Сэсар Вальеха - Чорныя геральды

Самотны дом, без шуму, як раздзеты,
без вестак, без маленства, мітусні,
як і зламалася што ў вечар гэты
і хрупаціць, упаўшы, ў цішыні,
дык гэта выгін двух шляхоў з падстрэшша,
па іх маё знікае сэрца пеша.

МАЙМУ БРАТУ МІГЭЛЮ

Светлай памяці

Мой браце, я на прызбе нашай хаты,
дзе гэтак не стае цябе! I ўспомніў,
прагульвалі мы гэтую гадзіну,
а маці “Так, сынкі...” казала з ласкай.
Хаваюся цяпер, як і бывала
раней, пад час вячэрняе малітвы,
чакаючы, што ты мяне не знойдзеш.
Паўсюль — у зале, ў сенцах, калідорах.
А потым ты — цябе я не знаходжу.
Прыгадваю, як мы з табою, браце,
прыкідваліся ў той гульні, што плачам.

Мігэль, надоўта ты схаваўся
той жнівеньскаю ноччу, на дасвецці,
але ўжо не смяяўся, быў у скрусе.
I сэрца маё ў гэты вечар мёртвы
зайшлося, як сіямскае, шукае.
І змрок ужо ў душу маю садзіцца

Дык не затрымлівайся, чуеш, браце,
выходзь жа. Будзе турбавацца маці.

УСПАМІН

Птушынай раніцою
ледзь-ледзь выводзіў бацька
свае семдзесят восем, свае семдзесят восем
букетаў узімелых да радаснага сонца.
Пагост, ужо крануты
вясёлым новым годам, сант’ягаўскі відзён быў.
I колькі раз скіроўваў ён да пагоста крокі,
каб потым з пахавання дамоў вярнуцца моўчкі.

Прайшло багата часу, як бацька не выходзіць.
Дзіцячы жарт знікае.

Казаў часамі маці
пра з’явы гарадскія, палітыку, а сёння
ён з урачыстым кіем,
які гучаў дарэчы ў часіны Губернатараў,
пазнаць нялёгка бацьку, бо ён зрабіўся крохкім
пярэдаднем чагосьці.
Прыносіць і адносіць рэліквіі і рэчы,
падказкі і ўспаміны.
I раніца ступае за ім з раскрыллем белым
сястрою міласэрнай.

О вечны дзень наіўны, нібыта хлопчык з хору,
з вячэрняе малітвы,
а час каранаваны галубкамі даверу,
населена наступнасць
бясконцым караванам руж смелых, неўміручых.
А бацька, ён дагэтуль яшчэ ўсё абуджае,
ён — студзень маразяны — спявак, мілосць, якая
трымціць у Вечнасць рэхам.

Яшчэ ён пасмяецца з сваіх няўдзячных дзетак
і зашуміць уладна ў зажуранай пустэчы.

I Новы год надыдзе. I пірагі спякуцца,
а мне галодна будзе, калі зазвоніць клічна
па-над святой званіцай
сляпы і добры лірык,
з якім склады дзяліла шкалярскія наіўнасць
мая нядаўнім часам.
I калі ранак, поўны і грацыі і палу,
бы дзве адмовы, быццам мілосці парыванні,
пгго хочуць набліжацца, каб вечна жыць у вечным,
са спевам у паветра падкіне Дзеясловы
у множным ліку, быццам рыззё тваёй істоты,
сядзі між белых крылаў,
што раніца раскрыла
сястрою міласэрнай, о бацька мой!

ДАВЕДКА

Нарадзіўся я ў гуморы,
Бог якраз тады быў хворы.

Лёс мяне не выцяў пасам.
Ды тады скрануўся лежань —
перайшоў у студзень снежань.
Нарадзіўся самапасам,
Бог якраз хварэў тым часам.

У метафізічным штосьці
подыху маім пустое,
аніхто не ўчуе тое,
гэта келля немай госці,
што агонь узнесла ў тосце.

Слухай жа, паслухай, браце...

Не падамся на ўгаворы,
снежні не знясу з сабою,
ўбраўшы студзені журбою.
Нарадзіўся ж я ў гуморы,
Бог якраз тады быў хворы.

Ведаюць, што я не ў горы
ўсе... Ды мой не чуюць смутак,
у радках рыпяць чаму так
горкім змрокам дамавіны
пругкія вятры з даліны,
што чамукала пустэльні
развінае Сфінкс пякельны.

I не ведаюць ляныя,
што святло сухоты ўела,
а Цямрэча растаўсцела,
што Містэрыя не ные...
што яна — той горб, якому
ад мяжы да Межаў стому
крокі аддаюць зямныя.
Нарадзіўся ўдзень без зморы,
Бог якраз тады быў хворы,
і цяжка.

ІІІ

Дарослыя,
а якой гадзіне вярнуцца?
Шэсць адбіваюць сляпыя званы Сант’яга,
але ўжо добра ўцямнела.

Маці казала не бавіцца.

Агядзіта, Націва, Мігэль,
не хадзіце туды, дзе прайшла,
гугнявячы прыпаміны,
злыбяда,
у бок загарадзі, і туды,
дзе куры, яшчэ неаціхлыя,
гэтак апудзіліся.
Лепей тутацька будзьма.
Маці казала не бавіцца.

А ўжо не баімся. Выглядваем
караблікі, — найпрыгажэйшы мой —
з імі гулялі ўвесь боскі дзень
і не сварыліся нават:
яны засталіся напагатове ў студні,
з грузам прысмакаў, да раніцы.