Сэсар Вальеха - Чорныя геральды

ХХХІІІ

Калі залева прыйдзе ўночы, знікну
адсюль на тысячу гадоў.
Ці менш на сто, не болей.
Нібы нічога і не адбылося,
нібы яшчэ я толькі набліжаюся.

Або не маю маці, ні каханкі я, ні ўпартасці,
каб мне нагнуцца й да канца сцярпець,
напружыўшы ўсе сілы,
ноч гэтую, каб мог трапаць
валокны Ведаў,
воўну Ведаў да скону,
і нітку д’яблаву,
нібы адменны
той, што рыпіць, нязгодны з часам,
язык
звана аднога.

Майго жыцця рахубу падвядзіце,
або жыцця таго, што ўсё яшчэ не нарадзіўся
і вызваліцца не паспее.

Не тое будзе, што яшчэ надыдзе,
а тое, што прыйшло ды знікла,
а тое, што прыйшло ды знікла.

XXXIY

Прыблуда знік, з кім ранняю парою
вярталіся дахаты ў гамане.
Хоць месца добрае пусцее тое,
ніхто чакаць не будзе ўжо мяне.

I зніклі моўчкі вечар з цеплынёю,
шум мора, бухта з цішаю на дне,
гамонка з маткаю тваёй старою,
што мне ліла гарбату пацямне.

I знікла ўсё: вакацыі і зоры,
пакорлівыя грудкі і ўгаворы,
каб я не выйшаў з хаты да гурмы.

I зніклі ўсе з тваёй пяшчотай словы,
сталеў ад болю я і стаў суровы,
бы нарадзіліся дарэмна мы.

XLYI

Прапахлы кухняй вечар стаў гасцінна
каля стала, дзе ела заўсягды;
галодная, прыходзіш з успаміна,
не хочаш ад тугі глытка вады.

Калі ж атуліць сціпласці хусціна,
ты прымеш ласку мройную тады.
Не хочаш есці ты, бо бачыш сына —
твае займае мейсца малады.

Стаіць прапахлы кухняй вечар з краю
і хвартухом слязіну выцірае,
які да нашых шумных звык размоў.

Пакутую таксама, вязень явы,
бо паспытаць няўзмогу тыя стравы,
што бачу на пустых талерках зноў.

XLIX

I шэптам трывогі
ў апратцы пачуццяў
іду я па панядзелках праўды.
Ніхто мяне не шукае, не пазнае,
і не прыгадаю я нават,
кім буду.

Пэўны гардэроб, адзін ён ведае
ўсіх сярод белых старонак выхадаў.
Гэты гардэроб,
адзін ён,
вяртаючыся ад кожнага клопату,
ад кожнага кандэлябра,
ад сляпога нараджэння.
Таксама я не знаходжу нікога пад
плашчом,
які свеціцца па панядзелках розуму;
і толькі ўсміхаюся я перад вайстраком кожным
парканаў,
шалёна шукаючы знаёмага.

Добры гардэроб, растаямніч мне
белыя свае старонкі;
жачу пазнаць хаця б аднаго,
хоць крышку апоры, хачу
ведаць, што ёсць я хоць бы.

У аддзяленнях, дзе апранаемся,
няма, нікога няма; толькі дзверы
разнасцежаны.

I заўсёды касцюмы самі
выходзяць адтуль, пакідаюць вешалкі
гратэскнымі рухамі
і выходзяць без цела свайго, вакантнымі,
за розум адцення

вялікага булёну з крылаў са справамі,
прыгожымі смажнямі.
I нават салодкай косткаю.

LXI

Уночы злезу я з каня з ахвотай
каля дзвярэй той самай хаты, дзе я
са спевам пеўня развітаўся ўпотай.
Зачынена. I грук мой нелюдзее.

На лаўцы, дзе стаўляла лямпу маці,
каб брат старэйшы мог запрэгчы коней,
я ездзіў без сядла, не розніў масці,
не заўважаў платоў, ірвоў, прадонняў;
на лаўцы, дзе на сонцы загарала
маё маленства чублае, сядзела
жалоба. Дзверы жаляцца ўчарнела.

Нібыта на чужынных мірных землях
мой конь іржэ зазыўна і прыветна,
б’е капытом, абнюхвае паветра,
вагаецца, зноў цішу заглушае
іржаннем, чуйна круцячы вушамі.

Не спіць мой бацька, моліцца, напэўна,
што я спазніўся, думае.
А сёстры падпяваюць марам,
іх мары простыя і шумныя,
і шыюць штось на свята, ходзяць боссю,
і мне ўсяго нічога засталося.
Чакаю, сэрца ж, як яечка ў момант,
калі выдзёўбваецца куранятка.

Нядаўна дом пакінуў, ды нязнатка,
каб уначы чакалі, ані свечкі
не запалілі на маё вяртанне.

Зноў грукаю — ў адказ адно маўчанне.
Я моўчкі плачу, конь ад болю
іржэ бясконца як ніколі.

Яны спяць назаўсёды ў вечным доме,
і гэтак добра, што нарэшце
мой быстры конь сціхае ў стоме,
хістаючыся ў сне, 6н кажа мне:
ўсе добра, дужа добра.

LXII

ДЫВАН

Калі ты ўвойдзеш у пакой знаёмы,
за шырму ў летуценні
глянь на момант
і на замок запрыся, каб не здолеў
пранікнуць цень мой.