Аляксандр Чужынін - Зборнік сцэнічных твораў

Беласток 1957 г.

Выдавецтва галоўнага праўлення беларускага грамадска-культурнага таварыства ў Польшчы

Галоўнае Праўленне Беларускага грамадска-культурнага таварыства ў Польшчы, з сядзібай у Беластоку ідучы на сустрэчу ініцыятыве беларускай моладзі ў пашырэнні мастацкай самадзейнасці ў межах Народнай Польшчы выдае першае сваё выданне «Зборнік сцэнічных твораў» для гурткоў мастацкай самадзейнасці. Складаецца ён з трох п’ес аднаактовых і адной п'есы двухактовай «Пярэстая красуля» А. Чужыніна, «Боты» (пераклад з украінскага М. Крапіўніцкага), «Міхалка» (з польскага пераапрацавана Далецкімі) і «Мікітаў Лапаць» М. Кудзелькі.

Думаем, што гэты зборнік п’ес дапаможа нашай моладзі ў арганізіванні драматычных гурткоў.

Выдавецтва падабрала п’есы, якія ў нашых абставінах не цяжка падрыхтаваць да пастаноўкі. Зборнік гэты дапаможа ў працы моладзі ў пашырэнні беларускай культуры.

Выдавецтва просіць прысылаць свае заўвагі і пажаданні адносна зборніка пад адрасам: Галоўнае Праўленне Беларускага грамадска-культурнага таварыства ў Беластоку, вул. Маніфеста Ліпнёвага 25.

Галоўнае праўленне беларускага грамадска-культурнага таварыства ў Польшчы.

Асобы:

БОБКІН , стары мешчанін.

БАРБАБА , яго дачка.

ТОБI , яе жаніх.

МАРГАНЧЫК , гандляр.

( На сцэне Бобкін, адзін сядзіць каля стала і піша ).

БОБКІН ( піша і чытае ). «Прадаецца пярэстая карова за невялікую цану. Бачыць можна штодня ад пяці гадзін раніцы да адзінаццаці гадзін увечары ў памяшканні Бобкіна». ( Ставіць на стол абвестку, выходзіць і чытае ). Прадаецца... Так... Кажды дурань зразумее, што прадаецца карова, а не шафа ці сабака. Барбара! Барбарачка! ( Бярэ шапку ды йдзе. У гэты момант уваходзіць Барбара ).

БАРБАРА. Куды ты, гэта татка, збіраешся?

БОБКІН. Па справе йду. Мне трэба вывесіць абвестку на браме, што прадаецца карова. ( Зірнуўшы на яе ). Але слухай, Барбарачка, што гэта ў цябе такі сумны выраз твару?

БАРБАРА. Сягоння, татачка, ў мяне вельмі важны дзень: ён рашае долю ўсяго майго жыцця.

БОБКІН. Адказвай, як на споведзі: каханне, раман, захопленне?

БАРБАРА. I каханне, й раман, і захопленне. А да таго-ж... і да таго... закахана...

БОБКІН. Заках... цьфу... Закахана! Хто-ж той паганец? га? Хто? ( Ходзіць знэрваваны па хаце ).

БАРБАРА. Ось ён табе прэдставіцца.

БОБКІН. Не, ён не прэдставіцца, а выставіцца адсюль, от што я табе скажу.

БАРБАРА. Тата! я не маленькая, і маю свае ўласныя жаданні, а да гэтага-ж, я закахана.

БОБКІН. Закахана? Цьфу! Дзе мая палка? Дзе рэбры твайго жаніха? Няхай ён толькі з’явіцца, то я яму дваццаць галоў скручу! Дачка, адна толькі ціхоня ды нявіннасць і... закахана... Цьфу! Слухай, Барбара, каб на другую гадзіну быў гатовы самавар.

БАРБАРА. Татачка, вы выходзіце?.. Вы яго не прымеце? Тады от-жа на злосць вам я залічуся ў старыя дзеўкі.

БОБКІН. Калі прыйдзе купец у справе гэтай каровы, то прыймі і забаў яго. Заках... Цьфу! ( Пайшоў ).

БАРБАРА. А я ўсіх вашых купцоў... ( Плача і глядзіць у акно ). Пайшоў! Ці надоўга? На другую гадзіну наказаў наставіць самавар. Прыходзь! У хаце апроч мяне няма нікога. Прыйдзеш? Чакаціму! ( Званок ). Гэта ён, мой Тобі! ( Становіцца каля дзвярэй ды ў той момант ўваходзіць Марганчык, яна кідаецца яму на шыю і цалуе ).

МАРГАНЧЫК. Выбачайце, паненачка. Ха-ха-ха!

БАРБАРА. Выбачайце, я думала, што гэта бацька!

МАРГАНЧЫК. Але я яшчэ не бацька. Чароўная паненачка!

БАРБАРА. Што вам трэба?

МАРГАНЧЫК. Бачыце, паненачка, я меў гонар пабачыць! на браме... прыгожанькая кветка... на браме абвестку пра продаж пярэстай каровы, ды прыйшоў, каб яе купіць.. ( Убок ) Цудоўны экземпляр.

БАРБАРА. Бацькі няма ў дома. Ён вернецца толькі ў дзве гадзіны.

МАРГАНЧЫК. Добра. Я зайду пазней. А пакуль што скажэце бацьку, што прыходзіў пан Марганчык: Марганчык, а не Марданчык, морга, а не морда.

БАРБАРА. Добра, я скажу.

МАРГ'АНЧЫК. Да пабачання, мая зоранька. Так не забудзь сказаць, што маё прозвішча Марганчык, а не Марданчык, ад слова морга, а не морда.

БАРБАРА. Добра, добра!

МАРГАНЧЫК. Бывайце здаровы. ( Убок ). Чароўная дзяўчына! ( Кланяецца, пасылае пацалункі, і выходзіць ).

БАРБАРА. ( адна ). От ускочыла! Чужому чалавеку на шыю кінулася... ( Чутны званок ). Слава табе Божа, гэта напэўна Тобі. Ідзі, йдзі, мой каханы! Я цябе гэтак чакаю! ( Уваходзіць Марганчык, якога яна йзноў цалуе ). Ах! Выбачайце! Я йзноў думала што гэта бацька!