Аляксандр Чужынін - Зборнік сцэнічных твораў

ГАННА. Зараз-жа ( да Свістуна ) Лезь хутчэй! ( Свістун лезе пад лаву. Ганна адчыняе дзверы, уваходзіць п’яны Дратва без шапкі, пояса і світкі ).

Тыя-ж і Дратва.

ГАННА. ( Да Дратвы ) А дзе шапка? Дзе пояс? Дзе світка?

ДРАТВА. А дзе ён?

ГАННА. Я цябе пытаю, дзе шапка, дзе пояс, дзе світка?

ДРАТВА. А я цябе пытаю, дзе ён?

ГАННА. Няма тут нікога! Ах ты п’яніца. У хаце няма хлеба, няма солі, а ты ў карчму ходзіш п'янстваваць. Я табе кудлы абарву! ( бярэ яго за чупрыну і б'е кулаком ).

ДРАТВА. Ці ты бі, ці не бі, я яго ўсё роўна знайду ( шукае па хаце ).

ГАННА. Куды ты лезеш?! Там нікога няма.

ДРАТВА. ( нагінаецца і глядзіць пад лаўку ). А гэта што?! Дзе кій, дзе качалка?! ( лётае па хаце і шукае ). Няма, пачакай, трасца тваёй мацеры. Я зараз пайду і выламлю з плоту ламаку. ( Ідзе да дзвярэй ).

СВІСТУН. ( з пад лаўкі ). Дело табак!

ДРАТВА. ( Варочаецца ад дзвярэй ). Уцячэ чортава насенне! Трэба яго прывязаць да лавы ( бярэ аборыну і прывязвае за ногі да лавы Свістуна ). Цяпер ужо не вырвецца з маіх рук! Пачакай я зараз прынясу табе гасцінца. ( выходзіць ).

Ганна і Свістун.

СВІСТУН. ( з пад лаўкі ) Ну, брат Свістун тепер ляфа!

ГАННА. Уцякай хутчэй!

СВІСТУН. ( з пад лаўкі ) Да как же я утеку, когда я прывязан?

ГАННА. Скідай боты і ўцякай! Жыва! Бо ён зараз прыдзе з кіем. ( Свістун скідае боты, так, што яны астаюцца прывязанымі да лавы, а сам бяжыць да дзвярэй ).

ГАННА. Куды ты?! Уцякай праз акно. ( Свістун уцякае праз акно. Уваходзіць п'яны Траяк ).

Траяк.

ТРАЯК. Сказаў, што боты будуць і боты ёсць якраз каля лавы. Люблю кума, што слова трымае. ( скідае свае ботоі і здзіўляецца, што прывязаны ).

ГАННА. Пачакай, будуць табе боты. ( выкідае яго боты за акно ).

ТРАЯК. О! Гэты боты, дык боты, зараз пайду ў іх скакаць ( пяе ):

ГАННА. Будуць ўжо табе боты!

ТРАЯК. Як здарова, мая галубка? А дзе твой стары?

ГАННА. Пайшоў гасцінца табе прынесці.

ТРАЯК. Ох, якая-ж ты прыгожая, ды чорнабровая! Я цябе вельмі люблю.

Ты-яж і Дратва.

ДРАТВА. ( каля дзвярэй ) Ужо вылез!

ТРАЯК. Як жывеш кум Максім? Дзякую за боты!

ДРАТВА. Я табе дам боты! ( Замахіваецца на яго кіям, зчапляюцца біцца, валяюцца на зямлі, валтузяцца. Уваходзіць Свістун ).

Тыя-ж і Свістун.

СВІСТУН. Что за крік? Что за шум? Так его! Лучше! Пускай-же не в своё дело не мешается! ( Да Ганны ). Правда, моя красавіца?

ГАННА. А ўжо праўда!

ЗАСЛОНА

Канец

З польскага пераапрацавалі Далецкія.

Асобы:

ЯЗЭП КАРЫТА, шляхціц.

АДЭЛЯ, яго дачка.

ЮЛЬКА, пакаёўка.

МІХАЛКА БАГДАЛЕУЧЫК.

ЗМІТРУК, хурман Карытаў.

( Усё дзеецца на вёсцы ў Карыты

На сцэне, — шляхоцкая святліца .)

ЯЗЭП, пазней АДЭЛЯ.

ЯЗЭП ( праз вакно ). Адэля, Адэлічка, кінь паліваць кветкі.

АДЭЛЯ ( за сцэнаю ). Трэба-ж папаліваць кветкі, бо звянуць, пасохнуць.

ЯЗЭП. Гэтак-та гэтак: маладосць — блазнота, а усё кветкі, вецер па галаве лётае; хадзі, Адэля да мяне, калі кажуць.

АДЭЛЯ ( за сцэнаю ). Зараз, татачка, зараз!

ЯЗЭП. Хадзі-ж, бо маю да цябе пільны інтэрас.

АДЭЛЯ ( за сцэнаю ). А ўжо йду, татачка, йду.

ЯЗЭП. ( адзін ). Прычакаў! З гэнымі паненкамі раданькі сабе не дам. Адну дачку маю, а столькі клопатаў, што лепш мець капу сыноў. Пакуль не трэ' было замуж — то яшчэ сяк так было. А цяпер прыйшла пара аддаваць, і вось, дзякуючы ласцы Боскай, аддаю яе замуж ужо дваццаць гадоў! Усё неяк так выходзіць: ці той малец ёй па сэрцу не будзе, ці ён яе не ўпадабае. Ужо думаў, што маё дзіцятка Адэлічка й састарыцца ў дзеўках, ажно падкруціўся дзяцюк і не абы які!... Каб хаця ўпадабала яго мая Адэлічка!...

ЯЗЭП і АДЭЛЯ.

АДЭЛЯ ( прыбягае з палівачкай у руках, у саламяным капялюшы ). Прыйшла, татачка, да вас! Што вам трэба?