Анатоль Кудласевіч - Плакун-трава

ПЕСНЯ ПРА ПАЭТА

Вершы пішуцца, пішуцца, пішуцца, пішуцца…
Спярша пішуцца лёгка, бо пішуцца вершы, як дыхаецца.
Апасля, як той воўк, што радкамі-сцяжкамі абложаны —
Ні апошні твой верш, ані першы табе не паможа ужо.

Ацяжараць баластам душу векавечныя вобразы,
І свядомасць балюча атручана смагай да абразоў.
О, Прачыстая Дзева-Марыя, збавіцелю Хрысце мой!
Не адрыньце, нідзе не пакіньце паэтаву ісціну.

У жыцці — ён дзіця, немаўля, — гэта ж слова ад вас ішло.
Была цемра спярша, было слова пасля, а за ім і жыццё пайшло.
Ён не свет — ён паэт, і пасланы багамі, каб сведчыць іх,
Ён як той Іоан, яго слова — ёсць плоць, плоць Спрадвечнага.

Вершы шчэрацца, шчэрацца, шчэрацца, шчэрацца пашчамі.
Ты яшчэ радок, шчэ радок, шчэ радок — у пастку сам.
Ты пракладваў свой лёс адмыслова пагубнымі вершамі,
Пазаўчора збылось: вершы поўныя слёз надмагіллем завершаны.

Вершы пішуцца, пішуцца, пішуцца, пішуцца…
Спярша пішуцца лёгка, бо пішуцца вершы, як дыхаецца.
А цяпер, як той воўк, што радкамі-сцяжкамі абложаны —
Ні апошні твой верш, ані першы табе не паможа ужо.

* * *

Am F E Am
На жыцця дарозе крыж стаяў высокі.
A7 Dm G C Am
Воран на парозе горача крычаў:
A7 Dm G C Am
Чалавечай долі не абмінеш бокам,
Am F Am E Am
Завядуць дарогі да свайго крыжа.

Там цябе чакае злым сабакам здрада.
Брэша на паветра, рвецца з ланцуга.
Там на тваёй ніве жыта збіта градам,
І бур”ян на полі чорны, як груган.

Так нясе нперад несупынным жыццем.
Выкіне на бераг крыжынай ракі.
Там на ясны вочы коршак гострыць кіпці,
На пяшчотны рукі берагуць цвікі.

З ПЕСНІ

Сядай, калі ласка, слухай:
Змаўкае на струнах песнь.
Мяцеліца, завіруха —
Пачуццям у сэрцы цесна.
А песня ляціць па свеце,
І словы разносіць вецер.
Вандроўнік камусьці шэпча:
Прашу, цябе, не забудзь.

Давай паспрабуем разам
Мелодыю спець такую,
Каб сэрцы, душа і розум
Зліліся ў адно жывое.
І словы падхопіць вецер,
І будзе лятаць па свеце
Паднебная наша песня,
Давай, пачынай хутчэй!

РУЖА ВЯТРОЎ КАХАННЯ

Дзе сэрцы ў знямозе гадалі
Свой лёс па рамонках любові –
Вятрыска выгуліваў далі:
Пялёсткамі шчасця не зловіш!
Насіўся вецер па зямлі,
насіўся вецер…

Там двое ўлюбёных стаялі
Ў рабінавай чырвані дня –
Абшарыў вятрыска абшары,
Прылёг адпачыць на губах.
Насіўся вецер па зямлі,
насіўся вецер…

Ад шэпта іх губы дрыжалі,
Ад сэрцаў зыходзіў давер.
Мароз на ваконнай скрыжалі
Акрэсліў лазуравы верш.
Насіўся вецер па зямлі,
насіўся вецер…

Шпакі прыляцелі ў нядзелю.
Пад срэбраны звон ручаёў
Каханыя песню запелі
На ростанях зорных вятроў.
Насіў вятрыска зноў і зноў
словы любові.

РАЗДАРОЖЖА

Побач. Поруч. Позна!
Хлешча ў твары дожджык.
Небу трэба бліскавіцы.
Што там, потым? Дзесьці выйдзем.

Камень. Надпіс. Скрыжаванне.
Тры напрамкі -- тры жаданні.

Доўгі роздум на світанні:
Камень, надпіс, скрыжаванне.

Лева. Права. Прама.
Шчасце. Згуба. Слава.

Конь маўчыць, дадолу голаў –
Ты крычыш дакору словы.

Слова. Водгук. І каханне.
Нечаканае адхланне.

Не блукай душою ў лёсе,
Калі слова не здалося.

Побач. Поруч – шчасце,
Нібы боскае прычасце.
Палыхае бліскавіцы –
Мы спяшаем дзесьці выйці.

* * *

Давай пастаім з табою
У бездані на краю!
Знай, шчасце бярэцца з боем,
Звычайнае і зямное,
Як водблеск таго ў раю.

І воін ты сам і вораг:
Ваюеш жыццё сябе.
Хай выдзяўбе вочы воран —
Не скончыцца барацьбе.

Давай, рызыкнём па краю
Прайсці, па лязу мяжы.
Павольна душа згарае,
А хочацца доўга жыць.

Над пеклам і пад эдэмам
Праляжа агністы шлях.
Збаўлення шукаць хадзема
Ад путаў зямнога зла.

Вачніцы аслепіць вечнасць —
Адкрые духоўны зрок.
Няма выпадковай стрэчы,
Руку пакладзі на плечы
І зробім мы першы крок.

ІМЯ

Што значыць імя ў чалавечай долі:
Сугучча адно, ці болей?
Шторазу прыходзіш другая,
Толькі імені не мяняеш:
Глядзішся вачамі сінімі,
Завуць жа заўжды - Арынаю.
Імя застаецца вечным,
Як зоркі на шляху млечным.
Як любоў між людзей зямная,