
Быў пасланцам кахання і згоды, што ў бегу
Браму ў сад нам хацеў расчыніць, ды не здужаў,
Паваліўся ў траву, быццам сцятая ружа,
I пакінуў дваіх нас, тугой ахінутых,
Перад брамаю светлага шчасця — замкнутай.

1908

Бярозы лісцяў залатоўкі
Скідаюць на смарагд травы.
Праз сетку голля сінім шоўкам
Глядзяць нябёсы і ставы.

Пагодна рана льсніць паляна.
Ціхмень мілуе станы дрэў,
Шамрэннем крон закалыханых.
Траву ледзь-ледзь крануў павеў.

Паўсюль так ціха і салодка,
I дзіўна так, бы наяву
Ты толькі што прайшла тут лётка,
Хіснуўшы сукняю траву.

1908

Праз парк юнацтва першы раз
Іду я восеньскай алеяй.
Як нікне час, як нікне час.

Лісцё згалелых ліп жаўцее,
Ляжыць на сцежцы сіні цень,
I з двух бакоў ствалы чарнеюць.

На лаўцы, дзе дрыжыць прамень,
Спыняецца знячэўку вока...
Мы тут сядзелі у той дзень...

Праходжу міма шпаркім крокам.

1908

Ёсць дзіўны край за сіняю затокай,
Тым недасяжны, хто лятаць не можа.
Ён пад павекам неба спіць як вока,
Якое бачыць ззянне думкі божай.

Калі ж танулі мы ў лятунках гожых,
Схаваўшыся ў густым цяні ад спёкі,
Пачулі ў шатах дрэў ледзь чутны пошум
Пра дзіўны край: «Далёка ён! далёка!»

Уночы ходзім мы над той вадою
I з палатна шатры там разбіваем,
Дзе вецер ловяць вербы ў нерат голля,

I ўзносім наша сэрца маладое
Да зор, што нашым свецяцца адчаем,
I, каб далі нам крылы, ціха молім.

1908

Змрок сцішыў у душы стамлёнай
Мой смутак неўтаймоўны.
Усплыў над возерам замглёным
Шчыт залацістай поўні.

I, сеючы спакой між зорак,
Над галавой маёю,
Ён мые свой бурштын празоры
Блакітнаю вадою.

I нечакана зазіхцела
Тое, што сны хавалі:
Тваё бурштынавае цела,
Халоднае, бы хвалі.

1910

Хрысця з-пад плота! Добры дзень!
Хвала і чорта справам!
Цябе я ўслаўлю між людзей,
Бо вартая ты славы.
Вітаць мне тройчы, Бог, дазволь
Цябе — і чорту свечка:
Даў д’ябал смех, а Бог даў боль,
I доўжыцца іх спрэчка.

...Заквітнелі лілеі і ружы кахання...

Хрысця з-пад плота! Але рот
Твой крывіць смех бядачы,
Калі дзіцятка ты сярод
Анучак брудных няньчыш,
Калі спяваеш, а твой зрок
Перад табой блукае
I калі скача лёгкі крок
I зрэб’е ў тахт гайдае.

...Зноў вясны панаванне...

Хрысця з-пад плота! Ты здавён
На могілках, як дома...
Жагнаешся, калі б’е звон —
Навошта невядома.
Калі ты ходзіш басанож,
Дык валасоў салому
Палошча вецер, мые дождж
І асвятляе громам.

Хрысця з-пад плота! Ўладцаў двух
Раздор хістае неба.
Хоць пераможа светлы дух,
Ды б’юць абодва цэпам.
I покуль зоркі свецяць нам,
Ніхто з іх не саступіць.
Нявінная? Ды трэскі там
Ляцяць, дзе дрэвы рубяць.

Хрысця з-пад плота! Бог даў боль,
Каб потым даць заслугу.
Жыццё не мёд — на ране соль...
Ды д’ябал даў кальчугу
Ад крыўдаў тых, што б’юць наўпрост
Баксёрскаю пальчаткай.
Наканаваў Бог жорсткі лёс,
А чорт зрабіў вар’яткай.