Norman Davies - Boże Igrzysko. Tom I

W. J. Rose, Polish Historical Writing, „Journal of Modern History”, II (1930), s. 569-585; Realism in Polish History, „Journal of Central European Affairs”, II (1942-43), s. 235-249; O. Halecki, Problems of Polish Historiography, „Slavonic and East European Review”, XXI (1943), s. 223-239; C. Backvis, Polish Tradition andthe Concept oj'History, „Polish Review”, VI (1961), s. 125-158.

O. Halecki, History of Poland , wyd. uzupełnione przez A. Polonsky'ego, Londyn 1978.

M. Kukieł, Dzieje Polski porozbiorowe, 1795-1921, Londyn 1961.

W. Pobóg-Malinowski, Najnowsza historia polityczna Polski, t. 1-2, Londyn 965-67.

Marks, Engels, marksizm. Warszawa 1949, s. 61 (przyp. tłum.).

Pierwsza Konferencja Metodologiczna Historyków Polskich: Przemówienia, Referaty, Dyskusja, I, Warszawa 1953, s. 57. Por. E. Valkenier, The Soviet impact on Polish post-war historiography, „Journal of Central European Affairs”, XI (1950-52), s. 372-396.

Istorija Polszy, t. 1-3, Moskwa 1954-65.

S. Arnold, Niektóre problemy periodyzacji dziejów Polski, w: Pierwsza Konferencja Metodologiczna, op. cit., s. 155-185.

Historia Polski, Polska Akademia Nauk, t. 1-4, Warszawa 1957, w 10 częściach (nie ukończona). Por. W. Drzewieniecki, The new „Historia Polski” of the Polish Academy of Sciences, w: D. Wandycz, red., Studies in Polish Civilisation, Nowy Jork 1966, s. 176-196; także E. Valkenier, Sovietisation md Liberalism in Polish post war Historiography, „Journal of Central European Affairs”, XIX (1959-60), s. 149-173.

J. Topolski et al., Dzieje Polski, Poznań 1976. Synteza o podobnym charakterze powstała ostatnio w Krakowie: J. Wyrozumski, J, A. Gierowski, J. Buszko, Historia Polski, t. 1-3, Warszawa 1978.

Millennium Poloniae Christianae, 966-1966, Rzym 1966, s. 17.

Niektóre nowsze poglądy znajdzie czytelnik w: A. F. Grabski, Interpreting History, „Polish Perspectives”, XIV, 12 (1971), s. 18-28; A. Mączak, The Style and Method of History, „Polish Perspectives”, XVI, 7/8 (1973), s. 12-17.

Najobszerniejszą syntezą historiografii polskiej jest praca pod redakcją M. H.

Serejskiego pt. Historycy o historii, t. l: 1775-1918; t. 2: 1918-39, Warszawa 1966.

F. Dvomik, The Making of Central and Eastern Europę, Londyn 1949, s. 14. K.

Jażdżewski, Poland, Londyn 1965, w: Ancient Peoples and Places, daje streszczenie hipotezy polskiej oraz interesujący przegląd rozwoju polskiej archeologii.

M. Wheeler, Rome beyond the Imperiał Frontiers, Londyn 1955

Tacyt, Germania, w. Tacitus on Britain and Germany, w przekładzie H. Mattingly, Londyn 1948, s.101-140.

J. O. Maenchen-Helfen, The Worid of the Huns, Berkeley 1973. Por. praca G. Labudy, Źródła, sagi i legendy do najdawniejszych dziejów Polski, Warszawa 1961, która zawiera teksty, przekłady i komentarze do opisu Europy Alfreda Wielkiego, poematu Widsith i Pieśni o Rolandzie, a także opis wojen Gotów z Hunami. (Przekład polski wg: G. Labuda, Źródła skandynawskie i anglosaskie do dziejów słowiańszczyzny, Warszawa 1961, s. 155-156; przyp. tłum.).

F. Dvornik, The first wave ofthe Drang nach Osten, „Cambridge Historical Journal”, VII (1943), s.129-145.

Por. K. Buczek, Polska przed 1000 lat. Prace Historyczne, nr 5, Warszawa 1960.

J. Wielowiejski, The Development of agriculfure in the Polish territories during the period of contacts with Celtic and Roman culture, „Ergon”, II (1960), s. 284-299.

H. Łowmiański, Economic problems of the early feudal Polish state, Acta Poloniae Historica, III (1960), s. 7-32; por. też Podstawy gospodarcze formowania się państw słowiańskich. Warszawa 1953.

A. Zajączkowski, Główne elementy kultury szlacheckiej w Polsce, Wrocław 1961, s. 113; przekład niemiecki: Hauptelemente der Adelskultur in Polen, Marburg 1967.

Lustracja województwa krakowskiego, 1564, cz I, wyd. J. Małecki,Warszawa, 1962, s.148-149. Roznice między lokalnymi jednostkami miary i wagi oraz jednostkami monetarnymi powodują niekonczące się trudnosci w interpretacji tych tekstów. Dokladna objętość korca w okolicach Nowego Targu w w. XVI nie jest znana; w sąsiednim Nowym Sączu korzec był taką samą jednostką jak w Krakowie, tzn. liczył mniej więcej połowę korca gdańskiego. Niecałe 50 km dalej - w Czchowie - korzec równał się 1,5 korca krakowskiego, w Bieczu zaś - 2 korcom krakowskim. W użyciu były następujące jednostki monetarne: l marka/marca (grzywna) = 48 groszy (grossi), l floren/florenus (złoty) = 32 grosze, l grossus (grosz) = 3 szelągi (solidi) =18 denarów (denarii). Ogólne sumy należności obliczano w markach, groszach i denarach: mc/gr/d.

Cytat wg: Sebastian Fabian Klonowic, Flis, Wrocław 1950, w. 181-184,228-232 (przyp. tłum.).

W tekstach anglojęzycznych Polonians lub Polians.

Spośród wielu opracowań historii Polski Piastów do czasu drugiej wojny światowej praca Bobrzyńskiego Dzieje Polski w zarysie. Warszawa 1879, uważana była za klasyczną. Obecnie podstawowym podręcznikiem jest Historia Polski, t. l, cz. l do r. 1454, pod red. H. Łowmiańskiego, Warszawa 1957. Istnieją też dwa interesujące tomy wydane w serii „Konfrontacje Historyczne” Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk: Polska pierwszych Piastów, pod red. T. Manteuffla, Warszawa 1970, oraz Polska dzielnicowa i zjednoczona, pod red. A. Gieysztora, Warszawa 1972.

Patrz np. Słownik Historii Polski, Warszawa 1973, frontispis, a także niemal każdy nowszy podręcznik wydany w Polsce lub za granicą; również O. Halecki, A History of Poland, wyd. uzupełnione przez A. Polonsky'ego, Londyn 1978 - frontispis. 4

Patrz A. P. Vlasto, The Entry of the Slavs into Christendom, Cambridge 1970: The Western Slavs, s. 86-154; także H. Łowmiański, The Slavic Rite in Poland and St. Adalbert, Acta Poloniae Historica, XXIV (1972), s. 5-21, oraz K. Lanckorońska, Studies in Roman-Slavonic rite in Poland, Orientalia Christiana Analecta, Rzym 1961, s. 196. Na temat wczesnego okresu historii Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce, patrz J. Dowiat, Historia Kościoła katolickiego w Polsce do połowy XV wieku. Warszawa 1968.

W. Tatarkiewicz, Historia filozofii. Warszawa 1970, Filozofia scholastyczna w Polsce, s. 297 i nn.

A. Vetulani, The Jews in Mediaeval Poland, „Jewish Journal of Sociology”, IV (1962), s. 274- 294; I. Lewin, The Protection of Jewish Religious Rights by Royal Edicts in Ancient Poland, „Bulletin of the Polish Institute of Arts and Sciences in America”, I (1942^t3), s. 556-557; a także The Historical Background to the Statute of Kalisz, 1264, w: Studies in Polish Civilisation, red. D. Wandycz, Nowy Jork 1966, s. 38-53; R. Gródecki, Dzieje Żydów w Polsce do końca XIV w., w: Polska Piastowska, Warszawa 1969, s. 595-702.

De expeditione in urbem Coloberg facta, Galia Kronika Księga II, 28, Monumenta Poloniae Historica,I(1968),s.447.