Васіль Зуёнак - Лета трывожных дажджоў

* * *

Ці сонцам узыдзеш над полем,
Ці з хмары тваёй будзе град ісці,
Ты адна, як у сейбіта доля,—

І ў сэрцы пакутным ніколі
Няма адмаўлення ад радасці,
Як няма паратунку ад болю...

* * *

Калі зляпіў Адама з гліны,
Заўчасна радаваўся бог,
Бо ні натацый не падкінуў,
Ні штатамі не дапамог.

І не было ў Адама «нама»,
І сакратаркі не было,—
Быў свет не свет, а скажам прама:
Неперспектыўнае сяло...

А бог лагодзіў:
— Тут вадзіца,
Тут хлеб і райскае дабро,
А так во зробім маладзіцу,—
Сказаў — і выламаў рабро.

Адзіны штат Адамаў — Ева
З яго ж уласнае касці
З'явілася пад райскім дрэвам,—
Гавей тут з ёю і пасці...

Вось гэтак сумна пачалося
Жыццё ў сівую старыну:
Што бог падкінуў для мілосці —
З тым і да шлюбу, і ў труну.

Калі б не скеміла тут Ева,
Спакусы яблык не ўзяла,
То і сядзела б век свой дзевай,
Дабра не знаючы і зла.

Зрабіла крок рэвалюцыйны,
Каханне ўзняўшы з небыцця:
— Бог лепіць арганізацыйна,
А мне патрэбна — для жыцця.

Ляпі мяне, Адам, каханнем,
А я цябе пераляплю.
Няхай праклятымі мы станем —
Што бог недарабіў, зраблю!

— І я зраблю цябе прыгожай,—
Адам забыў, што ён не бог,—
Аж адарваць вачэй не зможа
Сам усявышні Саваоф!..

Засердаваў не без прычыны
Тварэц: — Я ж майстар — не партач!
Наноў перараблю жанчыну,
А з Евай ты тады паплач!..

Сад райскі здаўшы пад распіску,
Адам кахаўся ды любіў,
Чапляў калыску за калыскай...
А бог жанчыну ўсё рабіў.

Ды колькі пі псаваў ён косці,
І колькі рэбраў ні ламаў,
А век жыве i век зайздросціць,
Бо Евы гэткай прыгажосці
Ён, як Адам, не змайстраваў.

РЭЎНАСЦЬ

Ходзіць жонка ў РДК —
З гора муж прапіў быка.

Жонка ў хоры запявае —
Муж вяроўку прапівае.

Жонка едзе на агляд —
Муж cабe прапіць бы рад.

Ды ўвушшу звініць камар:
«Дрэнь тавар, дрэнь тавар...»

Муж прапіў і камара.
Гоніць жонка са двара...

Больш няма чаго прапіць...
Будзе жонка любіць!

ТАК ДАЎНО…

Я даўно па цябе палюю,
Калі быў яшчэ ў дзікай скуры.
Як багіню, цябе малюю
Аж па сёння,— ды ўсё без натуры...

Не было цябе, i ці мусіш
Ты з'явіцца, хоць я шукаю
Так даўно,— калі пры Ісусе
З пацалункам не цёрся Каін,

І калі яшчэ пешкі не бегалі
Да багоў на нябёсы грачанкі,
І вароны былі ўсе белыя,
І рачулкі цяклі — малачанкі,

І калі вада, як спірытус,
Пад катламі ў пекле гарэла,
I пілі багі-сібарыты
Сок таматны, вяселячы цела,

I Мядзведзіца ў небе Вялікая
Не радзіла яшчэ Малую...

Як даўно ўсё было... Ты клікала
Ці насмешку ладзіла злую?..

Так даўно... Я згубіўся, забыўся:
Дзе, калі, у якіх сусветах?..

Пазбіваў стагоддзям гарбы ўсе,—
Так даўно я шукаю. А дзе ты?!.

Адгукніся халасцяку,—
Я прыйду... калі не ўцяку.

СЯМЕЙНЫ РАЗРАД

Лаяўся з жонкай робат культурны —
Іскры разрадаў ляцелі з душы:
— Толькі з табой, электронная дура,
Ні памаліцца, ні саграшыць!..

* * *

Дзяўбуць гады сяброўства маналіт,
Халодныя асколкі б'юцца ў грудзі,
І абгарэлы, як метэарыт,
Камочак сэрца гасне ў гэтай грудзе.

І пылам пакрываюцца шляхі,
Якія мы адкладвалі па потым,
І мару з-пад паседжанай страхі
Не выгнаць ні ў завею, ні ў спякоту.

Спакою ўжо не пнецца пагражаць
Няўрымслівасці сіла маладая,
І раўнадушша шэрая імжа
На думы i на крылы ападае.

I неяк разыходзімся няўзнак —
Штодня далей, цішэй i непрыкметней...
Палаяцца б хаця — дзеля зявак,—
Дык i задзірыстасць закінулі на сметнік.,

Няўжо, закон жыцця, няўхільны лёс,
Няўмолытае наканаванне часу,
Каб кожны шкарлупінаю аброс
I заставаўся ў той труне сам-насам?..

Я клічу вас, таварышы мае,
Да звонкай той юнацкае заставы,
Дзе клятвы мы пакінулі свае,
На смерць якіх ніхто не даў нам права.

Хіба яна, адна яна, на ўсім
Паставіць крыж апошні права мае,—
Але тады, як самі мы згарым...
Вось толькі той, хто тлее, ці згарае?..