Рыгор Барадулін - Руны Перуновы

* * *

Я выцісну цябе з сябе,
Як выціскаюць яд змяіны.
Не разбудзіўшы напаміны,
Ссівеўшы на глухой сяўбе,
Стрываю ўсе абразы, кпіны.
Я выцісну цябе з сябе,
Як выціскаюць яд змяіны.
У харашбе,
У варажбе
Усю святую
Да хвіліны
Я выцісну цябе з сябе,
Як выціскаюць яд змяіны.
Чаму мне злосці не стае,
Каб рэзаць там,
Дзе ўкус змяіны,
Каго вініць?
Усе правіны —
Яны мае, мае, мае!

* * *

Чаканы міг спакою.
I — паварот ключа.
Світае у пакоі
Ад смуглага пляча.

Трывожнага дыхання
Трывожны сухавей,
Трывожныя ў тумане
Пагляды ласкавей...

Прачнулася світанне —
Пакінулі пакой
Пачэснымі сватамі
I цішыня й спакой.

Прыцішаныя крокі.
I — паварот ключа.
Нырае ў сон таропка
Маладзічок пляча...

* * *

Ад
«не трэба, не трэба»
Да
«святло патушы»,
Як да сёмага неба,
Як да шчырай душы,
Як ад бліску маланкі
Да абложных грымот...
З вёраснёвай палянкі
Хмеліць вераснем мёд.
Ліўнем стомленым стыну
На захмарнай градзе...
Прага
смаглай пустыні,
Спёка
спелых грудзей.
Толькі змроку густога
Захмялелы мурог,
Толькі светлая стома,
Толькі месячка рог...
Ціха досвітак глянуў —
Стой,
імгненне,
замры!
Не спяшайся, бяглянка,
Мы адны на зямлі.
Можа, дзень пачакае.
Маладзік, пасвяці...
Ноч бывае такая
Толькі раз у жыцці...
Знелюбелы, нямілы
Дзень з-за мора ўстае.
Мне б вякоў не хапіла
Слухаць вочы твае...

СПРОБА АКРАВЕРША

Аленю здзіўлення аб скалы адчаю разбіцца ў запале.
Ледзь Вашая ўсмешка ўзыдзе — ўхвал загрьіміць абвал.
Але, асмялеўшы ад страху, выводжу світальнае Але.

СПАКУСА

У сад Эдэмскі пасяліў Гасподзь
Адама голага й заўважыў ціха:
– Усё тваё.
Адно не падыходзь
Да дрэва ведання дабра і ліха.

З Адамам Ева голая была.
Слоў сораму не вымаўлялі вусны.
Цяпла ставала і было святла.
Але аднекуль выпаўз
Гад спакусны.

І надкусілі яблык сакаўны –
І сплыў туман з вачэй,
Не стала казкі.
І ўбачылі, што голыя яны.
Сплялі з лістоў фіговых папяразкі.

Бог выкляў гада, загадаў яму ж
Пыл тлусты есці і хадзіць на бруху.
І Еву вырак:
– Панам будзе муж.
У скрусе нараджацьмеш,
Слухаць скруху.
– Жывіцца будзеш палявой травой, –
Сказаў Адаму, –
І карміцца з працы.
З зямлі ты ўзяты, станеш зноў зямлёй.
Ты пыл і пылам мусіш паўтарацца.

Бог выгнаў грэшнікаў з Эдэму вон,
Адзеў іх у адзежу скураную.
І кожны чалавек да скону дзён
Хітруе, спакушаецца, раўнуе.

Дык хто наслаў спакусу,
Гад ці Бог?
Хто Еву хітрым надзяліў імпэтам?
Калі б Адам спакусу перамог,
Ці мы былі б цяпер
На свеце гэтым?

НЕ ЎСІМ...

Пакуль хачу цябе
I чуць, і адчуваць
Да кожнае радзімкі неадкрытай,
Датуль душу журбе
Не дам арандаваць,
Забараню сабе гады лічыць і ўпрытай.
Бо толькі ты адна
Чакаць мяне змагла,
Каб наталіць мілосцю нечуванай.
З крыніцы піць да дна
Далонямі святла
Дазволена не ўсім
Шаленствам і пашанай.

НА ЎЗВІЎ

Нявіннаю віной,
Маной
Жарсць наталіцца прагна хоча.
I нада мной,
I пада мной
Смялей твае смяюцца вочы.

У іх ты ўся
Да дна відна,
Ушчэйт галодная такая
На шчырасць.
I табе адна
Ўзаемнасць шчыра патакае.

Растрачваеш сябе хутчэй,
Спрабуеш ашукаць самоту.
Ўцякаеш ад сваіх вачэй,
На ўзвіў аддаўшыся палёту...

УТОПІЯ

Мне ўцямна, нарэшце, зрабілася,
Што значыць утопія —
Багата ў Вашых вачох утапілася,
Утоп і я...

БЕЛЫ ВОЎК

«Ты белы воўк», –
Сказала мне
Да незабыту незабытая,
Якую я
Ні з кім не зблытаю
Ні пры святле,
Ні пацямне.

Разгублена перапытаў,
Які ён, белы воўк,
Тлумачыла:
«Я шэрага цябе не бачыла,
Ты белым не сягоння стаў».
Упрочкі рушыла сама
Самота –
Недаверу хрэсніца.
«Ты белы воўк» –
Мая зіма
Чорнапраталінкаю весніцца.

ЭКСПРОМТ

Перашалелыя віры
Вачэй Аршанскай Веранікі
Сказалі: ў нас на дне згары,
Мы ўсполымнім пажар вялікі.
Відаць, крышылі ваяры
На крапіўніцкім полі пікі
За ашалелыя віры
Вачэй Аршанскай Веранікі.