I “Наце тысячы!” ён прапануе,
нібыта зведаў прорву незямную.
Праходзяць вусны ўсе. Туга старая
выходзіць зморшчынкай; “ужо ніколі”.
Праходзіць латарэйшчык, што збірае,
нібьгга Бог часовы, ў наваколлі
каменне чалавечага адчаю
і немагчымасць ласкі і патолі.
На лахманы старыя пазіраю,
ён мог бы сэрца нам аддаць з дакукі,
ды шанц, які ён у руках трымае,
як птушка, трапіць у якія рукі,
але пра гэта ведаць не жадае багемны бог,
з надзеяй лашчыць гукі
і прапануе ўдачу без прынукі.
I гэтай цёплай пятніцай скажу я,
спытаюся, не крыўдзячы нікога:
апратку латарэйшчыка чужую
навошта ты надзела, воля Бога!
Ты снедаеш... а дарагой крывёю
з пагоста пахне ўся зямля сырая.
Праз зімні горад фура праязджае,
якая быццам цягне за сабою
пачуцце посту ў ланцугах адчаю.
Да ўсіх дзвярэй хацеў бы дакрануцца,
і запытацца пра каго, не знаю,
пасля хацеў бы жабракоў убачыць,
даць кожнаму па лусце караваю.
Абрабаваць у багацеяў лозы
аберуч, бо святыя рукі маю,
бо ўдар святла іх адарваў ад Крыжа,
цвікі дасюль відаць на небакраю.
Паспіце, вейкі раніцы, як лісце!
Днесь хлеба дай надзённага нам, Божа!..
Мае ўсе косці, як чужыя,— можа,
я іх украў у некага калісьці!
Я тое ўзяў, што, пэўна, лёс ласкавы
даць іншаму па дабрыні маніўся,
і думаю, — калі б не нарадзіўся,
жабрак бы выпіў гэты кубак кавы!
Я — злодзей... Шлях у роспачы спыніўся.
Гадзінай зябкай, як зямля падобна
на пыл, ад смутку цёмны, чалавечы,
да ўсіх дзвярэй хацеў бы дакрануцца,
і пакаянна ўсіх абняць за плечы,
і ўсім спячы вялізны свежы бохан
у печы майго сэрца, ў дымнай печы!..
Старой апраткі колер. Ліпень змрочны.
I жнівень скошаны. I вадзяная
рука жывой яліне прышчапіла
плады пустыя, дзе туга канае.
На якар стаўшы, цёмная апратка,
расплочваешся пахам часу, долу, —
знікненнем часу... Я пяю нядобры
банкет жыцця, яго змахнуўшы з столу.
Ці ты нядужы, Божа, супраць смерці,
якой усе скараецца ў дагоду?
О рана колеру старой апраткі,
я чую пах твой паленага мёду!
О еднасць годная! О аднаго ўсе
за ўсіх па мулкіх муках падарожжа!
Любоў супроць прасторы, супраць часу!
Адзіны ўдар, удар апошні сэрца,
таксама, як і рытм адзіны: Божа!
Калі плячыма паціскаюць межы,
глухой знявагай цешацца лянота
і абыякавасць, змяюкі льюцца
на паўнату цнатлівую адзінкі.
І зморшчынка адна, адна цямнота!
Як жабы жудасныя да паветра,
да вуснаў здзекі цягнуцца з даверам.
Верш па Субстанцыі — Сахары сіняй,
убраны ў шэрань, рушыць драмадэрам.
Фасфарысцыруе мох сноў няшчадных,
сляпы нябожчык поўны галасамі
снягоў. I золкі, качавы паэце,
дня цяжкай мужнасці наступяць самі.
I светлачубыя стагоддзі шчасця
ў гарачцы абарціруюць гадзіны.
I хто за нітку цягне, хто няўмольна
з нас сцёртыя здзірае, як вяроўкі,
здзірае нашы нервы з дамавіны?
Мілосць! I ты. Ад кінутых каменняў
твая ўзнікае маска, б’ецца ў гліну,
бо дамавіна — гэта сэкс жаночы,
які дасюль прыцягвае мужчыну!
Перад маімі майскімі гадамі
здаліся ў вечары красавіковы,
і пацалункаў малаточкі снамі
кроў разбудзілі, адкавалі словы.
У саламяны вечар за вачамі
яе ў палон ісці быў я гатовы,
са мной загаварылі грудкі самі,
гарэлі ў смазе ў ноч, шукалі сховы.
Смуглянка бедная, яна хацела
змагацца, ветразі пад колер цела
апалі, біліся ў салёнай стыні.
I чырвань думала, і цьмелі вочы,
я знік на золку. I цяпер штоночы
ў мяне ўваходзяць дзве змяі-рабыні.
Кожная стужка агню,
якую, Мілосць шукаючы, кідаю,
каб трымцела на ружах жалю,
нараджае хаўтуры пярэдадняў.
I не ведаю, ці барабанны пошчак
у тым, што шукаю, стане
уздыхам скалы
ці спрадвечнымі родамі сэрца.
Да глыбіні істот напінаецца
звышнервовая вось, як патапец свінцовы.
О лёска лёсу!
Гэты закон жыцця адвядзе Мілосць
да голасу Чалавека
і прынясе найвышэйшую волю,
ператвараючы субстанцыю годнасці
у барацьбу са сляпым і фатальным.
Читать дальше