Уладзімір Някляеў: Адкрыццё

Горкім дымам пацягне
Ад барвова-чырвонага лісця,
Ад асенняга... Ўжо не асенняга...
Пасля смерці, хто скажа,
З якой ён знікае пары?
Адчуваецца ў дыме пах адмерлай кары
I сапрэлага сена,
Гэта новы наш дворнік парадак завёў,
Каб запальваць кастры...

Ён і іншыя ў нашым двары абяцаў перамены.

Скарыцца
I легчы пад коламі часу...
Няўжо самагубства?!
Прытупвае эра жалезным абцасам!
Прытупвае эра жалезным абцасам!

Паэзія — глупства.
Запрэгчы Пегаса —
Паехаць ад выгану глупства
Да горада Глуска.
У Глуску
Нахілена неба, як зрэзана з бохана луста.
П'ю піва
I соль рассыпаю з талеркі шчарбатай...
А час — вочы ў вочы,—
Нібы перад ім вінаваты я,
Скрозь вінаваты...

Якою віхурай
Мяне падхапіла,
З карэннямі вырвала?!
Ляцяць мае думкі
Птушыным разгубленым выраем.
Да нейкае зоркі адзінай,
Маўклівай,
як пошта без сувязі,
Дзе душна і цесна, нібыта
Зашпілена ыеба на гузікі.

О, як беспрытульна ў сусвеце!
Знянацку.
Раптоўна.
Плыве над зямлёй беспрытульнай
Беспрытульная поўня.
Па вуліцах
Глуска
Снуюць
Беспрытульна
Кіборгі?!.
Буфетчыца лаецца...
Значыць,
Да гэтага доўга.

Плачу я буфетчыцы,
Плачу ў забруджаны сачык...
А потым
На рэшту купляю вясёлкавы мячык,
Зялёна-чырвоны,
Падскоквае
Ён
Пад рукою
Зялёна-чырвонай,
Да роспачы любай
Зямлёю.

Заходзь у мой дом, чалавек!
Знаёмы ці проста прахожы.
Не бойся мяне патрывожыць,
Заходзь у мой дом, чалавек.
Нараніцы, днём і ўначы,
Заходзь у хвіліну любую;
Як ёсць што сказаць — памяркуем,
Няма што сказаць — памаўчым.
Заходзь, чалавек, да мяне,
З бядою заходзь і турботай,
I проста, калі захлыне
Ў натоўпе людскім адзінота.
Заходзь, чалавек, у мой дом!
Мы нешта прыдумаем разам,
Быць добрымі — н аш абавязак,
Заходзь, чалавек, у мой дом.

Так в е рш я скляпаў. Неблагі...
Не горшы з усіх маіх вершаў.
Ды гэта, як кажуць, АКТ ПЕРШЫ.
А вось АКТ ДРУГІ.

Стук у дзверы.
— Хто там?
— Незнаёмы. Адчыніце...
— Хто вы?
— Незнаёмы.
— Што вам трэба?
— Мне ад вас?.. Нічога.
— Ну т а ды ідзіце сабе з богам.
— Як жа так... Някляеў вы?
— Някляеў.
— Ведаеце хто я?
— Не ўяўляю.
— Я чытач. Я верш у вас знайшоў,
Вы там напісалі:
Днём і ноччу,
Хто захоча і калі захоча,
Хай ідзе да вас.
Вось я прыйшоў.
— Кіньце жарты.
Ноч.
Не адчыню.
— То навошта верш вы напісалі?
— Вы вар'ят!
— Дык вы пажартаваді?
— Слухайце, я зараз пазваню,
Каб па вас з міліцыі прыслалі!
— Вось як... То бывайце... Я дарма
Кожнай кропцы ў вершы вашым верыў...

«Што ж рабіць?» Я адчыняю дзверы,
Толькі т ам нікога ўжо няма.
Мо здалося ўсё мне?
Я стаяў,
Думаў пра кароткую размову.
Нехта ж быў... I нехта майму слову
Верыць перастаў.

Паэт
Сядзеў з а столікам, курыў.
Сівыя валасы стаялі стрэшкай.
Кагосьці быў ён прывітаў з усмешкай.
Сядзеў...
Курыў...
Вітаў кагосьці... Быў...
Плылі, што поўні,
Да сталоў талеркі,
I цёк, як над вулканам,
Душны дым.
I людзі адбіваліся ў люстэрках —
Адзін...
Другі...
Адзін перад адным...

Паэт сядзеў з а столікам, курыў.
Пра нешта гаварыў, да слоў павінны.
А ў гэты час блакітныя дэльфіны
Плылі ў Басфорскі месячны праліў.
З-пад плаўнікоў

Да зор ляцелі пырскі,
I малаком кіпеў у хвалях след.
— Ты размаўляць умееш па-дэльфінску? —
Спытаў паэт...

Была ўжо ноч.
Па сцішанай Маскве
Плылі праз дождж дэльфінамі машыны.
Паэт хаваў запалку ў рукаве,
Шукаў манету і званіў жанчыне.

Над тэлефоннай будкай цвіў ліхтар,
Узмахваў клён намоклаю чупрынай.
А ў гэты час блакітныя дэльфіны
Плылі ужо праз сіні Гібралтар.

I недзе ля Астанкінскіх ставоў
Сярод садоў ужо канала лета...
Паэт званіў...—
На шэпт дэльфінскіх моў
Перакладаў жанчыне гул планеты.

Не прыйдуць у начы — і катаваць
Не павядуць у змрочны склеп, за краты...
Злачынец, спі! Няма каму пытаць:
Ты вінаваты ці не вінаваты.

Суддзя твой спіць, і спяць вартаўнікі;
А ў ката у твайго сягоння свята,
Яму й няўцям, што ты жывеш такі,
Хай вінаваты, хай не вінаваты.