Раіса Баравікова - Каханне [Кніга лірыкі]

Любі траву, i першы гром, i гай,
суніцу, што на промніку пячэцца,
а сэрца i трывогі ўсе аддай
радку, што пачуццем на нервах
тчэцца.
Сакратам будзь ці закаснелым снобам,
насі пячатку ўдачы на ілбе,—
задума застанецца толькі спробай,
калі ей цалкам не аддаць сябе.

Няма ні камара, ні мошкі ў спёку,
тады пачне разважлівасць даймаць:
юнацтва ўжо ўсміхаецца здалёку,
a старасці пакуль што не відаць...
I ўецца камарэча, бы малькі,
калі на ўзмежак стаць перад заходам:
па бок адзін — смяюцца васількі,
па бок другі — пайшлі ў калоссе ўсходы...

Напэўна, слоў апошніх не сказала.
Цяпер знайшліся словы ля пліты...
Каго бабуля колісь пахавала,
якога сэрца бераг залаты?..
У поўдзень светлы паспяшае ранне,
чапляючы на кожны куст цяпло.
Бабуля спадзяецца на спатканне,—
яно маўклівай кветкаю ўзышло.
А тут жывем...
Спрачаемся без меры,
спрабуй, чужую пыху заглушы,
калі, бывае, добраму не верыш
у самай блізкай, дарагой душы.
Не зробіш дням усім былым агляд,
ды хочацца з харошым пагалскаць,
i шлях у сінь смугі... за далягляд
ўжо не здаецца доўгім i далёкім.

Ад калыханкі да радка —
бы ў поле матчына дарога,
дзе каля кожнага грудка
спакой матулін і трывога...
Што ні размова, то пра свет —
вірлівы, мройны, адмысловы,
а ў свеце цесна ад ракет,
і стала менш даверу ў словах.
Пагроза страшнага агню...
А мне іскрынка згоды трэба,—
мая дачушка ўпершыню
усмешліва зірнула ў неба.
Там аблачынка растае,
маладзічок сады вартуе...
Дачка Сусвету штось буркуе,
я з лёсам гутару яе.

Шукаюць вёску Стэфанова
аблокі сорак два гады...
Дзядок з касой сядзеў на дровах,
стаяла цётка ля грады.
Хлапчук выцягваў з пальца стрэмку
над дошкай з гэблікам карпеў...
Дзяліла маці дзецям семкі
і бурачынне несла ў хлеў.
Пад плот адцягвала балею
бабуля — светлае чало...
Да хат зіхоткаю лілеяй
з усходу сонейка плыло...
Прымрою вёску Стэфанова,
хоць не была ў ёй да вайны...
Бур'ян глухі шуміць за ровам,
там сховы ладзяць кажаны.

Ліпень знае ўтому грабель
ліпень бульбу абгарэ...
А на хуткаплыннай Лабе
касяком ідзе фарэль.
У глухую шапку хмары
лезе свердзелам гара...
I ад спёкі на чынары
міражом блішчыць кара.
Легка ўецца пыл гарачы,
за тынамі — алыча,
i сінее даль, як сачык,
што на маміных плячах.

У сэрцы затрымцеў няясны гук
мелодыі, душой неразгаданай,
ды не звяду ў абдымку верных рук,
не ўмею быць назойліва-адданай.
Заўжды ёсць боязь паглядзець здаля
на ўсё, што ёсць у свеце нашым цесным;
туман з вачэй сыходзіць снакваля,—
мелодыя... шкада, яшчэ не песня.

Успеньвае стаялую ваду
вяслом
той, хто маўчыць ізноў упарта...
Не крыўджуся, бо знаю, не знайду
з ім шчасця, без якога жыць не варта.
Даверу думкі сумныя вадзе
i сцежкам, што ўзбягаюць на пагорак,
можа, яго адна з ix прывядзе
у дзень, пад позірк недасяжных зорак.
Бо зоркі знаюць толькі вышыню
i могуць бачыць рознаю гадзінай,
як будзе пераконваць цішыню,
што я была ў яго душы адзінай.

Выбліснуў дзень,— як прыроды адвольнасць,
з яснага неба на пашу зялёную гром...
Упершыню адчуваю бяздомнасць,
маючы светлы памерамі дом.
Трэба куточак маленькі — не пута,
з радасцю трэба, дзе ў лішніх трывога...
Зараз сустрэць бы таго баламута,
што даць мог усё,
ды не даў мне нічога.

Кароткіх сустрэч на прыпынку не будзе
і доўгіх размоў пры святле ліхтара...
Ад жалю ўратуюць сардэчныя людзі,
ад плёткі — усёбачнае вока двара.
Над светам глыбока ўздыхне завіруха,
і ў белай, бы з цвету каліны, начы
заплача няшчасны — пякельная скруха,
шчаслівы падумае — песня гучыць.
Да кофты дзіцячай прыладжваю брыжык,
вучуся ў разважлівай строгасці жыць...
А кот Бургамістр, бесталковы і рыжы,
самлелаю вартай на сходах ляжыць.

Не трэба злоўжываць даверам,
дзе не аціхла горыч слоў,
дзе крыўда стукаецца ў дзверы
так, як да вас мой дзеяслоў:
«Спыніцеся!
Бо зло ў намерах.
Ваш едкі смех гучыць дарма...»
Тады душа жыве ў зняверы,
калі ёй веры ўжо няма