Ніл Гілевіч - У ноч на Пакровы

Жнівень 2007 г.

Не перанесці...
Не вытрываць...
Сэрца заходзіцца. Млее ў грудзёх.
Сілы, здаецца, пакінуць вось-вось
і ператнецца дыханне...
Як жа так сталася?
Як жа так сталася, што без цябе
слухаю гэтую боскую музыку?
Сам. Без цябе.
Тваё крэсла пустуе.
А поміпо: як трэба было мне,
як мусіў я пераглянуцца з табой,
каб убачыць, як ты
выціраеш хусцінкаю слёзы —
ад шчасця, што чуеш яе,
гэтую боскую музыку...
У тыя хвіліны
я сам быў бязмежна шчаслівы.
I ўдзячны бязмежна —
Радзіме, Табе і Агінскаму.

2006-2007

З нейкага часу,
дакладна не помшо,
ужо даўнавата, —
як пачала набліжацца ізноў,
у чацверты ўжо раз,
самая горкая,
самая страшная,
самая чорная дата —
дзень, калі ў сэрцы маім
і апошні праменьчык пагас, —

дзіўнае штось
адчуваю я ўсёю істотаю
з лёсам нязгоднай:
быццам зусім
не да сумных угодкаў тваіх
трэба ладзіцца мне —
не да прывычнага ўжо
пакланення магілачцы роднай,
а да чагосьці такога,
што толькі здараецца ў сне.

Быццам бы, быццам, нарэшце,
і скончыцца наша расстанне-разлука.
Скончыцца гэтая
наканаваная мне
неадкупная мука.

Ліпень 2007 г.

Для чаго ты мне іх падарыла —
гады дажывання?
А гэта мне ты падарыла іх, ты,
толькі ты! Ну але для чаго?
Для таго, каб я мог
яшчэ нешта зрабіць —
трывалей, чалавечней?
Для таго, каб хоць трохі
грахі замаліць перад Богам?
Ці мо ўсё ж для таго,
каб яшчэ і яшчэ раз
я мог прыгадаць,
якой ты шчаслівай была
у студэнцкія нашы гады?
Раней так выразна
і гэтак балюча
чамусь не прыгадвалася.

2006-2007

Калі, дасць Бог, для памяці тваёй
яшчэ зраблю я тое, што хачу —
без крыўд сыду на вечны супакой
і перад лікам Маці Прасвятой
апошні раз удзячна памаўчу.

Жнівень 2007 г.

Хвароба, што лічыцца панскай здаўна,
такія дала мне турботы —
так пЗльцы скруціла, што хай бы яна
сышла на гнілыя балоты.

Нічога рукамі зрабіць не магу —
адно толькі словам ад сэрца.
Ды слова... — каму яго ў гэту смугу
Я ўзычу? Тутэйшым зняверцам?

Навошта яно ім, прывыкльш глытаць
хлусню і дурноту па модзе?
А рукі... Без рук не магу нават даць
нягодніку-хаму па мордзе!

Найгорай жа тое, калі закарціць
мне лыкнуць кілішак «крышталю»:
галоўку з бутэлькі не ў сіле скруціць!
Хоць румзай ад крыўды і жалю.

Даверыць «скруцэнне» суседу свайму?
У прынцыпе — можна, канечне.
Але ж тады трэба наліць і яму.
Што ў прынцьше — ой, небяспечна!

Жартую — па звычцы. Трывога ж расце
не жартам. Бяда прагрэсуе.
Няўжо дажывуся, калі па лісце
і пёрка рука не пасуне?

Верасень 2007 г.

Лагодненькі-згодненькі лірык
з нявострым ад роду пяром,
Паўвека праседзеўшы ціха,
як мышка пад венікам ці памялом,
Не піскнуўшы нават ні разу
у знак абурэння, пратэсту, нязгоды
З засіллем хвастатых ва ўладзе,
з разгулам нялюбцаў свабоды,
Ні слова не мовіўшы
супраць бясчынстваў і гадства —
ні рыфмай, ні ў прозе, —
Цяпер спахапіўся, апомніўся,
як гэта кажуць, «ужо па парозе»,
I ўздумаў — ні многа, ні мала —
у шэрай лірычнай старэчасці,
Што трэба яму прапісацца
у часе, у веку, у вечнасці —
У ролі змаганца
супроць удушэння
нам Богам даверанай мовы, —
Авось ды прызнаюць:
усё ж такі ў думках, употай,
і я быў гатовы...
Не выйдзе, лірычная мышка!
Нічога нс выйдзе!
З мышынаю доляй змірыся.
Нервамі, сэрцам, крывёю
бароняць свабоду паэты.
Як ЯНКА. Або як ЛАРЫСА.

2007

Нарэшце! Нарэшце пабачыў, адчуў.
Аж стала шчымліва да слёз у грудзях.
Аж стала прасветла-святліста ўваччу.
Ёсць, ёсць беларускага думання сцяг!

Ёсць вера і вернасць. Ёсць сіла і моц.
I мараў разбежнасць. I стройнасць пісьма.
I гоства памкненняў. 1 чыстасць яснот.
А блуду і бруду — і на дух няма!