Юрась Нераток - Фотаальбом

Дзеля гульні з лазы гнуць дугі
лягчэй, чым лапці плесці, – факт.
Сваволіць проста без папругі,
шматкроць цяжэй чаканіць такт.

Але буслянка зноў без птушак,
уся ў асоце сенажаць.
І застаецца трэсці грушу
ці леску за карчагу рваць.

Не торгайся, не мітусіся,
не лезь у ружы басанож.
І адпаведна апраніся,
калі з нябёс пальецца дождж.

Сплаціць хацеў за волю кроўю,
а ці набыў хаця б ружжо?
Казалі ж: “Беражы здароўе!”,
але спажыў-прапіў ужо…

А каб што зверху не зляцела,
перачакай ці крок прыспеш.
І як бы часам не карцела,
старанна мерай – і не рэж.

Калі ж даверыш вывад зроку –
пра пошук існасці забудзь!
Бо, як зірнеш на ўсё звысоку –
вакол бардак і каламуць.

Дзе знойдзеш грош, дзе згубіш долар,
там стол халяўны, там – клазет…
Змяшаеш фарбы – чорны колер;
складзеш палітру – белы свет.

РАКА

Як рака веснавая
крыгаход усчынае,
так душа мая рвецца
са смугі кіпцюроў.
Не шкадуй ты Радзіму,
ёй шкадоба – не дзіва.
Ёй патрэбны трэск пугі,
каб з запечку ўспароў.

Мне душу залівалі
то крынічныя хвалі,
то заводскія сцёкі,
то калгасны смурод…
Не шкадуй ты прыроду,
ты не знойдзеш з ёй згоду.
Не шкадуй ты народа –
дзе ты бачыш народ?

Плынь душы маёй, рэчкі, –
ад пустышкі да свечкі.
Дзе ў бязмежжа ўвальецца?
Дзе вытокі бярэ?
Не шкадуй небараку –
ён забудзе, што плакаў.
Не шкадуй недалугу –
усё роўна памрэ.

ШТО ДАЛЕЙ?

Дзень булькнуў, як у рэчку камень.
“Жыць стала лепш і весялей” –
“чарніла” жлукціў з мужыкамі.
А што далей?

Лёс звыклы – чыгуном гантэляў,
а неразважнасць – наўздагон.
Відаць святло ў канцы тунэля…
І што з таго?

Фартуна блісне – шар у лузе,
часцей – не выпадае біць.
І сон дурны ідзе па крузе…
А што рабіць?

То дасць жыццё пад дых каленам,
то смехам абсмяе пустым.
І быць, напэўна, пераменам.
Але якім?

Анёлы плачуць, скачуць чэрці,
чакае да сябе зямля.
Калісьці прыйдзецца памерці…
А што пасля?

КРЫТЫКУ

Штось не ідзе радок сягоння першы.
Адвык ад мовы – слоўнiк пад рукой.
Ды ведаю: чакае мае вершы
літаратурны хросны бацька мой.

Але прывольней сталі думкі ліцца,
спляліся ўсе пачуцці ў цесны рой…
Мне будзе чым перад табой хваліцца,
літаратурны хросны бацька мой!

…Са мною Муза час размовай бавіць,
аб чым – пакуль няўцямна ёй самой.
Ну, ні бяды! Як што не так – падправіць
літаратурны хросны бацька мой.

ЧАС IДЗЕ

Мой лёс драпежнікам-ваўком
наперадзе пільнуе.
А час асфальтавым катком
мінулае руйнуе.

І рэхам стрэлу прагрыміць
няўрымслівая памяць…
Ды ўжо нічога не змяніць,
нічога не падправіць.

Чарговы год замест “бывай”
сухой галінкай трэсне.
І сцісне сківіцы адчай
радком забытай песнi…

САМОТА

Самота зіркне злоснай кобрай
і праслізне ў душу вужом.
Не зыч таму дарогі добрай,
хто выкрасліў цябе крыжом.

Жадаць не трэба ўваскрашэння
ілюзій, ад якіх адвык.
Хто сеяў шрот замест насення,
пажне не каласок, а цвік.

Калі ж каменне праўды жорсткай
сатрэ на пыл крышталь надзей,
хай не застране ў горле косткай
абломак крыўды на людзей.

НАВАЛЬНІЦА НАЧНАЯ

…Вечар спёку астудзіць, здавалася –
ды прыпар ірвануўся ў неба!
У спакой навальніца ўварвалася
спадзяванкаю-непатрэбай.

Можна плюшчыць санліва вочы,
затыкаць безнадзейна вушы:
праз павекі маланка праскочыць,
коўдра гулу грымот не заглушыць.